Αμεση ανάλυση: «Ελλάδα-Τουρκία, ώρα αποφάσεων»

Η Τουρκία είναι μια χώρα με γεωπολιτικές αντιλήψεις και στρατηγικές αναφορές, οι οποίες δεν συμβαδίζουν για κανένα λόγο με ό,τι περιγράφεται -κατά τρόπο αφελή- ως ευρωπαϊκός πολιτικός πολιτισμός.

Οι αντιλήψεις της Άγκυρας προσιδιάζουν με τις εθνικιστικές, αποικιοκρατικού τύπου αναφορές των αυταρχικών καθεστώτων που κυριάρχησαν στην Ευρώπη από το 1870 και μετά. Η Τουρκία του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν αισθάνεται σαν ένας δεσμώτης γίγαντας που περιορίζεται στα νότια και ανατολικά του από δύο κατ’ όνομα κράτη (Συρία και Ιράκ), στα οποία και έχει εισβάλει, διεκδικώντας επιρροή και εν καιρώ εδάφη.

Αναλόγως η Τουρκία αισθάνεται εγκλωβισμένη στα δυτικά της από μια μικρότερη χώρα και στα νότια της από την μικρή Κύπρο. Αυτό το σύνδρομο «περικύκλωσης» θα πρέπει να μην εγκαταλείπει το μυαλό όσων επιχειρούν να ερμηνεύσουν την τουρκική επιθετικότητα, όταν αυτή εκδηλώνεται στο Αιγαίο, τελευταία με επίκεντρο τα Ίμια ή στην Ανατολική Μεσόγειο γύρω από την Κύπρο και μέσα στις θαλάσσιες ζώνες της Κυπριακής Δημοκρατίας. Η ευθεία αμφισβήτηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας και της Κύπρου από την Τουρκία εδράζεται σε μια και μόνο πεποίθηση: Οι χώρες αυτές ως μικρότερες έχουν περιορισμένα δικαιώματα σε σύγκριση με την Τουρκία η οποία με τα 80 εκατ. κατοίκους, τον βολονταρισμό και την στρατιωτική ισχύ της μπορεί να τους επιβάλει τη βούλησή της. Η απολυταρχική αυτοπεποίθησή της Τουρκίας στηρίζεται στην άποψη ότι μπορεί να είναι μια περιφερειακή δύναμη με «φινλανδοποιημένους» δορυφόρους.

Τα τελευταία επεισόδια στην περιοχή των Ιμίων, η «τουρνέ» του Τούρκου Α/ΓΕΕΘΑ στα παράλια του Αιγαίου, η «νεκρανάσταση» της ναυτικής στρατηγικής των «δυόμιση πολέμων» του Μπουλέντ Μποστάνογλου και η διακοπή των ερευνών για υδρογονάνθρακες στην ΑΟΖ της Κύπρου με Τουρκική στρατιωτική παρέμβαση, δεν είναι παρά μέρος ενός ευρύτερου σχεδιασμού ο οποίος έχει τεθεί σε εφαρμογή. Προκειμένου το μήνυμα να μην παρερμηνευθεί από την Ελλάδα, ακολουθεί πάντα, όπως και προ ολίγου ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, προκειμένου η απειλή να παραμείνει

Υπό μια οπτική γωνία μας υπενθυμίζει ποιος γείτονας αποτελεί το πραγματικό, μακροπρόθεσμο και σοβαρό πρόβλημα της Ελλάδας. Προ 20 και πλέον ετών ο μακαρίτης Παναγιώτης Κονδύλης, είχε γράψει στο επίμετρο του βιβλίου του «Θεωρία του Πολέμου» μια δυσοίωνη πρόβλεψη για τα ελληνοτουρκικά: «Το σημερινό δίλημμα είναι αντικειμενικά τρομακτικό και ψυχολογικά αφόρητο: η ειρήνη σημαίνει για την Ελλάδα δορυφοροποίηση και ο πόλεμος σημαίνει συντριβή. Η υπέρβαση του διλήμματος αυτού, η ανατροπή των σημερινών γεωπολιτικών και στρατηγικών συσχετισμών απαιτεί ούτε λίγο, ούτε πολύ την επιτέλεση ενός ηράκλειου άθλου, για τον οποίο η ελληνική κοινωνία, έτσι όπως είναι, δεν διαθέτει τα κότσια». Πολλά μπορεί να πει και να σχολιάσει κάποιος για τις προβλέψεις του Κονδύλη, ωστόσο αν οι Έλληνες επιθυμούν πράγματι να αποφύγουν αυτές τις δύο ακραίες, αλλά διόλου απίθανες εξελίξεις, θα πρέπει να οργανωθούν σε μια διαφορετική βάση, ξεχνώντας τις βεβαιότητες του παρελθόντος και σχεδιάζοντας με άλλη οπτική γωνία το μέλλον. Παραδείγματα υπάρχουν, οι συνταγές είναι εκεί, δεν υπάρχει παρθενογένεση, μόνο πίστη στο ότι μπορούμε να αλλάξουμε.