Από την άμμο στις πατάτες: Πώς η Αλγερία «ενεργοποίησε» οικονομικά τη… Σαχάρα

Στο πλαίσιο της γεωργικής της στρατηγικής, η Αλγερία έχει θέσει ως στόχο την καλλιέργεια της ερήμου. Εκατοντάδες χιλιάδες στρέμματα γης είναι πλέον οικονομικά ενεργά στην αλγερινή Σαχάρα. Μέσα σε λίγες δεκαετίες, αυτοί οι αμμόλοφοι έδωσαν τη θέση τους σε νέα κηπευτικά χωράφια.

Αυτό αλλάζει τα δεδομένα για την περιοχή El Oued, η οποία έχει γίνει ένας από τους κύριους παραγωγούς λαχανικών της χώρας. «Αυτός είναι ένας τρόπος για να ενθαρρύνουμε την οικονομική δραστηριότητα και να αναπτύξουμε τη γεωργία στην περιοχή El Oued», λέει ο Aladine Meknassi, καλλιεργητής πατάτας.
«Φιλοδοξία μας είναι να εξάγουμε την παραγωγή μας στο εξωτερικό. Συγχαίρω όλους τους αγρότες που κατάφεραν να παρέχουν την καλύτερη παραγωγή πατάτας στη χώρα, ένα ποιοτικό προϊόν που αναγνωρίζεται παγκοσμίως».

Η Αλγερία εκμεταλλεύεται προς όφελός της την ηλιοφάνεια που διαρκεί όλο το χρόνο. Με αυτά τα αγροτεμάχια λαχανικών, επιτρέπει στους αγρότες να παράγουν όχι μόνο πατάτες αλλά και ντομάτες, φιστίκια και κρεμμύδια, εκτός εποχής.

Χωρίς τη χρήση κάποιας εξελιγμένης τεχνολογίας, η έρημος της Αλγερίας θα παρέμενε ξηρή και αδρανής. Αντ’ αυτού, οι υπερσύγχρονοι ψεκαστήρες αντλούν νερό από τον υδροφόρο ορίζοντα για να ενυδατώσουν τη γη. Τα κλαδιά φοίνικα στα σύνορα δημιουργούν ένα είδος μικροκλίματος στο εσωτερικό.

Η Adlene Mathallah, διευθύντρια των γεωργικών υπηρεσιών στη Wilaya του El Oued, λέει ότι η γεωργία έχει γίνει πολύ πιο εύκολη, αλλά και πιο ευσυνείδητη.

«Σχεδόν όλα τα αγροκτήματα εδώ είναι συνδεδεμένα με το ηλεκτρικό ρεύμα. Χρησιμοποιούν σύγχρονες τεχνολογίες που εξοικονομούν νερό για τη διατήρηση του υδροφόρου ορίζοντα. Χρησιμοποιούνται πολύ λίγα φυτοφάρμακα. Και επιμένω σε αυτή τη φράση: Πρόκειται για βιώσιμη γεωργία».

Η γεωργία, που φέρει το προσωνύμιο «η πόλη με τους χίλιους θόλους», είναι μια παραδοσιακή πρακτική στο El Oued. Γνωστή ως Ghout, αυτή η αρχέγονη τεχνική προστατεύεται μάλιστα από την Unesco.

«Ειδίκευση» στους χουρμάδες

Οι χουρμάδες είναι μια άλλη τεράστια βιομηχανία στην Αλγερία. Η χουρμαδιά φυτεύεται συχνά ακριβώς πάνω από τον υδροφόρο ορίζοντα, σε κοιλώματα σκαμμένα ανάμεσα στους αμμόλοφους. Οι χουρμάδες συλλέγονται στη συνέχεια με το χέρι.

Αυτή η σημαντική πρακτική όμως έχει εξελιχθεί, κυρίως με την αναζήτηση νερού σε μεγαλύτερο βάθος.

Το κτήμα Daoiua, για παράδειγμα, χρησιμοποιεί σωλήνες με στάγδην άρδευση από 300 έως 2.000 μέτρα βαθιά κάτω από την άμμο, για να παράγει 35.000 χουρμαδιές και 25.000 ελαιόδεντρα

Η σύγχρονη τεχνολογία χρησιμοποιείται επίσης για τη συγκομιδή. Σύμφωνα με τη γεωργική μηχανικό Dalia Djaboub, οι νέες μηχανές επιτρέπουν στο κτήμα να επεξεργάζεται έως και 80 δέντρα την ημέρα.

«Όταν είσαι πιο γρήγορος, βγάζεις περισσότερα χρήματα. Αυτό ακριβώς έκανε η εκμηχάνιση, διατηρώντας παράλληλα τη γεωργία βιώσιμη και διατηρώντας την όαση και το οικοσύστημά της».

Το κτήμα παράγει περίπου 1.800 τόνους χουρμάδων ετησίως. Τους επεξεργάζονται επιτόπου στο εργοστάσιο, το οποίο απασχολεί 350 μόνιμους υπαλλήλους και 200 εποχικούς εργάτες.

Οι χουρμάδες, που αποτελούν λιχουδιά για πολλούς, εξάγονται σε διάφορες μορφές, όπως φρέσκοι χουρμάδες, χουρμάδες με κουκούτσια ή ακόμη και πάστα χουρμά. Εξάγεται σε όλο τον κόσμο, με τη ζήτηση να είναι σταθερά υψηλή.

Προχωρώντας προς τα εμπρός

Για την επισιτιστική ασφάλεια, η Αλγερία βασίζεται επίσης σε μεγάλες εκτάσεις πρασίνου που καλλιεργούνται βορειότερα. Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, η χώρα έχει το χαμηλότερο ποσοστό υποσιτισμού στην Αφρική και στοχεύει στην προσέλκυση ξένων επενδύσεων για τη βελτίωση των εξαγωγών.

Ένας από τους στόχους είναι να αποφευχθεί η εισαγωγή του μισού σιταριού που καταναλώνεται στη χώρα. Καθώς οι μεταρρυθμίσεις προχωρούν, ο τομέας γίνεται πιο δομημένος. Τώρα, νέες εταιρείες εργάζονται για την ανάπτυξη έξυπνων γεωργικών λύσεων και αναζητούν συνεργασίες.

«Σήμερα έχουμε πραγματικά αλγερινές νεοφυείς επιχειρήσεις που προσπαθούν να καινοτομήσουν, που προσπαθούν να δημιουργήσουν έξυπνες γεωργικές λύσεις. Έχουμε μια πραγματική πρόκληση να τις κάνουμε να ωριμάσουν σε ένα πολύ ισχυρότερο στάδιο και να δημιουργήσουν μια επιχείρηση», λέει ο Fazil Bouaiache, ειδικός γεωργικής τεχνολογίας στο Ίδρυμα Filaha Innove.

Αυτές οι νέες τεχνολογίες θα είναι απαραίτητες για τη διατήρηση των υπόγειων υδάτων και συνεπώς για την ενίσχυση της βιωσιμότητας της γεωργίας στη Σαχάρα.