Αρθρο του Αριστείδη Χατζή στην «Κ»: Θρίαμβος και συντριβή

Δεν μπορώ να θυμηθώ εθνικές εκλογές οι οποίες επιβράβευσαν τόσο εντυπωσιακά την κυβέρνηση και συνέτριψαν τόσο αποφασιστικά την αντιπολίτευση. Αλλά δεν είναι μόνο αυτό. Από το 2009 και έπειτα η οικονομική κρίση μετέτρεψε τις εκλογικές διαδικασίες σε κρεατομηχανές για τους πρωθυπουργούς. Ο Γ. Παπανδρέου, ο Αντ. Σαμαράς, ακόμη και ο Αλ. Τσίπρας δεν μπόρεσαν να επιβιώσουν μετά από έναν εκλογικό κύκλο που περιελάμβανε και ένα μνημόνιο. Ομως ο Κυρ.Μητσοτάκης δεν κατόρθωσε απλώς να κερδίσει μια θητεία, πέτυχε να διατηρήσει μια πολιτική κυριαρχία που, θυμίζω, ξεκίνησε ταυτόχρονα με την εκλογή του στην ηγεσία της Ν.Δ. το 2016. Ακόμη και ο Ανδρ. Παπανδρέου, απόλυτα κυρίαρχος κατά τη δεκαετία του 1980, δεν πέτυχε κάτι τόσο εντυπωσιακό. Μια τετραετία με πανδημία (στη διαχείριση της οποίας η ελληνική κυβέρνηση δεν ήταν τόσο επιτυχημένη όσο ισχυρίζεται), με ένα πολιτικό σκάνδαλο πολύ πιο σοβαρό από τα οικονομικά (παρακολουθήσεις), με ένα ατύχημα που συγκλόνισε τη χώρα (Τέμπη), με σοβαρές καταγγελίες για επαναπροωθήσεις μεταναστών, με αρκετά φαινόμενα αδιαφάνειας και διαφθοράς, με θεσμικές αστοχίες.

Νομίζω ότι η μεγαλύτερη επιτυχία ήταν η αποκατάσταση του κύρους της χώρας στο εξωτερικό. Η εικόνα της Ελλάδας σήμερα δεν έχει καμία σχέση με την περίοδο 2010-2014 ή με το θλιβερό 2015. Αυτό δεν έγινε αυτόματα, ούτε τυχαία. Για παράδειγμα, η στάση της κυβέρνησής μας στο ουκρανικό ζήτημα αποτελεί ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα επιτυχημένης εξωτερικής πολιτικής που παραμένει συνεπής σε θεμελιώδεις αρχές δικαιοσύνης, ενώ ταυτόχρονα αξιοποιεί αυτή τη στάση για τα συμφέροντα της χώρας. Η βελτίωση της διεθνούς εικόνας συνδέεται πάντα και με βελτίωση του οικονομικού κλίματος. Η βελτίωση αυτή οδήγησε σε μια ταχύτατη ανάκαμψη το 2021 (με ανάπτυξη 8,4%, που το 2022 διατηρήθηκε στο 5,9%).

Αν και η κυβέρνηση δεν τα κατάφερε τόσο καλά στην πανδημία, ο τρόπος διαχείρισης τους πρώτους μήνες και η οργάνωση του εμβολιασμού εντυπωσίασε θετικά τις Ελληνίδες και τους Ελληνες που είναι πολύ περισσότερο έτοιμοι να υποδεχθούν μεταρρυθμίσεις απ’ ό,τι νομίζουμε. Η ψηφιοποίηση του κράτους ενίσχυσε την εικόνα της κυβέρνησης όσο ελάχιστες άλλες επιτυχίες της. Παρά τα λάθη και τις αστοχίες, η εικόνα της κυβέρνησης της Ν.Δ. δεν είχε καμία σχέση με εκείνη που διαδέχθηκε. Ο δε ΣΥΡΙΖΑ, ακόμη και ως αντιπολίτευση, αποτελούσε μια ζωντανή ανάμνηση προχειρότητας, καιροσκοπισμού και τοξικότητας. Αυτό που ξεκίνησε το 2012 φαίνεται να λήγει εδώ με συντριπτικό τρόπο.

* Ο κ. Αριστείδης Χατζής είναι καθηγητής Φιλοσοφίας Δικαίου και Θεωρίας Θεσμών στο ΕΚΠΑ.