Συνεταιριστικές οργανώσεις: Τι φέρνει το νέο νομοσχέδιο

Λίγο πριν κατατεθεί για διαβούλευση το πολυσυζητημένο νομοσχέδιο για τη λειτουργία των Αγροτικών Συνεταιρισμών, η «ΥΧ» έχει στα χέρια της το κείμενο που αναμένεται να εγκριθεί από τον υπουργό, Μάκη Βορίδη.

Ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι σχετικές προβλέψεις του νομοθέτη για την είσοδο μελών – επενδυτών στους συνεταιρισμούς, ενώ μεγαλύτερη ευελιξία αναμένεται να δοθεί στα μέλη των ΑΣ, στον καθορισμό της ελάχιστης ποσότητας της ετήσιας παραγωγής που θα πρέπει να διακινούν μέσω του συνεταιρισμού.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχουν, επίσης, οι διατάξεις που ρυθμίζουν το πολυσυζητημένο θέμα των Εθνικών Διεπαγγελματικών Οργανώσεων και ιδιαίτερα την αντιπροσωπευτικότητα των μελών των ΔΟ. Σύμφωνα με τα τελευταία δεδομένα, στο νομοσχέδιο δεν προβλέπονται τελικά ρυθμίσεις για τα αγροτικά επιμελητήρια, συνεπώς ούτε για την επαγγελματική οργάνωση των αγροτών. Το τελικό κείμενο του συνεταιριστικού νόμου αναμένεται να κατατεθεί για συζήτηση και ψήφιση έως το τέλος του έτους.

Όροι σύστασης – καταστατικό – εκλογή μελών

i) Ελάχιστος αριθμός μελών: Για τη σύσταση του Αγροτικού Συνεταιρισμού απαιτείται η σύνταξη καταστατικού και η υπογραφή του από επτά τουλάχιστον πρόσωπα. ii) Αναφορικά με το περιεχόμενο του καταστατικού θα πρέπει να καθορίζονται τα ελάχιστα ποσοστά επί των πλεονασμάτων χρήσεως για τον σχηματισμό αποθεματικών. iii) Aξίζει επίσης να σημειωθεί ότι εάν ένα μέλος ΑΣ δεν συναλλάσσεται με τον συνεταιρισμό για δύο συναπτά έτη, τότε θα διαγράφεται υποχρεωτικά. iv) H εκλογή μελών διενεργείται με μυστική ψηφοφορία και με ενιαίο ψηφοδέλτιο και αριθμό σταυρών, όσο το σύνολο των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου και του Εποπτικού Συμβουλίου του ΑΣ.

Συμμετοχή μελών – επενδυτών

Η εν λόγω διάταξη αναφέρει ότι στην περίπτωση που το καταστατικό προβλέπει ότι τα μέλη – επενδυτές συμμετέχουν στη Γενική Συνέλευση του συνεταιρισμού με δικαίωμα ψήφου, ο συνολικός αριθμός των ψήφων αυτών δεν μπορεί να υπερβαίνει το 25% του συνολικού αριθμού των ψήφων που διαθέτουν τα μέλη του συνεταιρισμού.

Σημειώνεται ότι εδώ αναμένεται να υπάρχει πρόβλεψη τα μέλη – επενδυτές να μην έχουν τη δυνατότητα να συμμετάσχουν στον σχηματισμό απαρτίας στη Γενική Συνέλευση, επομένως να μην μπορούν να επηρεάσουν στη λήψη αποφάσεων, παρακάμπτοντας την πλειοψηφία των παραγωγών – μελών του συνεταιρισμού.

Οικονομική διαχείριση

Σύμφωνα με το κείμενο που έχει στη διάθεσή της η «ΥΧ», τα πλεονάσματα που δημιουργεί ο ΑΣ (δηλαδή ό,τι έσοδο προκύπτει από τις συναλλαγές του ΑΣ με τα μέλη του) δεν θα φορολογούνται στο πρόσωπό του. Όπως ανέφεραν στελέχη του ΥΠΑΑΤ, η εν λόγω διάταξη, σε συνδυασμό με το νέο φορολογικό πλαίσιο, θα ενισχύσουν την ανάγκη οι ΑΣ να παρουσιάζουν κέρδη.

Ελάχιστο ποσοστό παραδοτέας παραγωγής

Ο επερχόμενος νόμος για τους ΑΣ αναμένεται να περιλαμβάνει την πρόβλεψη ότι το κατώτατο ποσοστό ετήσιας παραγωγής που θα διακινεί ένα μέλος – παραγωγός μέσω του συνεταιρισμού θα καθορίζεται από το καταστατικό του.

Πρόκειται για ένα σημείο που έχει συζητηθεί αρκετά κατά το παρελθόν, με ουκ ολίγους συνεταιριστές να έχουν εκφράσει τη δυσκολία ενός ΑΣ να ανταποκριθεί εν τοις πράγμασι στα ιδιαίτερα υψηλά ποσοστά που ίσχυαν μέχρι σήμερα.

Θητεία μελών ΔΣ – Άσκηση καθηκόντων διοίκησης

Αναφορικά με την προβλεπόμενη διάρκεια της θητείας των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου, η πρόβλεψη είναι να μην είναι μικρότερη από δύο έτη, αλλά ούτε μεγαλύτερη από τέσσερα έτη. Επίσης, θα πρέπει να υπάρχει πρόβλεψη στο καταστατικό του ΑΣ, όσον αφορά τα ελάχιστα τυπικά προσόντα που θα απαιτούνται για να διοριστεί γενικός διευθυντής στον Αγροτικό Συνεταιρισμό, καθώς και τις αρμοδιότητές του.

Εποπτεία και έλεγχος λειτουργίας των ΑΣ

Ανάλογα με το αντικείμενο της εποπτείας και του ελέγχου και κατά περίπτωση, η εποπτεία των ΑΣ προτείνεται να γίνεται σε τρία επίπεδα:

α) Από το Εποπτικό Συμβούλιο, που εκλέγεται από τα μέλη του ΑΣ,

β) από το ΥΠΑΑΤ (να σημειωθεί ότι διατηρείται το Εθνικό Μητρώο Αγροτικών Συνεταιρισμών) και

γ) όσον αφορά τον διαχειριστικό έλεγχο, οι ετήσιες χρηματοοικονομικές καταστάσεις θα επιθεωρούνται από αριθμό ελεγκτών ανάλογο με το μέγεθος του ΑΣ.

Διεπαγγελματικές Οργανώσεις Με ιδιαίτερο ενδιαφέρον αναμένονται από τον αγροτικό κόσμο οι διατάξεις για τις εθνικές Διεπαγγελματικές Οργανώσεις. i) Σύμφωνα με τα όσα προβλέπονται, στον ορισμό των ΔΟ αναφέρεται ότι αυτές συστήνονται ανά τομέα αγροτικών προϊόντων και αποτελούνται από εκπροσώπους οικονομικών δραστηριοτήτων που συνδέονται με την παραγωγή των προϊόντων αυτών και αφορούν τη μεταποίηση ή το εμπόριο, συμπεριλαμβανομένης της διανομής. Αξίζει να σημειωθεί ότι αναφέρεται ρητά η αναγνώριση μίας και μόνο Διεπαγγελματικής Οργάνωσης σε εθνικό επίπεδο, για κάθε προϊόν ή κοινή ομάδα προϊόντων. ii) Όσον αφορά την αντιπροσωπευτικότητα, θα απαιτείται να αποδεικνύεται ότι κατά τον χρόνο υποβολής της αίτησης αναγνώρισης τα μέλη των ΔΟ, αντιπροσωπεύουν κατ’ ελάχιστον το 10% της συνολικής παραγωγής και το 10% της μεταποίησης ή της εμπορίας, συμπεριλαμβανομένης της διανομής. Εντός πενταετίας, το ποσοστό αυτό της αντιπροσωπευτικότητας θα πρέπει να ανέρχεται σε 30%. Εάν τα ανωτέρω απαιτούμενα ποσοστά δεν είναι δυνατόν να προσδιοριστούν, η πρόβλεψη που υπάρχει αυτήν τη στιγμή στο επερχόμενο νομοθέτημα είναι ότι θα υπάρχει η δυνατότητα να ληφθεί υπόψη ο αριθμός των οργανωμένων παραγωγών/αγροτών σε συνεταιρισμούς, Οργανώσεις Παραγωγών ή Ομάδες Παραγωγών.