«Ιερές δίκες»: ΤΟ ΤΡΙΣ ΕΞΑΜΑΡΤΕΙΝ…

Με την τρίτη  κατά σειράν απόφασή του το ΣΤΕ αναγνωρίζει τα Ιερά Προσκυνήματα ως κοινή περιουσία των Κυθηρίων δυνάμει των παραδόσεων και των νόμων και θέτει οριστικό τέλος στις διεκδικήσεις των Μητροπολιτών. Σύμφωνα με πληροφορίες η αιτιολόγηση της αποφάσεως αποτελεί «Ιερόν Ευαγγέλιον» της νομικής επιστήμης, καθώς εισέρχεται σε βάθος στο κύριο θέμα των προσφυγών και δεν αφήνει κανένα περιθώριο διαφορετικής ερμηνείας ή ανάγνωσης. Από την άλλη πλευρά ο Μητροπολίτης, που έχασε τη δίκη,  βλέπει «πολιτικές παρεμβάσεις» χωρίς να προσκομίζει κανένα στοιχείο για τέτοια καταγγελία..

Εκδόθηκε στις 10 Οκτωβρίου η απόφαση του ΣΤΕ σχετικά με τις προσφυγές Μητροπολίτη Κυθήρων και Ιεράς Συνόδου για το Π.Δ.  5 του 1/2/2017 και κατ’ επέκτασιν για το νόμο περί Εγχωρίου του 1984. Το πρώτο καθόριζε τον τρόπο εκλογής των μελών μετά τις αλλαγές στους Δήμους και τη διάθεση της περιουσίας των Προσκυνημάτων σε περίπτωση διάλυσης της Εγχωρίου. Ο νόμος καθόριζε τον τρόπο λειτουργίας της, την κοινή (διακοινοτική) περιουσία στα Κύθηρα και όλα όσα χρειάζονταν για το νομικό πλαίσιο που καθόριζε ο βασικός νόμος κατά την Ένωση των Επτανήσων με την Ελλάδα το 1864. Ο Νόμος 1416/1984 είχε προσβληθεί δύο φορές στο ΣΤΕ, το οποίο απεφάσισε υπέρ της συνταγματικότητός του, τόσο το 1985 στην προσφυγή Ιακώβου Κορόζη, όσο και το 2000 στην αντίστοιχη του Κύριλλου Χρηστάκη. Με την έκδοση του Π.Δ. είχαμε αναφέρει τότε την κίνηση του Μητροπολίτη Κυθήρων να συλλέξει υπογραφές από τους ιερείς για να προσφύγει και κατά του Νόμου και προβλέπαμε ότι αυτό θα ήταν απαρχή δυσάρεστων εξελίξεων. Ακολούθησε ανταλλαγή επιστολών Μητροπολίτη-Δημάρχου και τον Απρίλιο 2017 δημοσιεύθηκε εδώ συνέντευξη του τελευταίου στην οποία υποστήριζε τη θέση ότι η περίοδος που ασκούσε καθήκοντα προέδρου της Εγχωρίου ο Μητροπολίτης με Κατοχικό Νόμο της κυβέρνησης Ράλλη, ήταν περίοδος εκτροπής και όχι κανονικότητος και ότι τα Προσκυνήματα ανέκαθεν ανήκαν στον Κυθηραϊκό Λαό διαχειριζόμενα από την Επιτροπή Εγχωρίου Περιουσίας. Παρά ταύτα, αλλά και τις εκκλήσεις πολλών γνωστών Κυθηρίων στο Μητροπολίτη, η απόφασή του για νέα προσφυγή στο Ανώτατο Δικαστήριο δεν άλλαξε και, μετά από σειρά αναβολών, η εκδίκαση έγινε τελικά στις 4 Απριλίου 2024 με τη διάσκεψη να γίνεται 16 Απριλίου και την απόφαση να εκδίδεται στις 10 περασμένου Οκτωβρίου, με την οποία το ΣΤΕ απέρριψε επί της ουσίας, τόσο την προσφυγή της Μητροπόλεως για το Π.Δ., όσο και της Ιεράς Συνόδου. Έτσι η κοινή γνώμη του νησιού ταλανιζόταν επί 8 χρόνια για το θέμα αυτό και είχαμε έναν άτυπο διχασμό, αν και η συντριπτική πλειοψηφία του τόπου υπεστήριζε την ύπαρξη του θεσμού της Εγχωρίου και δεν ήταν κοντά στις απόψεις του Μητροπολίτη και της Συνόδου, αν και η τελευταία, μετά την προσφυγή, ελάχιστα έως καθόλου ασχολήθηκε. Μάλιστα, το 2018, όπως αναφέρεται και στα τότε δημοσιεύματά μας και στην κοινή ανακοίνωση Δήμου-Εγχωρίου που εκδόθηκε μετά την απόφαση (δημοσιεύεται χωριστά) η Μητρόπολη πέρασε «ιεροκρυφίως» σε Φ.Ε.Κ. δύο Κανονισμούς  σχετικά με τη λειτουργία των Μονών (sic) Μυρτιδίων-Αγ. Μόνης με Συμβούλια, τα οποία (θα) όριζε ο Μητροπολίτης και στα οποία θα ασκούσε έλεγχο, αφού θα ήλεγχε την πλειοψηφία των μελών τους. Φυσικά, τώρα με την απόρριψη των προσφυγών δεν τίθεται καν θέμα εφαρμογής των δύο Κανονισμών, αφού η απόρριψη των προσφυγών οδηγεί μοιραία και στην κατάργηση των Κανονισμών, οι οποίοι είχαν θεωρηθεί παράνομοι από τους συνηγόρους Δήμου-Εγχωρίου, αφού ο Νόμος περί Εγχωρίου ήταν μεταγενέστερος του Καταστατικού Χάρτη της Εκκλησίας που είχαν επικαλεσθεί οι προσφεύγοντες.

Εκτός όμως των αντιπαραθέσεων που μεσολάβησαν αυτά τα 8 χρόνια, Δήμος και Εγχώριος υπεβλήθησαν σε σειρά εξόδων, αφού αναγκάστηκαν να χρησιμοποιήσουν γνωστούς δικηγόρους ως παραστάτες και τα έξοδα αυτά, αναφέρουν ότι θα τα διεκδικήσουν και έτσι θα γνωρίζει και ο κόσμος το κόστος των πολυετών δικαστικών αντιπαραθέσεων. (Το μέχρι τώρα καταβληθέν ποσό για Δήμο-Εγχώριο πλησιάζει τις 30.000€, όπως προκύπτει από τις αναρτήσεις στη ΔΙΑΥΓΕΙΑ). Αντίθετα, από τη Μητρόπολη,  μάλλον δύσκολα θα πληροφορηθούμε το συνολικό κόστος των δαπανών της για το θέμα. Και τα δύο όμως αυτά ερωτήματα είναι κρίσιμο θέμα να απαντηθούν για να γνωρίζει το κοινό πού δαπανώνται τα χρήματα μίας από τις πλέον φτωχές Μητροπόλεις, καθώς η διαφάνεια  πρέπει να εφαρμόζεται παντού.

Πέραν όμως από το θέμα των εξόδων υπήρχε και μία άλλη παράμετρος, η οποία δεν έχει αναφερθεί. Ο Δήμος, δηλ. ο ίδιος ο Δήμαρχος, μαζί με τους προέδρους της Εγχωρίου (αρχικά Π. Κομηνό, στη συνέχεια Ε. Βενάρδο) «σκάλισαν» όλα τα αρχεία του Προσκυνήματος Μυρτιδίων, τα οποία παρέμεναν κλειστά χρόνια και εκεί βρέθηκε θησαυρός εγγράφων, που αποδεικνύουν τη διαχρονική διαχείρισή του από την Εγχώριο και το λαϊκό χαρακτήρα της διοίκησής του. Αξίζει κάποτε να εκδοθεί ένα βιβλίο με όλα αυτά, αντί των πολλών  συγγραμμάτων χωρίς ιδιαίτερο ιστορικό ενδιαφέρον. Κι αυτό, γιατί, αν οι Μητροπολίτες που στράφηκαν κατά του θεσμού γνώριζαν γι΄ αυτόν και την ιστορία του τόπου και του Προσκυνήματος, ουδέποτε θα είχαν προχωρήσει σε δικαστήρια. Ένα μόνον χαρακτηριστικό. Στη δικογραφία είχε περιληφθεί από την Εγχώριο  απόκομμα από την  Εφημερίδα των Ιονίων Νήσων του 1845 (!) στο οποίο αναφέρεται ότι «….. τα εκκλησιαστικά έσοδα ανήκουν στο επιχώριο ταμείο». Η πλευρά της Μητροπόλεως ουδέν ουσιαστικό ιστορικό στοιχείο προσεκόμισε πέρα από τα γνωστά αναμασήματα ότι πρέπει να είναι μονές και να διαχειρίζονται από τη Μητρόπολη. Είναι σίγουρο ότι αν είχαν μπει απλά στον κόπο να διαβάσουν την 5σέλιδη εισήγηση του Νομ. Συμβούλου του Δήμου καθ. Σπ. Βλαχόπουλου, θα διαπίστωναν ότι θα έπρεπε πάραυτα να παραιτηθούν των προσφυγών, καθώς όλα τα νομικά επιχειρήματα που περιλάμβαναν σε αυτές ήταν έωλα. Ένα ακόμη θέμα που έχει ενδιαφέρον είναι ότι, οι δικαστές που χειρίστηκαν την υπόθεση στο Ανώτατο Δικαστήριο στάθηκαν στο ύψος τους και δεν επηρεάστηκαν από παρεμβάσεις. Εξάλλου το θέμα έληξε με τη Δικαιοσύνη να μένει στο ύψος της και τα Ιερά Προσκυνήματα εκεί που έκπαλαι ανήκαν. Δηλαδή στον Κυθηραϊκό Λαό και διοικούνταν από τους εκλεγμένους εκπροσώπους του.

Όσον αφορά το Μητροπολίτη, κυκλοφόρησε δήλωσή του στα τοπικά μέσα (δεν εστάλη στα «Κ»!!!) με την οποία επιτίθεται στο Δήμαρχο, αλλά και στην Εγχώριο για την κοινή τους ανακοίνωση, αναφέρει δε ότι το ΣΤΕ ουσιαστικά δεν έλαβε υπ’ όψιν του τους ιερούς κανόνες και αποφάσεις της Δ΄ Οικουμενικής Συνόδου, παραβλέποντας ότι το Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο της χώρας ελέγχει μόνον αν οι νόμοι συμφωνούν με το Σύνταγμα (κάτι που είχε ήδη κριθεί δύο φορές) και τα Π.Δ. με τους Νόμους δυνάμει των οποίων εκδίδονται. Μάλιστα επικαλείται παρεμβάσεις (για τις οποίες πάντως απαιτείται να προσκομιστούν στοιχεία, καθώς δεν αρκούν οι «σκέψεις» οιουδήποτε για να εκφέρονται τόσο βαριές εκφράσεις εναντίον της Δικαιοσύνης και δη από Μητρπολίτη πριν καν διαβάσει το σκεπτικό των αποφάσεων) αναφέροντας «Ἄν ἔλειπαν οἱ παρεμβάσεις πολιτικῶν καί ἄλλων προσώπων, δέν θά εἴχαμε αὐτό τό ἀποτέλεσμα. Καί ἐξηγοῦμαι: Ἀρχές Ἀπριλίου τοῦ ἔτους 2017, πού κατετέθησαν οἱ προσφυγές τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως καί τῆς Ἱερᾶς Συνόδου στό Σ.τ.Ε.,Eνα «ἀόρατο χέρι», αὐθωρεί καί παραχρῆμα, δέν ἄφησε νά εἰσαχθῇ ἡ ὑπόθεσις ἀπ’εὐθείας στήν Ὁλομέλεια τοῦ Σ.τ.Ε., ὅπου ἔπρεπε νά ἐκδικασθῇ λόγῳ ἐπικλήσεως τῆς ἀντισυνταγματικότητος τοῦ προσβαλλομένου νόμου, ὅπως συνήθως γίνεται σέ τέτοιες περιπτώσεις, ὅταν μάλιστα συμπροσφεύγει καί ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος, ἀλλά τήν ἔστειλε στό Ε’ Τμῆμα». Τέλος δε αναφερόμενος στην πρόσφατη επίσκεψη Δένδια διερωτάται «…..μετά τήν ἐπανεκλογή του ἐδήλωσε στή συνέντευξί του στό «Τσιρίγο FM» ὁ κ. Πρόεδρος τῆς Ἐγχωρίου, δηλ. ὅτι ἐνδέχεται ἡ ὑπόθεσις τῶν Ἱερῶν Προσκυνημάτων νά παραπεμφθῇ στήν Ὁλομέλεια τοῦ ΣτΕ), μετά τήν ἄφιξι τοῦ Ὑπουργοῦ – Ἐκπροσώπου τῆς Κυβερνήσεως γιά τόν ἑορτασμό τῆς Eπετείου τῶν 80 χρόνων ἀπό τῆς ἀπελευθερώσεως ἀπό τόν Γερμανικό ζυγό, ἤχησαν τά «τύμπανα τῆς νίκης», ἐνῶ ἡ ἀπόφασις τοῦ ΣτΕ βγῆκε μετά 15νθήμερο (ἄν βέβαια δέν ἦταν τυχαῖο τό γεγονός αὐτό)….». Εδώ οφείλουμε να σημειώσουμε ότι η εκδίκαση έγινε στις 4 Απριλίου 2024 και η διάσκεψη των δικαστών ακολούθησε λίγες μέρες αργότερα, όπως γίνεται παγίως, άρα είναι πρακτικά αδύνατον να συνδέονται δύο εντελώς άσχετα γεγονότα μεταξύ τους. (Το πλήρες κείμενο των αποφάσεων αναμενόταν να δημοσιοποιηθεί αυτές τις μέρες και μόλις γίνει αυτό θα το αναρτήσουμε από την ηλεκτρονική μας σελίδα)

Εν κατακλείδι, επαναλαμβάνουμε: το θέμα αυτό, που ταλάνιζε 40 χρόνια το νησί λήγει εδώ και για τα υπόλοιπα, όσον αφορά τη συνέχεια, διαβάστε στο κύριο άρθρο μας στην 1^η σελίδα. (Μόλις δοθούν στη δημοσιότητα τα κείμενα των αποφάσεων θα αναρτηθούν και θα αναλυθούν από την ηλεκτρονική μας έκδοση). Συνήγορος της Μητροπόλεως Κυθήρων παρέστη στη δίκη στις 4 Απριλίου η ομ. καθηγήτρια κυρία Γλυκερία Σιούτη, της Εκκλησίας ο κ. Θ. Παπαγεωργίου, της Εγχωρίου ο καθηγητής κ. Π. Λαζαράτος και του Δήμου ο καθηγητής κ. Σπ. Βλαχόπουλος.

Κυθηραϊκά

ΜΕ ΤΗΝ ΕΚΔΟΣΗ της τρίτης κατά  σειράν για το  ίδιο θέμα απόφασης του ΣΤΕ φαίνεται να κλείνει ένας κύκλος αμφισβητήσεων που κράτησε σαράντα χρόνια. Φυσικά όλα θα είχαν αποφευχθεί αν οι Μητροπολίτες που  προχώρησαν στις προσφυγές, μόλις εξελέγησαν στη Μητρόπολη Κυθήρων είχαν μπει στον κόπο να διαβάσουν λίγη ιστορία για τον τόπο στον οποίο επελέγησαν να ποιμάνουν. Και αν δεν μπορούσαν, ας ρωτούσαν σχετικά τους καθηγητές της ιστορίας, που έχουν ασχοληθεί με το θέμα και κοσμούν τα Πανεπιστήμια, αλλά και τα τοπικά σχολεία. Θα είχαν αποφύγει τόσους σκοπέλους και το νησί τόση ταλαιπωρία και τρικυμίες. Ένα-δύο μόνον  αρκούσαν για να πληροφορηθούν από αυτούς σχετικά με νόμους και παραδόσεις πολλών αιώνων, θα ήταν δε πολλαπλώς χρησιμότεροι από σειρά  κληρικών που από τη δεκαετία του 1990 έχουν ταλαιπωρήσει αρκετά το νησί και για διαφορετικούς λόγους έκαστος!

Μάλιστα τα τελευταία χρόνια πηγαινοέρχονται και διάφοροι αντιεμβολιαστές, αντιοικουμενιστές, γυρολόγοι και κάποιοι από αυτούς που δεν θέλουν να τους έχουν στη δύναμή τους άλλες μητροπόλεις. Αυτοί μόνο προβλήματα δημιουργούσαν οι περισσότεροι στην τοπική Εκκλησία και κοινωνία μέχρι να φύγουν και απλά προσέθεταν βάρη στον κρατικό προϋπολογισμό.

Τώρα πλέον, μετά την απόφαση του ΣΤΕ, το τοπίο είναι καθαρό και ο Μητροπολίτης έχει μία και μοναδική ευκαιρία να καταστεί ρυθμιστής της ενότητας του  τόπου αποδεχόμενος τις  αποφάσεις του Ανωτάτου Δικαστηρίου της χώρας, στο οποίο εξάλλου ο ίδιος προσέφυγε, άρα οφείλει να τις σεβαστεί, αν και αυτό έχει υποχρέωση να κάνει, όπως ο κάθε πολίτης αυτής  της χώρας.

Διαβάζοντας τις θέσεις Δήμου-Εγχωρίου, όπως διατυπώθηκαν στην κοινή ανακοίνωση  που εκδόθηκε μετά την απόφαση, διαπιστώνει εύκολα κανείς ότι τα περιθώρια της, από εδώ και πέρα, συνύπαρξης και συνεργασίας των τριών θεσμών είναι πολλά, οι δίαυλοι ανοιχτοί και δεν μένει παρά η κήρυξη παύσης των «εχθροπραξιών» για να επανέλθει η ομαλότητα στον τόπο και η ηρεμία, που τόσο είχαν διαταραχθεί αυτή την οκταετία. Σε αυτό θα συμβάλλει και η ενότητα και υπευθυνότητα που επέδειξαν πρόσφατα οι δύο παρατάξεις στο Δ.Σ. που εκπροσωπούν τη συντριπτική πλειοψηφία σε αυτό.

Εξάλλου, για να επανέλθουμε στην Εκκλησία, το μεγαλείο των μεγάλων ανθρώπων και ειδικά  των Ποιμένων  της, δεν είναι μόνον να συγχωρούν, αλλά και να παραδέχονται τα λάθη τους. Η δήλωση του Μητροπολίτη για παρεμβάσεις στη Δικαιοσύνη αντί να σβήσει τη φωτιά γίνεται προσάναμμα, ενώ, αν έγιναν παρεμβάσεις, αλλού μάλλον πρέπει να αναζητηθούν…..Τώρα πρέπει τα παθήματα να γίνουν μαθήματα και τα  λάθη διδάγματα. Εξάλλου, για να αναφέρουμε κάτι σχετικό με τους … «παπολάτρες», το αλάθητο το είχε μόνον  ο πάπας!

ΣΗΜΕΙΩΣΗ

Η ηλεκτρονική μας έκδοση, κατά παγία τακτική μας, φιλοξενεί μερικά από τα πλέον ενδιαφέροντα άρθρα, ρεπορτάζ και συνεργασίες που δημοσιεύονται στην έντυπη έκδοση, 45 ημέρες μετά την κυκλοφορία του φύλλου. Σήμερα κάνουμε μία αλλαγή έπειτα από παράκληση μερικών καλών φίλων, οι οποίοι, είτε λαμβάνουν με καθυστέρηση το φύλλο, είτε δεν βρίσκονται στο σημείο αποστολής και θα ήθελαν να διαβάσουν όσα γράφουμε για τις αποφάσεις του ΣΤΕ. Κάνουμε, λοιπόν, την αλλαγή αυτήν και δίνουμε σε ελεύθερη ανάγνωση από τις στήλες της ηλεκτρονικής το ρεπορτάζ μας για το  θέμα αυτό μαζί με το κύριο άρθρο μας, για να ικανοποιήσουμε τους …βιαστικούς αναγνώστες μας, τους οποίους ευχαριστούμε και από τη θέση αυτή για την εμπιστοσύνη τους.

«Κ».

ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ ΣΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ ΚΥΘΗΡΑΪΚΑ ΣΤΟ ΦΥΛΛΟ ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2024