ΜΗΤΑΤΑ: Τα απολιθώματα προσελκύουν κόσμο… (Εκεί όπου ο μύθος της αναδυομένης Αφροδίτης συναντά την πραγματικότητα)

Τα Μητάτα, εκτός από το γεγο­νός ότι είναι το παλαιότερα αναφερόμενο σε γραπτές πηγές χωριό των Κυθήρων (αναφέρεται από το 12ο αι), εκτός από το ό,τι ήταν για λίγο και πρωτεύουσα του νησιού, σύμφωνα με τις υπάρχουσες ενδεί­ξεις και εκτός από τη φυσική ομορ­φιά τους, έχει και άλλα ενδιαφέροντα χαρακτηριστικά, μερικά από τα οποία γνωρίζουν καλλίτερα οι ξένοι επισκέπτες ή οι ειδικοί επιστήμονες και πολύ λιγότερο εμείς οι τσιριγώτες. Κι επειδή δεν λείπουν κάθε χρό­νο οι συσκέψεις των εντοπίων «ειδι­κών» για τον τουρισμό, οι οποίες, συνήθως, ασχολούνται περί πολλών άλλων πλην από την αναζήτηση εύ­κολων τρόπων αξιοποίησης αυτών των απλών πλεονεκτημάτων της κυθηραϊκής γης και της κυθηραϊκής ι­στορίας.

Σήμερα θα «ξεναγήσουμε» τους αναγνώστες των «Κ» σε ένα α­πό τα χαρακτηριστικά των Μητάτων, στις μεγάλες μάζες απολιθωμάτων θαλασσίων οργανισμών, που απο­δεικνύουν ότι κάποτε, μερικά εκατομμύρια χρόνια πριν δηλαδή, τα βουνά της περιοχής αυτής, όπως και όλα τα Κύθηρα, βρίσκονταν στο βυ­θό κάποιας θάλασσας. Φυσικά αυτά είναι οικεία σε όλους τους επιστή­μονες, αλλά καλά είναι να τα θυμί­ζουμε και στον κόσμο, όχι όμως μό­νο για να μάθει για περιοχές σαν αυ­τήν, αλλά, κυρίως (κι αυτό θα το το­νίζουμε και θα το επαναλαμβάνουμε πάντα) γιατί οι άνθρωποι μόνο αν γνωρίζουν καλά κάτι μπορούν να το προστατεύουν αποτελεσματικά. Εξ άλλου, έχουμε κατά κόρον τονίσει ότι τα Κύθηρα, αν αξιοποιούσαν σω­στά και με έξυπνο επικοινωνιακά τρόπο, τη γέννηση της θεάς του έ­ρωτα στις ακτές τους, δεν θα είχαν τίποτα άλλο ανάγκη για τον τουρι­σμό τους. Ίσως όμως αυτό να ενο­χλεί κιόλας, αφού χρειάζεται αυξη­μένος έλεγχος και υψηλό επίπεδο περιβαλλοντικής ευθύνης για να κά­νουμε κάτι σωστό και με διάρκεια, πράγματα στα οποία, γενικά, δεν διακρινόμαστε στο νησί…

Πριν, όμως προσεγγίσουμε το χώρο να αναφέρουμε ότι, ακόμη και τούτος ο μύθος της αναδυομένης θεάς του έρωτα , που διάλεξε τα Κύθηρα για να γεννηθεί στις ακτές τους, δεν αποτελεί τίποτα άλλο, από το συμβολισμό της ανάδυσης του ί­διου του νησιού μας μέσα από τη θά­λασσα, όπως ακριβώς αναφέρουν τα συγγράμματα των παλαιοντολόγων. Μ’ άλλα λόγια, φαίνεται ότι, Αφροδί­τη και Κύθηρα ταυτίζονται! Γι’ αυτό ίσως ήταν τόσο ζωντανή η λατρεία της ωραίας θεάς στο γενέθλιο τόπο!

Λίγο έξω από τα Μητάτα, λοι­πόν, ξεκινώντας από το τέλος του α­νατολικού δρόμου που οδηγούν προς αυτά από την είσοδο που βρί­σκεται προς τα Φριλιγγιάνικα και παίρνοντας έναν, σχεδόν παράλλη­λο, βατό χωματόδρομο, αφού περά­σουμε από τα λείψανα μερικών πα­λιών ναών, που έχουν καταστραφεί από το χρόνο και την αδιαφορία, οδηγούμεθα σε μία ήμερη και ομαλή περιοχή στην οποία τα ίχνη της αρχέγονης θάλασσας είναι ορατά από παντού. Σε κάθε βήμα συναντά κα­νείς εκατοντάδες συσσωματώσεις οστράκων, πιθανόν θανατοκοινω­νίες, από γνωστά και συνηθισμένα είδη, τα οποία σήμερα ονομάζουμε πεταλίδες και που αποτελούν έναν ξεχωριστό μεζέ για όποιον τις εντο­πίζει το καλοκαίρι στις θαλασσινές εξορμήσεις του. Φυσικά οι ειδικοί επιστήμονες αναφέρουν όλα αυτά τα όστρακα με τις επιστημονικές τους ονομασίες, τις οποίες παρακάμπτουμε, καθώς θα σας κουράσουμε με την παράθεση σειράς  λατινικών ονομάτων, όπως: flexuosa, latissima,zenonis, ostrea lamellose, pectin benedictus, pecten reghiensis, C.scabrella, C. hyaline Iκαι πολλά άλλα. Μόνο ένα θα ήταν ενδιαφέρον να θυμόσαστε: Pecten jacobeus το λε­γόμενο και «κτένι της Αφροδίτης».

(Για όποιον, πάντως, ενδιαφέρεται περισσότερο και επιθυμεί να λέει και κάτι παραπάνω στους επιβάτες των πούλμαν που φθάνουν μέχρις εκεί, δεν έχει παρά να διαβάσει τα σχετι­κά στο μικρό και ωραίο βιβλίο του συμπατριώτη μας πανεπιστημιακού Αντ. Μπαρτσιώκα, Παλαιοντολογία των Κυθήρων, που εκδόθηκε το 1998 από την Εταιρεία Κυθηραϊκών Μελετών).

(Οι φωτογραφίες από το αφιέρωμα είναι του Ε.Π.Καλλίγερου)

Δημοσιεύθηκε στο φ. 243 Ιανουάριος 2010 της έντυπης έκδοσης.