Θα γνωρίζετε ασφαλώς και αν δεν το γνωρίζετε αναζητήστε το μανιωδώς πριν εξαντληθεί, ότι δόθηκε στη δημοσιότητα από την κυβέρνηση κείμενο με θέμα “Μία στρατηγική ανάπτυξη για το μέλλον – Μία ολιστική στρατηγική”
Να σας πω την πάσα αλήθεια, όταν άκουσα ότι κυκλοφόρησε , όπως ήταν φυσικό για μένα, “τσίμπησα” -κατ΄ αρχήν- με την λέξη “ολιστική” την οποία είχα σχεδόν ξεχάσει και την είχα συνδέσει με την ιατρική επιστήμη, που μιλά για ολιστικές θεραπείες και τέτοια σοφά.
Συνειδητοποίησα όμως ότι, αφού χρησιμοποιείται στην ιατρική, γιατί να μη θεραπεύει και την οικονομία, ιδιαίτερα όταν είναι όχι απλά ασθενής, αλλά ψόφια;.
Και έτσι, έκανα πέτρα την καρδιά μου και κόμπο την υπομονή μου και άρχισα να διαβάζω τις 106 (ναι, τόσες είναι) σελίδες του πονήματος και εδώ κυριολεκτώ, διότι πρέπει να έχει επιφέρει πολύ πόνο και σε αυτούς που συμμετείχαν στη συγγραφή και σ αυτούς που το διαβάζουν.
Μετά από μερικές σελίδες συνειδητοποίησα, ότι το ταξίδι θα είναι πολύ κουραστικό, αλλά -για μένα-συναρπαστικό.
Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Το ότι κάθε χώρα που σέβεται τον εαυτό της και θέλει να λέγεται εξελιγμένη πρέπει να διαθέτει ένα πρόγραμμα ή στρατηγική ανάπτυξης, είναι εκ των ων ουκ άνευ. Το ότι θα πρέπει να έχει μακροχρόνιο ορίζοντα , να τηρείται επακριβώς και να διορθώνεται στην πορεία του, αν αυτό είναι αναγκαίο, επίσης αυτονόητο.
Το ότι επελέγη η προσέγγιση της “ολιστικής στρατηγικής” είναι, κατά την άποψή μου, πολύ θετικό. Το ότι το πρόγραμμα αυτό υπερτερεί, κατά τη δομή του τουλάχιστον,τεσσάρων άλλων προηγούμενων προγραμμάτων τα οποία ακουμπούν στην κρίση, είναι αυταπόδεικτο. Τα προγράμματα τα οποία έχουν δημοσιευθεί, είναι τα ακόλουθα (τα σχόλια σε παρένθεση).
- Εθνικό Πρόγραμμα Μεταρρυθμίσεων για την ανάπτυξη και την απασχόληση 2005-2008, Οκτώβριος 2005 ( δεν μπορούμε να ισχυρισθούμε ότι απέτυχε παταγωδώς, διότι έφερε τα μνημόνια και το ξεχάσαμε.)
- Εθνικό Πρόγραμμα Μεταρρυθμίσεων 2011-2014, Απρίλιος 2011 (καλό, γιατί φαίνεται ότι έχει βάλει το χεράκι της η τρόϊκα)
- Εθνικό Σχέδιο Μεταρρυθμίσεων και Ανάπτυξης, Ιανουάριος 10, 2015 (αγνοείται η τύχη του. Μάλλον έχει αυτοκαταστραφεί).
- Σχέδιο Κυβερνητικού Προγράμματος, Αύγουστος 2015 (ως έκθεση ιδεών μαθητή Ε’ Δημοτικού, ευπρεπές)
Άρα, το “ολιστικό” σκίζει. Δεν έχει ατέλειες, ασάφειες, βερμπαλισμούς, ασυνταξίες, αοριστίες, κοινοτοπίες ; Φυσικά και έχει και γιαυτό το λόγο ανέλαβα και τη δουλειά.
Ας ξεκαθαρίσουμε όμως μερικά βασικά.
α) Το τι σημαίνει “ολιστική στρατηγική ανάπτυξης” το αναφέρει επιγραμματικά το σχέδιο (σελ. 3). Αυτό που δεν αναφέρει βέβαια-για λόγους ευνοήτους- είναι ότι η μέθοδος της ολιστικής ανάπτυξης , θεωρείται στην εποχή μας η επιτομή του Νέου Καπιταλισμού. Αυτά για να μαθαίνουν και οι σύντροφοι του Σύριζα.
β) Ότι το όλο σχέδιο έχει γραφεί καθ ‘ υπόδειξη των “θεσμών”, είναι προφανές για δύο λόγους. Ο πρώτος είναι, ότι σίγουρα γράφτηκε στα Αγγλικά και αυτοί που το μετέφρασαν ζορίστικαν πολύ (όπως κι εγώ) για να αποδώσουν τις έννοιες και τις λέξεις. Φυσικά, αυτό δεν πειράζει, διότι ποιος φυσιολογικός άνθρωπος θα κάτσει να διαβάσει 106 σελίδες; Άρα, ας κάνουμε μια μετάφραση και όποιος κατάλαβε, μπράβο του. Ο δεύτερος λόγος είναι ότι εάν συγκρίνεις το “ολιστικό” με το Κυβερνητικό Πρόγραμμα του 2015, ε, και βλάκας να είσαι αντιλαμβάνεσαι ότι το 2015 τόσα ξέρανε , τόσα γράφανε. Παρεμπιπτόντως, θυμάμαι ότι λίγο πριν το 2015 άκουσα ή διάβασα, δεν θυμάμαι, ότι 3.000(?) οικονομολόγοι διαμορφώνουν το πρόγραμμα του Σύριζα. Τέτοια παλαβά. Ας είναι.
γ) Στο κείμενο του σχεδίου, ένα μεγάλο μέρος εξαντλείται σε απολογισμό του κυβερνητικού έργου. Ο αναγνώστης, αν δεν γνωρίζει τι συνέβη στη χώρα διότι βρισκόταν στην Τασμανία, ας πούμε, μένει με την εντύπωση ότι το 2010 υπεγράφη ένα μνημόνιο και μέχρι το 2015 δεν έγινε τίποτα για τη διόρθωση των κακώς κειμένων. Και ξαφνικά, από τον Αύγουστο του 2015 μέχρι σήμερα, ήρθαν τα κάτω επάνω και ένας οργασμός δραστηριοτήτων, έργων, ευχάριστων εκπλήξεων διατρέχει την Ελληνική Επικράτεια. Φαίνεται, ότι υπάρχουν ακόμα στην κυβέρνηση ορισμένοι, οι οποίοι πιστεύουν στην πλέρια προπαγάνδα. Δικαίωμά τους βέβαια, όπως και δικό μας να το επισημαίνουμε, αλλά και ότι λίγη σεμνότητα ποτέ δεν βλάπτει.
δ) Αυτό που λείπει έντονα, είναι η ανυπαρξία κοστολόγησης των επί μέρους έργων και -φυσικά- το τελικό κόστος, έστω και σε βάθος πενταετίας, όπου φαίνεται ότι λήγουν τα περισσότερα έργα και οι “παρεμβάσεις”. Οι αόριστες αναφορές σε διάφορους Ευρωπαϊκούς ή άλλους χρηματοδοτικούς οργανισμούς για τη χρηματοδότηση των έργων, δεν καλύπτουν την ουσία του θέματος. Έτσι όπως είναι διατυπωμένο το κείμενο, μπορεί κάποιοι να θεωρήσουν ότι το κόστος είναι αμελητέο διότι υπάρχει “πολιτική βούληση” (αχ, αυτή η πολιτική βούληση ,μεγάλη κουβέντα) και κάποιοι άλλοι, όπως εγώ, να βάλουν όποιο ποσό κόστους επιθυμούν. Εν πάση περιπτώσει, υπάρχει εδώ θέμα.
ε) Η ευχάριστη έκπληξη είναι, ότι μετά από 3,5 χρόνια διακυβέρνησης, εντοπίσθηκαν οι βασικοί τομείς της οικονομίας που επιδιώκεται να αναπτυχθούν και οι οποίοι είναι
- μεταφορές
- logistics
- ενέργεια
- αγροτο-διατροφικά προϊόντα
- μεταποίηση
- ναυτιλία
- φαρμακευτική βιομηχανία
- υγεία και περιβαλλοντική οικονομία
- τουρισμός
- πολιτισμός
Είναι πράγματι θεαματικό ότι χρειάσθηκαν 3,5 χρόνια για να ανακαλυφθούν αυτοί οι πρωτόγνωροι(!) τομείς της οικονομίας, όταν ο μέσος όρος παγκοσμίως είναι τα 5-7 χρόνια. Δοξάστε μας. Η απάντηση στο ερώτημα, τι αναπτύσσαμε αυτά τα 3,5 χρόνια είναι “ τη διαχείριση των διαδικασιών” (βλέπε εύρημα Νο 6)
στ) Όσον αφορά στους 117 στόχους ( οι οποίοι περιλαμβάνονται σε παράρτημα του σχεδίου) για την ολοκλήρωση ισάριθμων , μέσα σε συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα, μεταρρυθμίσεων, προσωπικά αδυνατώ να το παρακολουθήσω, διότι δεν είμαι δυσλεξικός. Όποιος το κατορθώσει κερδίζει το θαυμασμό και τη συμπάθεια του Ελληνικού λαού. Μία μόνο παρατήρηση- προβληματισμό. Σκέφτομαι αν αυτό το, επαναλαμβάνω, καλό σχέδιο θα λειτουργήσει είτε από την παρούσα κυβέρνηση είτε από την επόμενη, αν δεν είναι η ίδια. Από την παρούσα μήπως είναι μη ομολογημένο προαπαιτούμενο για να γραφεί (και ας μη τηρηθεί) και από την επόμενη (να μην) επειδή είναι της προηγούμενης. Επίσης, πιστεύει ειλικρινά κανείς από αυτούς που το συνέγραψαν και από αυτούς που το διαφημίζουν, ότι όσα περιγράφονται στους στόχους και -κυρίως- τα χρονοδιαγράμματα θα υλοποιηθούν; Η μόνη μας ελπίδα είναι να το παρακολουθούν οι “θεσμοί” (ξεφτίλα, αλλά δυστυχώς εκεί έχουμε φθάσει).
Και τώρα τα γαργαλιστικά ευρήματα, απάνθισμα του σαρωτικού σχεδίου, τα οποία αντλήθηκαν από τις περιλήψεις των κεφαλαίων και όχι από τα αναλυτικά κείμενα, όπου εκεί υπάρχει κρυμμένος θησαυρός. Αν θέλει κάποιος να ασχοληθεί, υπάρχει πεδίο δόξης λαμπρό.
1.- σελ. 11 κεφ. 1.3 Φορολογική πολιτική.
“Βασικό στοιχείο η μείωση της φορολογίας των επιχειρήσεων για την ενίσχυση των επενδύσεων”
( Υπενθυμίζω, ότι ο μέχρι πρότινος Υπουργός Οικονομίας κ. Παπαδημητρίου, άλλα έλεγε για τη φορολόγηση. Δηλαδή τα αντίθετα).
2.- σελ. 14 Βιωσιμότητα του χρέους.
“… αυτό που οι επενδυτές χρειάζονται είναι ένας σαφής διάδρομος ώστε να επενδύσουν σε ένα πλαίσιο μειωμένης αβεβαιότητας”.
(Πρώτη φορά ακούω, ότι οι επενδυτές αρέσκονται να επενδύουν σε καθεστώς “μειωμένης αβεβαιότητας” και όχι σε “ασφαλές περιβάλλον”)
3.- σελ. 16 “Το νέο επίπεδο του κατώτατου μισθού θα καθορισθεί μέσω συνολικής εκτίμησης των επιπτώσεων”.
(Και αυτά που λέγαμε τόσα χρόνια, για άμεσες παρεμβάσεις της πολιτείας προκειμένου να προστατεύσουμε τα κατώτερα κοινωνικά στρώματα;)
4.- σελ. 25 2.2.1.4. Κουΐζ. Τι είναι ο “κόμβος διατροπικών μεταφορών” ;
(Ο ευρών μπαίνει στη λοταρία της ΑΑΔΕ.)
5.- σελ. 29 Τι σημαίνει η “ένταξη των Ελληνικών ΜμΕ στις “παγκόσμιες αλυσίδες αξίας”;.
(Ο ευρών απαλλάσσεται μιας δόσης ΕΝΦΙΑ).
6.- σελ. 31-33. κεφ. 2.3.1.1. Δημόσια Διοίκηση.
( Εάν έχετε στεναχώρια, απογοήτευση πάσης μορφής, δυσφορία, καούρες κλπ, σας συνιστώ ανεπιφύλακτα όλο το κεφάλαιο. Έχει πολύ γέλιο)
Απόσπασμα: η οικοδόμηση ενός σύγχρονου κράτους θα γίνει -μεταξύ άλλων- και με “μείωση της γραφειοκρατίας μέσω της διαχείρισης των διαδικασιών (sic), τη βελτίωση της διαχείρισης των Δημοσίων Υπηρεσιών (sic) , την ενίσχυση της διαχείρισης των ανθρώπινων πόρων “ κλπ. (Τελικά φαίνεται ότι όλα είναι θέμα “διαχείρισης”).
7.- σελ. 39. κεφ. 3 Διαρθρωτικές συνθήκες για την ανάπτυξη (sic).
“ Ένα σημαντικό εργαλείο για την επίτευξη των στόχων (της ανάπτυξης) είναι η αποτελεσματική αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας. Στον τομέα αυτό πραγματοποιούνται ήδη σημαντικές μεταρρυθμίσεις με στόχο την προώθηση… της κοινωνικής και εδαφικής συνοχής (?) , την ανάπτυξη, την οικονομική ανάπτυξη (άλλη αυτή η ανάπτυξη) και την υψηλή ποιότητα υπηρεσιών προς τους πολίτες” (είδατε τι μπορεί να κάνει η αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας;).
8.- σελ 50 3.2. Διαχείριση Κρατικών Περιουσιακών Στοιχείων
“επιπλέον υπηρεσίες των ασφαλιστικών οργανισμών και του ΟΑΕΔ θα μετεγκατασταθούν για να αναζωογονήσουν ορισμένες περιοχές.
(Καλό ακούγεται, αλλά ας λύσουν πρώτα το θέμα του κτηρίου του Κεράνη που έφαγε και ένα υπουργό και μετά τα λέμε).
9.- σελ 56 κεφ 4. Δίκαιη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη.
(Όλο το κείμενο πρέπει να απευθύνεται είτε σε εξαιρετικά ευφυείς συμπολίτες μας με Ι.Q. 1.000 ή σ’ αυτούς τους ανθρώπους που έχουν το χάρισμα να μιλούν επί ώρες και να μην καταλαβαίνει κανείς τι λένε. Πάντως, όποιος το καταλάβει, κερδίζει αναβολή της μείωσης της σύνταξής του για ένα χρόνο).
10.- σελ.57 4.1.1. Δημιουργία οικοσυστήματος για πρωτοβουλίες κοινωνικής επιχειρηματικότητας και συνεργατικών εγχειρημάτων.
(Το ότι ένα σχέδιο ανάπτυξης, έστω και ολιστικό, θα μπορούσε να δημιουργήσει “οικοσύστημα”, ούτε στα πιο τρελά μου όνειρα δεν θα μπορούσα να φανταστώ).
11.- σελ. 69 κεφ. 4.3.2. “Η αναβάθμιση των προγραμμάτων Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης (ΕΕΚ) αποτελεί προτεραιότητα της εκπαιδευτικής πολιτικής της κυβέρνησης για τη γεφύρωση του χάσματος και της αναντιστοιχίας δεξιοτήτων”
(Ποιού χάσματος και ποιάς αναντιστοιχίας, καλοί μου γραφειοκράτες;).
12.- σελ.78 κεφ. 4.6. Η νέα γενιά στην κορυφή της ατζέντας.
“… η στρατηγική “Νεολαία 17-27 επιδιώκει να προωθήσει… δημιουργία πόλεων φιλικών προς τη νεολαία”.
(Το κράτος-πατερούλης εμφανίζεται μετά από πολλά χρόνια και λύνει όλα τα προβλήματα της νεολαίας. Μέχρι και δημιουργία ..πόλεων(!) φιλικών προς τη νεολαία θα κατασκευάζει. Αλήθεια.
ΕΠΙΛΟΓΟΣ:
Παρά τα όσα αναφέρω παραπάνω, που σίγουρα θα ενόχλησαν ορισμένους καλής πίστεως συμπολίτες μου, επαναλαμβάνω ότι το σχέδιο, με τα κουσούρια του, είναι μία σοβαρή βάση για να αρχίσει η αναδιάρθρωση του οικονομικού και όχι μόνο τοπίου και κατ΄επέκταση η ευημερία του Ελληνικού λαού. Όλα χωρίς υστεροβουλίες και προσδοκώμενα οφέλη, διότι αυτά που γράφω εκφράζουν καθαρά προσωπικές απόψεις, ανεπηρέαστες από κομματικές γραμμές, καθώς ουδέποτε είχα ή έχω δεσμούς με πολιτικά κόμματα.
Υ.Γ. 1.- Ειλικρινά θλίβομαι για το επίπεδο κατανόησης και έκφρασης της γλώσσας μας από νέους ανθρώπους. Η Πολιτεία οφείλει να αφήσει το χάιδεμα στους πολίτες περί “υψηλού επιπέδου” της εκπαίδευσης και να σκεφτεί τρόπους αναβάθμισης των προγραμμάτων, κυρίως της Μέσης Εκπαίδευσης.
Υ.Γ. 2.- Ο τίτλος του άρθρου, είναι μια προσπάθεια να αποδειχθεί η λεξιπενία και η ανάγκη χρησιμοποίησης των κατάλληλων λέξεων να αποδοθεί μια έννοια. Έχω παρατηρήσει λοιπόν και με βοήθησε και το αναλυόμενο ολιστικό σχέδιο, ότι ο κομματικός ξύλινος λόγος, καλά κρατεί. Ορισμένες λέξεις – κλειδιά αποκαλύπτουν αδυναμία έκφρασης, όπως οι παρακάτω λέξεις οι οποίες επαναλαμβανόμενες καλύπτουν σημαντικό μέρος μιας συζήτησης.
Διαχείριση, διαδικασία, διαδικασία διαχείρισης, επί της διαδικασίας, διαδικαστικό θέμα, ζητήματα, πλαίσιο, συμπεριφορές, πολιτικές, ενάντια, τερτίπια, δικαίωση κλπ.