Δέκα πράγματα που πρέπει να ξέρετε για την D-Day

Στις 6:30 το πρωί της 6ης Ιουνίου του 1944, βρετανικά, αμερικανικά και καναδικά στρατεύματα ξεκίνησαν να αποβιβάζονται στις ακτές της Νορμανδίας στη Βόρεια Γαλλία. Η απόβασή τους αποτέλεσε το πρώτο στάδιο της Επιχείρησης Επικυρίαρχος (Operation Overlord), στόχος της οποίας ήταν η εισβολή των Συμμαχικών Δυνάμεων στην κατεχόμενη από τους ναζιστές Ευρώπη και η μετωπική επίθεση κατά των χιτλερικών δυνάμεων.

Εως το βράδυ, περίπου 160.000 στρατιώτες είχαν καταφέρει να αποβιβαστούν, παρά τις άσχημες καιρικές συνθήκες και την ισχυρή αντίσταση των Γερμανών. Στο τέλος της αποκαλούμενης D-Day, της Μεγάλης Ημέρας του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου, οι συμμαχικές δυνάμεις είχαν εδραιώσει τη θέση τους στην περιοχή, μην μπορώντας, ωστόσο, να φανταστούν ότι 11 μήνες μετά, η ναζιστική Γερμανία θα είχε ηττηθεί και ο πόλεμος τελειώσει.

Με αφορμή την 75η επέτειο της απόβασης που άλλαξε τον ρου της παγκόσμιας Ιστορίας, το BBC παρουσίασε 10 στοιχεία που ενδεχομένως να μην γνωρίζουμε για την Απόβαση στη Νορμανδία.

1. Ζήτηση για φωτογραφίες και καρτ ποστάλ

Ηδη από το 1942, το BBC είχε εκφράσει δημόσια το ενδιαφέρον του για φωτογραφίες και καρτ ποστάλ από τις ακτές της Ευρώπης, από τη Νορβηγία έως τα Πυρηναία. Εκατομμύρια φωτογραφίες εστάλησαν, τελικά, στο Γραφείο Πολέμου της Βρετανίας, τις οποίες αξιοποίησαν οι επιτελείς των Συμμαχικών Δυνάμεων για να επιλέξουν, μαζί με μέλη της γαλλικής Αντίστασης, την κατάλληλη τοποθεσία για την απόβαση.

2. «Επιχείρηση Αντοχή»

Με στόχο την επιτυχία της απόβασης, οι Συμμαχικές Δυνάμεις εξαπέλυσαν μια εντυπωσιακή εκστρατεία παραπληροφόρησης των Γερμανών ώστε να πειστούν ότι η απόβαση θα γινόταν στο Καλέ. Στο πλαίσιο της αποκαλούμενης «Operation Fortitude» (Επιχείρηση Αντοχή), έχτισαν εικονικές στρατιωτικές βάσεις στο Κεντ της Αγγλίας με φουσκωτά άρματα μάχης, ανδρείκελα αλεξιπτωτιστών και συστοιχίες πυροβολικού φτιαγμένες από κόντρα πλακέ και πεπιεσμένο χαρτί. Την ίδια ώρα, τα στελέχη της βρετανικής αντικατασκοπίας διέδιδαν ψευδώς πως η απόβαση στην ηπειρωτική Ευρώπη επρόκειτο να γίνει μέσω του Καλέ και της Νορβηγίας. H «Επιχείρηση Αντοχή» στέφθηκε με απόλυτη επιτυχία. Αρκεί να σημειωθεί ότι αρκετές επίλεκτες μεραρχίες των ναζιστών παρέμειναν στο Καλέ έως το τέλος του Ιουλίου, αναμένοντας μια δεύτερη εισβολή.

3. Δύο εκατομμύρια πολεμιστές

Εως το 1944, περισσότεροι από δύο εκατομμύρια στρατιώτες από περισσότερες από 12 χώρες βρίσκονταν στη Βρετανία και προετοιμάζονταν για τη μεγάλη ημέρα. Την ημέρα της Απόβασης οι Συμμαχικές Δυνάμεις αποτελούνταν κυρίως από αμερικανούς, βρετανούς και καναδούς στρατιώτες. Μεταξύ τους, ωστόσο, υπήρχαν και πολεμιστές από την Αυστραλία, το Βέλγιο, την Τσεχία, την Ολλανδία, τη Γαλλία, την Ελλάδα, τη Νέα Ζηλανδία, τη Νορβηγία, τη Ροδεσία (Ζιμπάμπουε) και την Πολωνία.

4. Οι καιρικές συνθήκες

Ο προσδιορισμός της ημέρας της απόβασης έγινε λαμβάνοντας προσεκτικά υπόψη τους καιρικούς παράγοντες. Το φεγγάρι έπρεπε να είναι γεμάτο και η στάθμη της θάλασσας χαμηλή με στόχο την ευκολότερη και ασφαλέστερη απόβαση των δεκάδων χιλιάδων στρατιωτών. Σύμφωνα με τον αρχικό προγραμματισμό η απόβαση επρόκειτο να πραγματοποιηθεί την 5η Ιουνίου, ματαιώθηκε, ωστόσο, την τελευταία στιγμή λόγω των προβλέψεων των βρετανών μετεωρολόγων για ιδιαίτερα άσχημο καιρό.

5. Τα υποδήματα της κυρίας Ρόμελ

Το ότι επρόκειτο να επικρατούν άσχημες καιρικές συνθήκες προέβλεπαν και οι γερμανοί μετεωρολόγοι. Τόσο άσχημες που ακόμα και ο επικεφαλής των ναζιστικών στρατευμάτων στη Νορμανδία, ο θρυλικός Ερβιν Ρόμελ, θεωρώντας απίθανο ενδεχόμενο μιας απόβασης υπό αυτές τις συνθήκες, αποφάσισε να μεταβεί στη Γερμανία μόνο και μόνο για να προσφέρει στη σύζυγό του ένα ζευγάρι παπούτσια ως δώρο για τα 50ά γενέθλιά της. Οταν οι πρώτοι στρατιώτες των συμμαχικών δυνάμεων αποβιβάζονταν στη Νορμανδία ο Ρόμελ βρισκόταν ακόμα στην πατρίδα του.

6. Ο ενθουσιασμός του «Φύρερ»

Την ίδια ώρα, ο Αδόλφος Χίτλερ βρισκόταν στο κρεβάτι του, κοιμόταν, και κανείς από τους στρατηγούς του δεν ήταν διατεθειμένος ούτε να διατάξει την αποστολή ενισχύσεων στη Νορμανδία δίχως να έχει λάβει την άδειά του αλλά ούτε και να τον ξυπνήσει, με αποτέλεσμα να χαθούν πολύτιμες ώρες. Οταν, ωστόσο, σηκώθηκε, τελικά, από το κρεβάτι του, γύρω στις 10:00, και πληροφορήθηκε το γεγονός, ενθουσιάστηκε, θεωρώντας πως τα γερμανικά στρατεύματα θα επιβάλλονταν εύκολα έναντι των αντιπάλων τους.

7. Η ισχύς της Κοινοπολιτείας

Ενώ η Αμερική αποτελούσε το μεγαλύτερο εθνικό στρατιωτικό σώμα που συμμετείχε στην επιχείρηση, η πλειονότητα των στρατιωτών που αποβιβάστηκαν στη Νορμανδία προέρχονταν από χώρες της βρετανικής Κοινοπολιτείας. Από τους 156.000 άνδρες που αποβιβάστηκαν στη Γαλλία την 6η Ιουνίου του 1944, 73.000 ήταν Αμερικανοί και 83.000 Βρετανοί και Καναδοί.

8. Ομάχα, η αιματηρή

Για την απόβαση των Συμμαχικών Δυνάμεων επιλέχτηκαν πέντε παραλίες, η Σγουόρντ, η Τζούνο, η Γκολντ, η Ομάχα και η Γιούτα, σύμφωνα με τις κωδικές ονομασίες των Αμερικανών. Μεταξύ αυτών η πιο γνωστή είναι η Παραλία Ομάχα, η επονομαζόμενη Αιματηρή (Bloody Omaha), γιατί εκεί σκοτώθηκαν ή τραυματίστηκαν από τα γερμανικά πυρά περί τους 4.000 άνδρες. Οι μάχες που ακολούθησαν μετά την απόβαση ήταν τόσο αιματηρές όσο και οι μάχες που έλαβαν χώρα στα χαρακώματα του A’ Παγκόσμιου Πολέμου.

9. Χάσμα απολαβών

Οι βρετανοί πεζικάριοι αμείβονταν για τις υπηρεσίες τους με 3 στερλίνες και 15 λεπτά τον μήνα ενώ οι Αμερικανοί με δώδεκα στερλίνες

10. Ενας φωτογράφος στην πρώτη γραμμή

Ο πρώτος (και ο μοναδικός μη στρατιωτικός) φωτογράφος που πάτησε το πόδι του στην Παραλία Ομάχα, μαζί με τους πρώτους στρατιώτες που αποβιβάστηκαν στη Νορμανδία, ήταν ο περίφημος Ρόμπερτ Κάπα ο οποίος βρέθηκε εκεί ως απεσταλμένος του περιοδικού Life. Κατάφερε να βγάλει τουλάχιστον 100 φωτογραφίες, τις περισσότερες από τις οποίες κατέστρεψε κατά την εκτύπωσή τους ένας βοηθός του ατρόμητου φωτογράφου στο Λονδίνο. Περισώθηκαν μόλις 11 τις οποίες δημοσίευσε το αμερικανικό περιοδικό, προσδιορίζοντας στο συνοδευτικό ρεπορτάζ πως ήταν θολές επειδή τα χέρια του Κάπα έτρεμαν όταν τις έβγαζε.