Από τη ζωή των Κυθηρίων της Σμύρνης

Μάλλον δύσκολα θα βρεις σήμερα Κυθηραϊκή οικογένεια που να μην είχε κάποιον δικό της άνθρωπο στη Σμύρνη. Το 1941 ο συγγραφέας Σωκρ. Προκοπίου κυκλοφόρησε ένα βιβλίο με τίτλο: «Σεργιάνι στην παλιά Σμύρνη», όλο έμμετρο, το οποίο επανεκδόθηκε το 1949 συμπληρωμένο. Μέσα εντοπίζει κανείς πολλούς Κυθήριους και ερανιζόμαστε  μερικούς στίχους χαρακτηριστικούς της βαθιάς γνώσης  του συγγραφέα για τη Σμύρνη και τους ανθρώπους της.

 

 

---

Άγια Μαρκέλλα χτίσανε στο Νταραγάτσι Χιώτες,

όπως τη Μυρτιδιώτισσα στο Μερσινλή Τσιριγώτες.

…………………………………….

Κι ούλα τα σωματεία μας, πόχουν εδώ νησιώτες

Τσιργώτες, Χιώτες, Τηνιακοί, Μυτιληνιοί, Ανδριώτες,

που με τη Σμύρνη, τα νησιά, σα γέφυρα ενώνουν,

συναγωνίζονται κι αυτά και κάποτε μαλλώνουν,

ποιό θα φανή καλλίτερο σε πατριωτισμό,

σ΄ έργα που φανερώνουνε ψυχής πολιτισμό.

Σα σπόροι που στα μέρη μας τσι φέρνει κάποιο αγέρι,

ριζώνουμε στο χώμα μας, στο γόνιμο παρτέρι,

ποτίζονται, μεστώνουνε, θεριεύουνε κι ανθίζουν

και χρώματα κι αρώματα σκορπούν και μάς γεμίζουν.

Απ΄ τσι νησιώτες πιο πολλοί στη Σμύρνη είν΄ οι Κυθήριοι,

 έξυπνοι και δραστήριοι και γεννημένοι «Κύριοι».

Σε κάθε ωραίο και καλό θα τρέξουν με τσι πρώτοι,

όπου να πας κι όπου βρεθείς θα βρης και Τσιριγώτη.

…………………………..

Πιο πέρα το κατάστημα κοιτάζω του Καρύδη,

μ΄ έπιπλα τέχνης από οξειά, μαόνι και καρύδι.

……………………….

Κάθε Σμυρνιός φιλότεχνος και τ΄ατελιέ το ξέρει

στου Σπόντη μες στο Βερχανέ, του Σταύρου Καλλιγέρη.

………………………..

Εδώ συχνάζουν οι γιατροί Ψαλτώφ, Ζαννής, Μπενάκης,

Βάρδας, ο Διαμαντόπουλος, Οικονομίδης. Λιάτης.

……………………….

Στη σπετσαρία του Φυρού μπήκα για μια στιγμούλα,

πούναι μετά τη δεύτερη της εκκλησιάς πορτούλα.

…………………

Η γλυκομάτα η Λουλού, η Βάρδα και παρέκει

όμορφη μεσ΄στα λούσα της η Ραμπαώνη στέκει.

…………………

Να ποιους τιμούμε ξέχωρα, χειρούργους, παθολόγους,

οφθαλμολόγους και λοιπούς ως και γυναικολόγους.

Τον Κοντολέων….τον Βάρδα….τον Αρώνη,

…τον Κώστα Σιμιτόπουλο,  το …Στάη το Δημήτριο,

…το Νίκο Καλοκαιρινό, ….Βασίλειο Κανέλλη,

Μαρσέλλο το Δημήτριο, ωτολαρυγγολόγο.

…Λογάς γιατρός απ΄τσι παλιοί Χαράλαμπος Βερνάρδος.

Σαν πέθανε σηκώσανε σα σκεύος ιερό,

στα χέρια δημογέροντες κι Εφόροι το νεκρό,

τον πήγαν ως τον τάφο του, τον ύμνησαν, τον κλάψαν,

και τον ασκητικό σοφό σαν πρίγκιπα εθάψαν.

…………………………..

Να και το λαμπρό Σχολείο Νικομάχης Καλλιγέρη.

…………………..

Το Γαληνό τον Κλάδο….το Στάη, Βάρδα….

…………………..

Στη σπετσαρία του Γλυτσού, στην εκκλησιά μας πλάι

………………….τον Οδυσσέα το Βλαντή……..

…και λένε Τσιριγώτικα αυτόν το μαχαλά….

 

Κι αφού για το Λιμάνι μας συμβαίνει να μιλούμε

και τσι μαούνες, φυσικά, δεν πρέπει να ξεχνούμε,

που πάνω τους φορτώνονται τόσες χιλιάδες τόννοι,

κι είναι κι αυτές Ελληνικές: Βερνάρδων, τ΄Αμελτώνη,

του Φωτεινού, των Στρατηγών, του Νίκου και τ΄Ανδρέα,

Λαμπρή, Ποτήρη, Κρητικού, Κεκιώνη[1], μια παρέα,

κι από την άλλη του Γκιφρέ, που λεν πως βολοδέρνει,

να βάλη κάτω τσι Ρωμιοί μα δεν τα καταφέρνει.

---

 

 

[1] Όλοι Κυθήριοι. Τα Αμελτώνης και Λαμπρής, είναι παρωνύμια.

[2] Και=προκυμαία, λιμάνι. Από το γαλλικό Quai.

[3] Μάλλον Πάτερου, από το Λειβάδι.

[4] Μάλλον από τον Κάλαμο

 

---

 

Δημοσιεύθηκε στην έντυπη έκδοση της εφημερίδας ΚΥΘΗΡΑΪΚΑ στο φύλλο Ιανουαρίου 2025