Το ελληνικό νησί των Κυθήρων εξακολουθεί να είναι το πλέον ανέγγιχτο θαύμα που βρήκα τότε – ούτε πτήσεις τσάρτερ, ούτε πακέτα διακοπών, κρουαζιερόπλοια ή ιδρωμένα πλήθη.
Εδώ είμαι μια Δευτέρα, το μόνο άτομο σε μια βοτσαλωτή Ελληνική παραλία, όπου το νερό και ο ουρανός σχηματίζουν ένα φωτεινό, γαλάζιο σύνολο. Στον ορίζοντα βρίσκεται ένα μικρό νησί – περισσότερο θα μπορούσε να χαρακτηριστεί, ως βράχος – και πέρα από αυτό τίποτα άλλο από τη σκούρα, σαν οίνο, θάλασσα του Ομήρου. Είναι τέλη Οκτωβρίου και οι τουρίστες έχουν φύγει πολύ καιρό, ίσως μη συνειδητοποιώντας ότι ο λαμπερός καλοκαιρινός καιρός παραμένει σε αυτό το τμήμα της νότιας Ελλάδας για πολύ περισσότερο από το αναμενόμενο. Η Ελλάδα μπορεί να έχει δεχτεί ένα ενθουσιώδες 30,1 εκατομμύριο τουρίστες το 2018, αλλά τα καλά νέα είναι ότι ο κορυφαίος αυτός τουρισμός δεν είναι μόνον εκείνος της Μυκόνου και της Ακρόπολης. Έχει 6.000 νησιά στις περίφημες ακτογραμμές της, ενώ μόνο 227 εξ αυτών κατοικούνται. Και μόνον το μικρότερο ποσοστό των τουριστών φτάνει στην έρημη παραλία που βρίσκομαι.
Η παραλία – το Σπαραγαρίο, κοντά στο Καψάλι, όπου μπορεί να φτάσει κανείς μετά από πεζοπορία κάτω από μια βουνοπλαγιά με εκπληκτική θέα – είναι η τοπική παραλία μου στο μυστικό νησί των Κυθήρων. Φυσικά τα Κύθηρα δεν είναι στην πραγματικότητα το δικό μου μυστικό νησί – οι 60.000 απόγονοι των χιλιάδων Κυθηρίων που μετανάστευσαν στην Αυστραλία θα είναι οι πρώτοι που θα διαμαρτυρηθούν σε αυτή μου τη δήλωση, ακολουθούμενοι από τους 4.000 μόνιμους κατοίκους του νησιού. Όμως, για μένα, τα Κύθηρα θα είναι πάντα “το μυστικό” μου – ο τόπος, στον οποίο ήρθα για πρώτη φορά, ως νεαρή γυναίκα πριν από περίπου σαράντα χρόνια. Τώρα επιστρέφω – μία σχετικά παρηκμασμένη συγγραφέας – προσπαθώντας να ζήσω πιο φτηνά, αλλά και πιο όμορφα.
Τα Κύθηρα ή Τσιρίγο, ως αναφέρεται μερικές φορές και από τους ντόπιους, δηλαδή το βενετσιάνικο όνομά του νησιού, εξακολουθεί να είναι το πιο ανέγγιχτο θαύμα που βρήκα τότε, μόνο που τώρα διαθέτει καλύτερους δρόμους και πλέον αξιόπιστο ηλεκτρισμό. Φέτος το νησί μπορεί να διαθέτει Airbnb, αλλά δεν έχει πολλά άλλα σημάδια μαζικού τουρισμού – πτήσεις τσάρτερ, πακέτα διακοπών, κρουαζιερόπλοια, συνωστισμό (εκτός από μερικές εβδομάδες το καλοκαίρι, όταν οι Ελληνοαυστραλοί έρχονται στο νησί και οι αγορές της Κυριακής στον Ποταμό είναι πιο πολυσύχναστες και από την Pitt Street).
Μόλις 40 χιλιόμετρα μήκος και 17 χιλιόμετρα πλάτος, στο σημείο συνάντησης των Ιονίων, Αιγαίου και Κρητικών θαλασσών και λίγο πιο κάτω από την Πελοπόννησο, η απόμακρη θέση των Κυθήρων είναι εν μέρει αυτό που το έσωσε από την τουριστική του διάβρωση. Η απόσταση από την Αθήνα (έξι ώρες με πλοίο) και οι ακανόνιστες συνδέσεις πτήσεων εξασφαλίζουν πως το νησί παραμένει ένα από τα καλύτερα μυστικά μέρη της Ελλάδας. Ζω εδώ από τον Μάρτιο, φτάνοντας στον ψυχρότερο, πιο υγρό χειμώνα που έζησε ποτέ το νησί. Τα Κύθηρα είναι γνωστά για τους ανέμους τους και οι άνεμοί του έκανα το καλύτερο δυνατό, ώστε να μειώσουν την αγάπη μου γι ‘αυτό. Δεν το κατάφεραν – εδώ είμαι ακόμη, στις ζεστές ήρεμες μέρες του Οκτωβρίου, ακόμα κολυμπώ και μακαρίζω τον εαυτό μου, για το πόσο προνομιούχος είμαι να απολαύσω ένα μέρος αυτής της ζωής, που παρέμεινε ουσιαστικά αμετάβλητη εδώ και αιώνες. Σίγουρα ο τουρισμός θεωρείται σήμερα ως μία από τις κύριες πηγές εσόδων του νησιού – ένα φαινόμενο του 20ου αιώνα – αλλά, σε όλα τα υπόλοιπα, οι φυσικές εποχές εξακολουθούν να κυβερνούν τη ζωή των Κυθήρων: ημέρες φύτευσης, χρόνος συγκομιδής της ελιάς, άρτοι για τη γιορτή των Θεοφανείων.
Προσπαθώ να αποφύγω τις παγίδες της εκπατρισμένης ζωής του νησιού, όπως απεικονίζονται στην πρόσφατη ταινία του Nick Broomfield Marianne και Leonard: Λόγια αγάπης, σχετικά με τη ζωή του Leonard Cohen και της Marianne Ihlen στη Ύδρα της δεκαετίας του 1960, με ένα ανάμεικτο σύνολο ηθοποιών, που περιελάμβανε τους Αυστραλούς συγγραφείς George Johnston (“Ο αδερφός μου ο Jack”) και Charmian Clift (“Peel Me A Lotus”). Τα ναρκωτικά, το ποτό, η φτώχεια και η απιστία – μεταξύ άλλων – προκάλεσε αυτήν τη θλιβερή εικόνα.
Αντίθετα, μαθαίνω Ελληνικά και διαβάζω με τους ντόπιους. Για μένα οι ομορφιές των Κυθήρων βρίσκονται στους ανθρώπους τους – ζεστές, δύσκολες, αστείες – με όλες τις εκφάνσεις των ανθρώπινων αποτυχιών, αλλά και των ατόμων, εκείνων που βρίσκονται πάντα σε εγρήγορση. Οι Κυθήριοι έχουν μεγάλες ιστορίες, που φαίνεται να ταιριάζουν με τη δραματική φυσική ομορφιά του νησιού, τους γοητευτικούς γκρεμούς και τα φαράγγια, τους αέρηδες που ουρλιάζουν και μεταμορφώνουν τοπία, δέντρα και πέτρες. Ο ρόλος των Κυθήρων στην ιστορία ανάγεται πολύ πίσω, στις εποχές των θρύλων: ο Όμηρος το αναφέρει στην Ιλιάδα. Κατά τον ελληνικό μύθο, τα Κύθηρα είναι η γενέτειρα της Αφροδίτης, της θεάς της αγάπης, η οποία ξεπήδησε από τον αφρό της θάλασσας. Η Αφροδίτη βγήκε στην επιφάνεια ακριβώς έξω από την παραλία της Παλαιόπολης και, αργότερα, ενδύθηκε του περίφημου οστρακοειδούς περιβλήματός της και κατευθύνθηκε προς την Κύπρο.
Τα Κύθηρα θεωρούνται ως ένα από τα επτά νησιά του Ιονίου, αφού πέρασαν από τη γαλλική στην αγγλική κυριαρχία στις αρχές του 1800, αλλά διαφοροποιούνται πολύ από τα άλλα νησιά (η Κέρκυρα είναι το διασημότερο από τα Ιόνια Νησιά) και ο πλησιέστερος νησιώτικος γείτονάς τους είναι η Κρήτη. Εκτός από τους Γάλλους, Άγγλους και Βενετούς, το νησί αποικίστηκε και από τους Ρωμαίους και υπάρχουν παντού υπέροχες βυζαντινές εκκλησίες. Κάθε καλοκαίρι ξεπροβάλλουν καταστήματα στην πρωτεύουσα του νησιού, στη Χώρα, με τα στενά ασβεστωμένα σοκάκια και τα σπίτια της, γεμάτα ζωντανές μπουκαμβίλιες, κάτω από τα υπέροχα ερείπια του βενετσιάνικου κάστρου. Σε πολλές από τις τριάντα περίπου παραλίες του νησιού, οι χειροποίητες μπαμπού ομπρέλες παραλίας αναρριχώνται σε μικρούς κλειστούς βραχώδεις όρμους, ενώ το Διακόφτι είναι λευκή αμμουδιά με τα τυρκουάζ νερά.
ΠΤΗΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΥΣΤΡΑΛΙΑ
Υπάρχουν πτήσεις δύο φορές την εβδομάδα, διάρκειας λιγότερης από ώρα, από την Αθήνα, το καλοκαίρι (Ιούνιος-Σεπτέμβριος). Το ταξίδι με το πλοίο διαρκεί πέντε και μισή ώρες, με τρία δρομολόγια εβδομαδιαίως από την Αθήνα. Υπάρχουν καθημερινά δρομολόγια από τη Νεάπολη το καλοκαίρι. Πτήσεις, ώρες ταξιδιού και κρατήσεις μπορείτε να βρείτε, μέσω του Kythira Travel.
ΟΔΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ
Θα χρειαστείτε ένα αυτοκίνητο. Δοκιμάστε τις επιχειρήσεις των Δρακάκη ή Παναγιώτη, τις οποίες θα βρείτε και στο Αεροδρόμιο Κυθήρων.
ΜΕΡΗ ΔΙΑΜΟΝΗΣ
Ο τοπικός ιστότοπος των Κυθήρων διαθέτει πληθώρα επιλογών διαμονής. Στα μεγάλα ξενοδοχεία περιλαμβάνονται το Porto Del Fino, με θέα το Καψάλι (από 50 ευρώ) και το El Sol, με την υπέροχη θέα του, η διαμονή στο οποίο ανέρχεται λίγο πιο ακριβά. Βόρεια του νησιού δοκιμάστε την Astarti Ascended Retreats. Μπορείτε να βρείτε πολλές Air BnBs εναλλακτικές και δωμάτια διαμονής, από 30 ευρώ τη νύχτα. Το νέο μυθιστόρημα της Susan Johnson, θα δημοσιευθεί από τον Εκδοτικό Οίκο Allen και τον Unwin, τον Ιούνιο του επόμενου έτους.
-> Το παρόν αποτελεί μεταφρασμένη διασκευή του άρθρου της Κυρίας Susan Johnson, όπως αυτό δημοσιεύθηκε στη διαδικτυακή σελίδα https://www.escape.com.au
-> Μετάφραση Επιμέλεια: Παναγιώτης Εμμ. Καλλίγερος