ΑΝΑΜΝΗΣΕΙΣ.  Καμίνι για ξυλοκάρβουνα

Τα παλιά χρόνια, δηλαδή αυτά που έφθασαν σχεδόν μέχρι τη δεκαετία του 1960 μία από τις πιο συνηθισμένες οικονομικές δραστηριότητες στο νησί ήταν τα ασβεστοκάμινα, για τα οποία έχουμε γράψει αρκετά σημειώματα με εκτενείς αναφορές στην έντυπη έκδοση της εφημερίδας ΚΥΘΗΡΑΪΚΑ, αλλά και τα, πιο εύκολα και λιγότερο διαδεδομένα, καρβουνοκάμινα, δηλαδή καμίνια που έβγαζαν κάρβουνα.

Η διαδικασία ήταν πολύ πιο απλή από τα δύσκολα ασβεστοκάμινα και χρησιμοποιούσαν κατά κύριο λόγο ξύλα ελιάς, αλλά  και μεγάλα πουρνάρια και άλλα ξύλα που θεωρούσαν κατάλληλα. Έφτιαχναν ένα σωρό με ξύλα σε σχήμα περίπου ωοειδές, κάλυπταν το σωρό με λάσπη από πηλό με τρόπο τέτοιο, ώστε να μην σβήνει η φωτιά και άναβαν τα ξύλα χρησιμοποιώντας για προσάναμμα ξερά αγκάθια. Έπειτα από κάποιες ώρες ή και μέρες, που γνώριζαν καλά οι έμπειροι καμινάδες, τα ξύλα είχαν γίνει κάρβουνα κι εδώ ήταν η τέχνη, καθώς δεν ήταν δύσκολο, αντί για κάρβουνα να κάνουν …στάχτη. Αργότερα τα κάρβουνα, όταν είχαν στεγνώσει και είχε απομακρυνθεί ο πηλός τα πούλαγαν στην τοπική αγορά.

Advertisement

Εννοείται ότι αυτό εδώ το πρόχειρο σημείωμα δεν καλύπτει τη διαδικασία παραγωγής κάρβουνου, που δεν ήταν τόσο απλή και άκοπη, όπως αυτές οι γραμμές που αφιερώσαμε εδώ για να παρουσιάσουμε το μοναδικό γνωστό ξυλοκάμινο που ξέρουμε, αυτό του Ρούσσου στο Κάτω Λειβάδι, στο δρόμο για Λουραντιάνικα και το οποία δούλευε για κάποια χρόνια ο αείμνηστος Γιάννης Π. Γιαννιώτης-Ρούσσος.

Εδώ οι φωτογραφίες της εφημερίδας ΚΥΘΗΡΑΪΚΑ είναι από το 1991 και το  κουφάρι του ξυλοκάμινου από λάσπη πηλού υπάρχει ακόμη. Δίπλα διακρίνεται ο σωρός από ξύλα έτοιμα για καύση. Είχαμε πάντως και πέτρινα ξυλοκάμινα, τα οποία χρησιμοποιούσαν με παρόμοιο τρόπο, αλλά έκαναν διαφορετικά την καύση των ξύλων. Και τέτοια υπάρχουν ακόμη στα Κύθηρα και θα τα παρουσιάσουμε σε άλλο σημείωμα.