Τα δίχτυα των «πλασιέ» του ρεύματος

Μετά την ενεργειακή κρίση η επιλογή παρόχου ρεύματος έχει γίνει πονοκέφαλος για τους καταναλωτές. Η πληθώρα των τιμολογίων, η δυνατότητα αλλαγής παρόχου από μήνα σε μήνα σε συνδυασμό και με το μεγάλο εύρος αποκλίσεων στα τιμολόγια ρεύματος έχουν δημιουργήσει χώρο… για τους ειδικούς διαμεσολαβητές μεταξύ καταναλωτή και παρόχων. Αυτούς που υποτίθεται πως μπορούν να «διαβάσουν» καλύτερα την αγορά, να αποκρυπτογραφήσουν τα μυστικά των τιμολογίων και να υποδείξουν στον καταναλωτή την καταλληλότερη λύση για το προφίλ του.

Την ίδια στιγμή, οι πάροχοι έχουν αποδυθεί σε έναν σκληρό πόλεμο για να αυξήσουν το πελατολόγιό τους, να «κλειδώσουν» πελάτες για όσο το δυνατόν μεγαλύτερο διάστημα και να διευρύνουν τα μερίδιά τους στην αγορά. Οι διαμεσολαβητές ήταν αρχικά ένας ακόμη δίαυλος επαφής με τον καταναλωτή. Σταδιακά γίνεται βαρίδι.

Υπάρχουν δεκάδες ιστοσελίδες στο Διαδίκτυο που δηλώνουν ότι είναι στο πλευρό του καταναλωτή έτοιμες να τον βοηθήσουν να επιλέξει την πιο συμφέρουσα λύση προμήθειας ηλεκτρικού ρεύματος ή και φυσικού αερίου.

Ξεχωρίζουν χοντρικά τέσσερις κατηγορίες. Αυτές που εκπροσωπούν έναν πάροχο, αλλά εμφανίζονται στο Διαδίκτυο με ουδέτερη επωνυμία λανσάροντας τα τιμολόγια του συγκεκριμένου παρόχου ως φθηνά. Μια δεύτερη κατηγορία που εκπροσωπεί μέχρι και δύο παρόχους, «μπουτίκ» με όρους εμπορίου, μια τρίτη που εκπροσωπεί τρεις με τέσσερις παρόχους λειτουργώντας κάπως ως ψηφιακό μίνι μάρκετ ρεύματος και μια τέταρτη, που αριθμεί 4 μεγάλα δίκτυα που εκπροσωπούν την πλειοψηφία των μεγάλων και μεσαίων παρόχων.

Υπάρχουν δεκάδες ιστοσελίδες στο Διαδίκτυο που δηλώνουν ότι είναι στο πλευρό του καταναλωτή έτοιμες να τον βοηθήσουν να επιλέξει την πιο συμφέρουσα λύση προμήθειας ηλεκτρικού ρεύματος ή και φυσικού αερίου. Πλέον τα ποσοστά καταναλωτών που επιλέγουν πάροχο μέσω δικτύων διαμεσολάβησης, κατά το μεγαλύτερο μέρος φυσικών και σε μικρότερο βαθμό ψηφιακών δικτύων, έχει φτάσει στο 70%-80%.

Το βασικό «αφήγημα» που παρουσιάζουν στον καταναλωτή είναι ότι μέσω μιας σύγκρισης των τιμολογίων και αντιστοίχισης των αναγκών του σε κατανάλωση ενέργειας θα τον βοηθήσουν να επιλέξει την πιο συμφέρουσα λύση. Εμφανίζονται δηλαδή με το «καπέλο» του ενεργειακού συμβούλου ως διαμεσολαβητές μεταξύ του καταναλωτή και των παρόχων με τους οποίους έχουν υπογράψει συμβάσεις αποκλειστικότητας ή μη έναντι αμοιβής. Οι συμβάσεις προβλέπουν αμοιβές που κινούνται στα 140-160 ευρώ ανά παροχή, με πρόσθετα κίνητρα για τη διατηρησιμότητα του πελάτη. Πέραν θεσμοθετημένου «αερόχρονου», όπως αποκαλείται στις συμβάσεις μεταξύ παρόχων και διαμεσολαβητών η πρόσθετη αμοιβή για κάθε μήνα που ο πελάτης θα παραμείνει στον προμηθευτή επί της κατανάλωσής του και θα εξοφλεί κανονικά τον λογαριασμό του, υπάρχει για παράδειγμα και η «αμοιβή γενεθλίων». Μια πρόσθετη αμοιβή από τον προμηθευτή με τη συμπλήρωση 12 μηνών παραμονής του πελάτη στον ίδιο πάροχο. Το κίνητρο ωστόσο παραμονής στον ίδιο πάροχο είναι αισθητά χαμηλότερο από την αμοιβή που θα πάρει ο διαμεσολαβητής από τον νέο πάροχο αν καταφέρει και τον μετακινήσει. Δεδομένου ότι ο διαμεσολαβητής γνωρίζει πότε λήγουν τα συμβόλαια των καταναλωτών για τα οποία έχει μεσολαβήσει, δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που πείθουν τον καταναλωτή να μετακινηθεί σε κάποιον άλλο πάροχο, υποδεικνύοντάς τον ως τη συμφερότερη λύση για να αποκομίσουν οι ίδιοι μεγαλύτερο κέρδος.

Οι ενεργειακοί σύμβουλοι εμφανίζονται ως διαμεσολαβητές μεταξύ του καταναλωτή και των παρόχων με τους οποίους έχουν υπογράψει συμβάσεις αποκλειστικότητας ή μη έναντι αμοιβής. Οι συμβάσεις προβλέπουν αμοιβές που κινούνται στα 140-160 ευρώ ανά παροχή, με πρόσθετα κίνητρα για τη διατηρησιμότητα του πελάτη. Μάλιστα υπάρχει μία πρόσθετη αμοιβή από τον προμηθευτή με τη συμπλήρωση 12 μηνών παραμονής του πελάτη στον ίδιο πάροχο.

Τα ποσοστά καταναλωτών που επιλέγουν πάροχο μέσω δικτύων διαμεσολάβησης κατά το μεγαλύτερο μέρος φυσικών και σε μικρότερο βαθμό ψηφιακών έχει φτάσει στο 70%-80%. Πρόκειται κατά βάση για δίκτυα με εμπειρία στον τομέα των υπηρεσιών και αντίστοιχων αγορών, όπως για παράδειγμα οι τηλεπικοινωνίες που μπορούν να παρέχουν υποστήριξη στην προσπάθεια του καταναλωτή να ξεχωρίσει το φθηνότερο σε μια αγορά με πληθώρα προϊόντων. Ο καλύτερος σύμμαχος ωστόσο σε αυτή την προσπάθεια είναι η γνώση και η μέγιστη δυνατή πληροφόρηση του ίδιου του καταναλωτή.