Ακολουθώντας τα «ίχνη» των Μαυροπετριτών στο Αιγαίο

Πρόγραμμα παρακολούθησης του Μαυροπετρίτη κατά την προ-αναπαραγωγική περίοδο, το διάστημα δηλαδή από την άφιξη των πρώτων μεταναστευτικών γερακιών στους τόπους φωλιάσματος μέχρι την έναρξη της αναπαραγωγικής περιόδου, υλοποιεί η Ομάδα της Ελληνικής ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΙΚΗΣ Εταιρείας με βάση τα Αντικύθηρα, όπου φιλοξενείται σημαντική αποικία του είδους.

Το νέο αυτό πρόγραμμα αποτελεί συνέχεια των δράσεων που ολοκληρώθηκαν στο πλαίσιο του βραβευμένου με Natura 2000 Award Προγράμματος LIFE ElClima και υλοποιείται με τη συνεργασία του Τμήματος  Βιολογίας του Πανεπιστημίου Πατρών και την υποστήριξη του Οργανισμού Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής – ΟΦΥΠΕΚΑ.

Η «Τίνα», η «Τούλα», ο «Τάκης» και ο «Σήφης», τέσσερις Μαυροπετρίτες που αναπαράγονται στα Αντικύθηρα και τις παρακείμενες αποικίες, είναι τα πρώτα άτομα τους είδους που έχουν σημανθεί με δορυφορικούς πομπούς στο πλαίσιο του προγράμματος. Τα δεδομένα τηλεμετρίας που θα μας παρέχουν, αναμένεται να συμβάλουν στην περαιτέρω κατανόηση των οικολογικών απαιτήσεων του είδους κατά τη διάρκεια αυτής της τόσο ιδιαίτερης, για τον βιολογικό τους κύκλο, περιόδου.

Ο Μαυροπετρίτης, το γεράκι που ζει σαν θαλασσοπούλι, είναι ένα από τα πιο εμβληματικά αρπακτικά πουλιά της ελληνικής ορνιθοπανίδας. Διαχειμάζει στην Ανατολική Αφρική, ιδιαίτερα στη Μαδαγασκάρη, και μετά το πέρας του χειμώνα αναχωρεί για ένα μεγάλο και δύσκολο ταξίδι με προορισμό τις απόκρημνες ακτές νησιών και ακατοίκητων νησίδων της Μεσογείου όπου θα φωλιάσει. Έχοντας διανύσει χιλιάδες χιλιόμετρα πάνω από στεριά και θάλασσα, οι πρώτοι Μαυροπετρίτες εμφανίζονται στην Ελλάδα από τα μέσα Απρίλιου.

Αφού βρουν το ταίρι τους και μια καλή θέση φωλιάσματος, τα μεγαλύτερα σε ηλικία άτομα σχηματίζουν χαλαρές αποικίες ήδη από τον Μάιο, ωστόσο μέχρι την έναρξη της αναπαραγωγικής περιόδου, στα μέσα Ιουλίου, οι «Πειρατές του Αιγαίου» περνούν τον περισσότερο χρόνο τους μακριά από τις φωλιές τους. Εξαιτίας της χαμηλής διαθεσιμότητας τροφής (ιπτάμενα έντομα) στις περιοχές φωλιάσματος, εκείνη την περίοδο οι Μαυροπετρίτες κυνηγούν σε μεγάλες αποστάσεις κατά τη διάρκεια της ημέρας και μόνο λίγοι από αυτούς επιστρέφουν στις αποικίες τη νύχτα.

Χάρη και σε δεδομένα τηλεμετρίας, είναι γνωστό ότι, κατά το διάστημα από την επιστροφή τους στην Ελλάδα μέχρι την έναρξη της αναπαραγωγικής περιόδου, οι Μαυροπετρίτες περνούν περισσότερο χρόνο στην ενδοχώρα παρά στον θαλάσσιο χώρο κι έτσι την περίοδο αυτή μπορεί να παρατηρηθούν ακόμα και σε ψηλά βουνά της Ηπειρωτικής χώρας, μακριά από τις ακτές.
Αυτό όμως που δεν είναι τόσο γνωστό στους επιστήμονες είναι πού ακριβώς πάνε όταν βρίσκονται μακριά από τις αποικίες τους, ποια είναι τα χαρακτηριστικά των ενδιαιτημάτων που επιλέγουν, αλλά και κατά πόσο υπάρχουν περιοχές που εμφανίζουν μεγάλες συγκεντρώσεις του είδους κατά την περίοδο αυτή.

Το «στίγμα» των Μαυροπετριτών με δορυφορικούς πομπούς μπορεί να μας δώσει απαντήσεις στα κρίσιμα αυτά ερωτήματα, ενώ τα δεδομένα τηλεμετρίας που θα προκύψουν μέσω του Προγράμματος θα συμβάλλουν στην αποτελεσματικότερη προστασία και διατήρηση του γερακιού-σύμβολο του Αιγαίου.