Στις απογραφές των Κυθήρων του 18ου αι. ο Καραβάς σαν οργανωμένος οικισμός απουσιάζει. Στο τέλος του 18ου αι. (1788) αναφέρεται η ενορία της Παναγίας Δέσποινας, οι ενορίτες της οποίας είναι κατά το πλείστον πρόσφυγες, που ήρθαν στα Κύθηρα από την Πελοπόννησο με τα Ορλωφικά του 1770 με τα επώνυμα Φραντζεσκάκης, Κατράκης, Φραγκάκης, Ζερμπίνος, Φοινικιώτης, Μπουζουναράς, Συκιώτης κ.α.
Σιγά σιγά μετατοπίζονται στον Καραβά και στην ευρύτερη περιοχή κι άλλες Μωραϊτικες οικογένειες που είχαν εγκατασταθεί κυρίως σε ενορίες του Ποταμού, όπως η οικογένεια Δηλαβέρη, Καταγά, Πισιλάτου, Κολιβοδιάκου, Κατσηκόρου, Κοντραφούρη κ.α. Σ’ αυτούς προστέθηκαν και πολλές Κυθηραϊκές οικογένειες από τον Ποταμό και τα γύρω χωριά, όπως η οικογένεια Κομηνού-Τζικλή, Κορωναίου-Σκέκου, Κορωναίου-Τζωρτζόπουλου, Κορωναίου-Μπέλου, Κορωναίου-Ντεντίου, Κορωναίου-Μανωλάκη, Σουρή, Μαυρογιώργη, Κρίθαρη, Κατσούλη, Διακόπουλου, και αργότερα οι οικογένειες Σούγιαννη, Γιωργά, Βαγγή, Πατρίκιου, Βενάρδου, Ζαντιώτη κ.α.
Το 1795 θεμελιώθηκε ο άγιος Χαράλαμπος, ο οποίος στην απογραφή του 1814 αναφέρεται σαν οργανωμένη ενορία με 240 άτομα, ενώ στα μέσα του 19ου αι. λειτουργούσε πλέον σαν μια πολυάνθρωπη ενορία. Τα απογραφικά στοιχεία του Καραβά κατά το 1849 είναι εντυπωσιακά. Ο συνολικός πληθυσμός είναι 681 κάτοικοι με τα επώνυμα Μοδέας, Κρίθαρης, Σουρής, Τζωρτζόπουλος, Μπαγκής, Κομηνός, Κύπριος (Αηνικολαϊτης) Σκέκος, Μέντης, Φάρος, Δηλαβέρης, Φραντζεσκάκης (Λεμπέσης) Κατράκης, Διακόπουλος, Δαδίρας, Μαυρογιώργης, Ζαντιώτης, Πισάνος, Κουμέσος, Μπενάρδος, Γιωργάς, Κανέλης, Πατρίκιος, Μιχαλακάκης, Μπούφος, η οικογένεια Σουρή με τα παρωνύμια (Κοτσιφός, Μοσκοβίτης, Πεντάνουσος) και Κορωναίος με τα παρωνύμια (Κοριός, Μπέλος, Καμπανός, Αράπης, Ντεντίος).
Τα επαγγέλματα αυτών των κατοίκων ήταν γεωργοί, χαλκιάδες, ναύτες, έμποροι, τζαγκάρηδες, πλοίαρχοι, μυλωνάδες, γανωτήδες, καλαφάτες, μαραγκοί. Από το σύνολο των 681 κατοίκων σημειώνονται ως απόντες 61. Αξιοσημείωτο είναι ότι ο πληθυσμός με ηλικία μέχρι 20 ετών είναι 365 άτομα!! Έτσι γύρω από τον άγιο Χαράλαμπο δημιουργήθηκε η φυσιογνωμία του Καραβά, ο οποίος μέχρι τα μέσα του 20ου αι. ήταν ένας ολοζώντανος συνοικισμός, οικονομικά ανθηρός, με πλούσιους ομογενείς και ευεργέτες που βοήθησαν ποικιλοτρόπως το χωριό τους.
ΠΗΓΗ:
Γ.Α.Κ. Τοπικό Αρχείο Κυθήρων: Απογραφές 19ου αι.
Καλλίγερου Εμμανουήλ: Κυθηραϊκά Τοπωνύμια. Ιστορική Γεωγραφία των Κυθήρων. Έκδοση Εταιρείας Κυθηραϊκών Μελετών.
ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ ΣΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ ΚΥΘΗΡΑΪΚΑ ΣΤΟ ΦΥΛΛΟ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2024