Οι φωτογραφίες δεν μας βοηθάνε μόνο να θυμηθούμε αγαπημένα πρόσωπα και καταστάσεις από το παρελθόν, αλλά να δούμε τις αλλαγές σε ένα τοπίο και να κάνουμε τις συγκρίσεις με το σήμερα. Αν μάλιστα οι φωτογραφίες έχουν σχέση με περιοχές-ορόσημα ενός τόπου, όπως π.χ. τα Μυρτίδια για τα Κύθηρα, τότε οι συνειρμοί και οι συγκρίσεις έχουν πάντα ξεχωριστό ενδιαφέρον. Σήμερα, χάρη στο αρχείο του φίλου Χαρ. Ζερβού από το Μυλοπόταμο, έχουμε δύο παλιές φωτογραφίες του Ιερού Προσκυνήματος των Μυρτιδίων, οι οποίες δείχνουν το τοπίο και τη Μονή με διαφορά 20 ετών.
Η πρώτη, έχει ληφθεί το 1936 ή λίγο ενωρίτερα, αφού την στέλνουν ως ενθύμιο και με ευχές για το «Νέον έτος 1937». Έχει ενδιαφέρον το χωμάτινο προαύλιο, στο οποίο δεν υπάρχει ακόμη το γνωστό πηγάδι. Βλέπουμε ένα αυτοκίνητο, άγνωστο ποιο είναι και έχει ενδιαφέρον ότι μακριά στον ορίζοντα το τοπίο είναι σχεδόν φαλακρό και φυσικά άδενδρο. Το μεγάλο, σήμερα, κυπαρίσσι στο προαύλιο υπάρχει, λείπουν όμως τα πεύκα και οι ευκάλυπτοι, πως και πολλά ελαιόδενδρα. Στη δεύτερη φωτογραφία (22 Δεκεμβρίου 1957) βλέπουμε στρωμένο το προαύλιο, το πηγάδι φαίνεται καθαρά και στο εσωτερικό του περιβόλου του προσκυνήματος έχουν μεγαλώσει τα δένδρα, ενώ στον ορίζοντα το γυμνό τοπίο φαίνεται να έχει γεμίσει με θάμνους. (Αρχείο Χαρ. Ζερβού)
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη έκδοση Φ. 306 – Οκτώβριος 2015