Αυτό το ξύλινο δάχτυλο είναι το αρχαιότερο -και τελειότερο για την εποχή του- προσθετικό μέλος
της Χριστίνας Γαλανοπούλου
Ανακαλύφθηκε το 2000 στις ανασκαφές του Καΐρου, όμως, μόνο τώρα αρχαιολόγοι και επιστήμονες μπορούν να έχουν μια σχετική σαφή εικόνα της ιστορίας που κρύβει
Στο Πανεπιστήμιο της Βασιλείας στην Ελβετία επιστήμονες, αρχαιολόγοι και ερευνητές επανεξέτασαν και πλέον στέκουν με δέος πάνω από την ανακάλυψη του αρχαιότερου προσθετικού μέλους στην ιστορία της ανθρωπότητας. Πρόκειται για ένα ξύλινο δάχτυλο ποδιού, το οποίο ανακαλύφθηκε στις ανασκαφές των νεκροπόλεων του Καΐρου το 2000, στον ταφικό θάλαμο του σεΐχη Abd el-Qurna κοντά στο Λούξορ.
Αυτό το ξύλινο δάχτυλο ήταν ένα από τα δεκάδες ενδιαφέροντα ευρήματα που εντοπίστηκαν στον τύμβο με τον αριθμό TT95, έναν από τους πέντε που είχαν χτιστεί για λογαριασμό της οικογένειας του, με εντολή του Φαραώ Αμένωφι Β’. Καθώς ο τάφος περιοδολογείται στην Τρίτη Ενδιάμεση Περίοδο της αιγυπτιακής αρχαιότητας, κατά προσέγγιση εξετάζεται και η αρχαιότητα του ευρήματος που εντοπίζεται ανάμεσα στο 950 – 710 π.Χ. Όσο για τον ιδιοκτήτη του προσθετικού μέλους; Κατά πάσα πιθανότητα ανήκε σε γυναίκα, απόγονο ιερατικής οικογένειας, με ηλικία -την εποχή που χρειάστηκε αυτή την έξτρα βοήθεια στο πόδι της- γύρω στα 50 με 60.
Σύμφωνα με τα συμπεράσματα των αρχαιολόγων, πρόκειται για εξάρτημα το οποίο κατασκευάστηκε ακριβώς για να είναι λειτουργικό και χρήσιμο σε έναν ζωντανό άνθρωπο και όχι ως ταφικό στολίδι
Σύμφωνα με τα συμπεράσματα των αρχαιολόγων, πρόκειται για εξάρτημα το οποίο κατασκευάστηκε ακριβώς για να είναι λειτουργικό και χρήσιμο σε έναν ζωντανό άνθρωπο και όχι ως ταφικό στολίδι, για να συνοδεύσει, δηλαδή, κάποιον επιφανή νεκρό στον άλλο κόσμο. Αυτό προκύπτει από τις εγκοπές του ξύλου που προσπαθούν να μιμηθούν τις κλειδώσεις ενός ανθρώπινου ποδιού και τους συνδέσμους που ενώνονται με δερμάτινα μέρη, προκειμένου να επιτρέπουν στο πόδι να κινηθεί.
Επίσης, φέρει σημάδια χρήσης και μάλιστα πολύχρονης που σημαίνει ότι η κάτοχος του το χρειάστηκε για αρκετό καιρό, πριν ταφεί μαζί του, κουβαλώντας μέχρι το σήμερα αποδείξεις για την τέχνη και την ευφυΐα των σύγχρονών της. Κυρίως, όμως, και σύμφωνα με το Ινστιτούτο Επαναστατικής Ιατρικής της Ζυρίχης -που συμμετείχε επίσης στη νέα μελέτη- το προσθετικό μέλος έχει πολλά να πει για την αιγυπτιακή ιατρική, αλλά και για την απαράμιλλη αισθητική των τεχνιτών της εποχής, που εξαιρετική μαεστρία κατασκεύασαν ένα τέτοιο βοηθητικό εξάρτημα, με τα ελάχιστα μέσα της εποχής τους.
Το ξύλινο προσθετικό μέλος είναι τμήμα της συλλογής του Αιγυπτιακού Μουσείου του Καΐρου και αποτελεί επίσης μέρος του πρότζεκτ επανεξέτασης από το Πανεπιστήμιο της Βασιλείας όλων των αρχαιοτήτων που βρέθηκαν πριν από περίπου δύο δεκαετίες στο ταφικό σύμπλεγμα TT95. Τι σημαίνει αυτό; Ότι βάσει των νέων δυνατοτήτων που δίνει η τεχνολογία, μέσα στο επόμενο διάστημα ερευνητές και αρχαιολόγοι θα είναι σε θέση να μιλήσουν με ακόμη μεγαλύτερη ακρίβεια, τόσο για τις ιατρικές πρακτικές και το επίπεδο γνώσης εκείνης της εποχής, όσο και για την κάτοχο του αρχαιότερου -απ’ ό,τι όλα δείχνουν- προσθετικού μέλους που διασώζεται σε τόσο καλή κατάσταση ως τις μέρες μας.