Διευκρινίσεις για τις βεβαιώσεις εγγραφής στο Μητρώο Αγροτών

Σύμφωνα με την υπ’ αριθ. 360/26071/1-3-2016 εγκύκλιο του Γενικού Γραμματέα του ΥΠΑΑΤ, «Εγκύκλιος δικαιολογητικών για τη χορήγηση βεβαίωσης Μ.Α.Α.Ε.», προκειμένου για τη χορήγηση βεβαίωσης εγγραφής, στο Μητρώο Αγροτών και Αγροτικών Εκμεταλλεύσεων (Μ.Α.Α.Ε.) και τον έλεγχο για την απόδοση της ιδιότητας του επαγγελματία αγρότη ή του κατόχου αγροτικής εκμετάλλευσης ή του επαγγελματία αγρότη νεοεισερχόμενου στον αγροτικό τομέα, θα πρέπει υποχρεωτικά, να προσκομίζεται:

«Για την απόδειξη της κατοχής αγροτικής εκμετάλλευσης και τον υπολογισμό του ετήσιου χρόνου απασχόλησης στην αγροτική εκμετάλλευση: Αντίγραφο της Ενιαίας Αίτησης Ενίσχυσης, σύμφωνα με τις εθνικές διατάξεις, του αντίστοιχου έτους με την Δήλωση Φορολογίας Εισοδήματος».

Συμπληρωματικά, σε νέα εγκύκλιο που υπογράφει ο γενικός γραμματέας του υπουργείου, Γ. Στρατάκος, διευκρινίζεται ότι:

α) Έως και την ημερομηνία λήξης της υποβολής της Δήλωσης Φορολογίας Εισοδήματος του φορολογικού έτους 2023, για τη χορήγηση βεβαιώσεων Μ.Α.Α.Ε. λαμβάνονται υπόψη:

αα) Στην περίπτωση κατά την οποία δεν έχει υποβληθεί η Δήλωση Φορολογίας Εισοδήματος φορολογικού έτους 2023, τα οικονομικά στοιχεία φορολογικού έτους 2022, σε συσχέτιση με την Ενιαία Αίτηση Ενίσχυσης (Ε.Α.Ε.) έτους 2022 και την Ε.Α.Ε. έτους 2023, προς απόδειξη ότι συνεχίζεται η κατοχή της αγροτικής εκμετάλλευσης, καθώς και η ασφάλιση στον ΕΦΚΑ – πρώην ΟΓΑ με την ιδιότητα του αγρότη, κτηνοτρόφου – πτηνοτρόφου, μελισσοκόμου, αλιέα, υδατοκαλλιεργητή, ή λειτουργούντα αγροτουριστικές μονάδες έως 10 δωματίων, ή παραγωγού ανανεώσιμων πηγών ενέργειας έως 500 KW και αγρεργάτη/εργάτης γη για το χρονικό διάστημα από το έτος 2022 έως σήμερα.

αβ) Στην περίπτωση που έχει υποβληθεί η Δήλωση Φορολογίας Εισοδήματος φορολογικού έτους 2023, τα οικονομικά στοιχεία του φορολογικού έτους 2023, σε συσχέτιση με την Ε.Α.Ε. έτους 2023 και 2024, εφόσον έχει αρχίσει η υποβολή της ΕΑΕ 2024, καθώς και η ασφάλιση στον ΕΦΚΑ – πρώην ΟΓΑ με την ιδιότητα του αγρότη, κτηνοτρόφου – πτηνοτρόφου, μελισσοκόμου, αλιέα, υδατοκαλλιεργητή, ή λειτουργούντα αγροτουριστικές μονάδες έως 10 δωματίων, ή παραγωγού ανανεώσιμων πηγών ενέργειας έως 500 KW και αγρεργάτη/εργάτη γης για το χρονικό διάστημα από το έτος 2023 έως σήμερα.

β) Από την ημερομηνία λήξης υποβολής της Δήλωσης Φορολογίας Εισοδήματος φορολογικού έτους 2023, λαμβάνονται υπόψη τα οικονομικά στοιχεία φορολογικού έτους 2023, σε συσχέτιση με την Ενιαία Αίτηση Ενίσχυσης (Ε.Α.Ε.) έτους 2023 και την Ε.Α.Ε. έτους 2024, προς απόδειξη ότι συνεχίζεται η κατοχή της αγροτικής εκμετάλλευσης, καθώς και η ασφάλιση στον ΕΦΚΑ – πρώην ΟΓΑ με την ιδιότητα του αγρότη, κτηνοτρόφου – πτηνοτρόφου, μελισσοκόμου, αλιέα, υδατοκαλλιεργητή, ή λειτουργούντα αγροτουριστικές μονάδες έως 10 δωματίων, ή παραγωγό ανανεώσιμων πηγών ενέργειας έως 500 KW και αγρεργάτη/εργάτη γης για το χρονικό διάστημα από το έτος 2023 έως σήμερα.

γ) Η Ε.Α.Ε. έτους 2024, εφόσον υποβάλλεται για πρώτη φορά, λαμβάνεται υπόψη, σε συσχέτιση με τα οικονομικά στοιχεία του φορολογικού έτους 2023, για τη χορήγηση βεβαιώσεων στις παρακάτω περιπτώσεις:

γα) Στους νεοεισερχόμενους στον αγροτικό τομέα, σύμφωνα με το θεσμικό πλαίσιο του Μ.Α.Α.Ε., και ειδικότερα με την υπ’ αριθ. 909/61979/27-5-2016 εγκύκλιο του Γενικού Γραμματέα του ΥΠΑΑΤ.

γβ) Στους κατόχους αγροτικής εκμετάλλευσης, εφόσον έχει γίνει ένταξη του ενδιαφερόμενου στο κανονικό ή στο ειδικό καθεστώς ΦΠΑ.

δ) Οι κάτοχοι αγροτικής εκμετάλλευσης αποδεικνύουν την ένταξή τους στο κανονικό ή στο ειδικό καθεστώς με την προσκόμιση των στοιχείων Μητρώου-Επιχείρησης (Εικόνα επιχείρησης), από την προσωποποιημένη πληροφόρηση μέσω της ψηφιακής πύλης my AADE ή με τη βεβαίωση έναρξης/μεταβολής εργασιών φυσικού προσώπου στη ΔΟΥ.

ε) Για τη χορήγηση βεβαίωσης εγγραφής στο Μ.Α.Α.Ε. και την απόδοση της ιδιότητας του επαγγελματία αγρότη ή του κατόχου αγροτικής εκμετάλλευσης για παρελθόντα έτη, τα δικαιολογητικά τα οποία πρέπει να υποβληθούν στο αρμόδιο Τμήμα Αγροτικής Ανάπτυξης και Ελέγχων (Τ.Α.Α.Ε.) είναι αυτά που ίσχυαν κατά περίπτωση, κατά τη χρονική περίοδο για την οποία αιτείται ο ενδιαφερόμενος χορήγηση βεβαίωσης.

Για την έκδοση βεβαίωσης, θα πρέπει να γίνεται ενημέρωση της ψηφιακής εφαρμογής του Μ.Α.Α.Ε., στο πεδίο «Υποβολή αιτήματος – Εκτύπωση βεβαίωσης» και στα σχόλια θα αναγράφεται το φορολογικό έτος, το οποίο εξετάζεται, η ιδιότητα την οποία αποδίδεται στον παραγωγό, ο σκοπός χρήσης της βεβαίωσης, καθώς και οποιαδήποτε άλλη παρατήρηση θεωρείται απαραίτητη.

Επιπλέον, τα Τμήματα Αγροτικής Ανάπτυξης και Ελέγχων (Τ.Α.Α.Ε.) θα πρέπει να αποστέλλουν στο Τμήμα Υποστήριξης και Μητρώου Αγροτών και Αγροτικών Εκμεταλλεύσεων (Μ.Α.Α.Ε.), ηλεκτρονικό μήνυμα με τα στοιχεία των αγροτών, προκειμένου να ενημερωθεί η Α.Α.Δ.Ε, εφόσον η βεβαίωση έχει χορηγηθεί για φορολογική χρήση.

στ) Το Τμήμα Υποστήριξης και Μητρώου Αγροτών και Αγροτικών Εκμεταλλεύσεων διαβίβασε στην Α.Α.Δ.Ε., αρχείο με τους Α.Φ.Μ. των επαγγελματιών αγροτών, προκειμένου να προσυμπληρωθούν οι κωδικοί 037-038 στο έντυπο Ε1, ώστε κατά την εκκαθάριση των Δηλώσεων Φορολογίας Εισοδήματος φορολογικού έτους 2023, να αποδοθεί η προβλεπόμενη έκπτωση φόρου.

Το αρχείο δημιουργήθηκε μέσω διασταυρωτικών ελέγχων, οι οποίοι διενεργήθηκαν σε συνεργασία με άλλες υπηρεσίες (Ο.Π.Ε.Κ.Ε.Π.Ε., Ε.Φ.Κ.Α., Α.Α.Δ.Ε.), και την επεξεργασία των στοιχείων της εφαρμογής Μ.Α.Α.Ε.

Στο αρχείο των επαγγελματιών αγροτών, το οποίο έχει αποσταλεί στην Α.Α.Δ.Ε. συμπεριλαμβάνεται και η κατηγορία των συνταξιούχων Ε.Φ.Κ.Α. (πρώην Ο.Γ.Α.), οι οποίοι πληρούν τις προϋποθέσεις του επαγγελματία αγρότη, σύμφωνα με την υπ’ αριθ. 329/78917/05-06- 2018 (B΄ 2090) ΚΥΑ.

Οι επαγγελματίες αγρότες για τους οποίους δεν έχουν προσυμπληρωθεί οι κωδικοί 037- 038 στο έντυπο Ε1, κατά την υποβολή της Δήλωσης Φορολογίας Εισοδήματος φορολογικού έτους 2023 και πληρούν τις προϋποθέσεις του επαγγελματία αγρότη, δύνανται να απευθύνονται στα αρμόδια Τ.Α.Α.Ε., τα οποία κατόπιν διοικητικού ελέγχου θα χορηγούν τη βεβαίωση του επαγγελματία αγρότη από την ψηφιακή εφαρμογή. Η αποστολή αρχείων στην Α.Α.Δ.Ε. θα συνεχιστεί με αρχεία, τα οποία θα δημιουργούνται από την επεξεργασία των δεδομένων της εφαρμογής Μ.Α.Α.Ε.

Σχετικά με τους επαγγελματίες αγρότες «νεοεισερχόμενους στον αγροτικό τομέα», στους οποίους έχει χορηγηθεί βεβαίωση εντός τους έτους 2024, απαραίτητη προϋπόθεση για την αποστολή των Α.Φ.Μ. στην Α.Α.Δ.Ε., για περαιτέρω έλεγχο και την απόδοση της έκπτωσης φόρου κατά την υποβολή της Δήλωσης Φορολογίας Εισοδήματος φορολογικού έτους 2023, είναι η υποβολή της Ε.Α.Ε. έτους 2023.

ε) Στις περιπτώσεις υποβολής των Δηλώσεων Φορολογίας Εισοδήματος φορολογικού έτους 2023 με επιφύλαξη, για τη χορήγηση Βεβαιώσεων εγγραφής στο Μ.Α.Α.Ε. δεν είναι απαραίτητη η προσκόμιση του εκκαθαριστικού φόρου εισοδήματος (Πράξη Διοικητικού Προσδιορισμού Φόρου). Τα οικονομικά στοιχεία θα εξετάζονται από τα προσκομιζόμενα αντίγραφα, της υποβληθείσας με επιφύλαξη Δήλωσης Φορολογίας Εισοδήματος (έντυπο Ε1) φορολογικού έτους 2023 και της αντίστοιχης Κατάστασης Οικονομικών Στοιχείων από Επιχειρηματική Δραστηριότητα (έντυπο Ε3). Στις περιπτώσεις αυτές, θα εγκρίνεται από τον αρμόδιο υπάλληλο του Τ.Α.Α.Ε. η εγγραφή του ενδιαφερομένου στο Μ.Α.Α.Ε., αλλά δεν θα του χορηγείται η βεβαίωση εγγραφής. Η Α.Α.Δ.Ε., θα ενημερώνεται από το Τμήμα Υποστήριξης και Μητρώου Αγροτών και Αγροτικών Εκμεταλλεύσεων για την προσυμπλήρωση των κωδικών 037-038.

Επιπροσθέτως, αναφορικά με τον ορισμό του διοικητικού εγγράφου και τον τρόπο της ηλεκτρονικής διακίνησής του, επισημαίνεται ότι:

Α) Στην παρ. 2 του άρθρου 13 του ν. 4325/2015 (Α΄ 47), ορίζεται ότι: «Έγγραφα, πιστοποιητικά και βεβαιώσεις που παράγονται με χρήση Τεχνολογίας Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ΤΠΕ), ιδίως μέσω της Κεντρικής Διαδικτυακής Πύλης του Ελληνικού Δημοσίου, γίνονται δεκτά από τους φορείς του δημόσιου τομέα του άρθρου 3 του ν. 3979/2011 για την διεκπεραίωση υποθέσεων πολιτών και επιχειρήσεων».

Επίσης, στην υπ’ αριθ. 9134 ΕΞ 2020/10-04-2020 (ΑΔΑ:99ΠΥ46ΜΤΛΠ-ΥΟΙ) εγκύκλιο της Γενικής Γραμματείας Ψηφιακής Διακυβέρνησης και Απλούστευσης Διαδικασιών, σχετικά με την «Ηλεκτρονική διακίνηση εγγράφων, πληροφοριών και δεδομένων μεταξύ των φορέων του δημοσίου τομέα και πολιτών και επιχειρήσεων» αναφέρεται ότι «Με τις ανωτέρω ρυθμίσεις, απλουστεύθηκε η διαδικασία έκδοσης και υποβολής δικαιολογητικών, όπου απαιτείται, καθώς πλέον οι φορείς του δημόσιου τομέα του άρθρου 3 του ν. 3979/2011 ( Α΄ 138), υποχρεούνται να λαμβάνουν υπόψη και να κάνουν δεκτά, έγγραφα, πιστοποιητικά και βεβαιώσεις που παράγονται με τη χρήση Τεχνολογίας Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ΤΠΕ), ιδίως μέσω της Κεντρικής Διαδικτυακής Πύλης «ΕΡΜΗΣ», στη μορφή που αυτά εκδίδονται».

Στις διατάξεις της παρ. 10 του άρθρου 2 του Κεφαλαίου Α’ του Μέρους Α’ του ν. 4727/2020 (Α΄ 184) ορίζεται ότι «Δημόσια έγγραφα είναι όλα τα διοικητικά έγγραφα, όπως ορίζονται στο δεύτερο εδάφιο της παρ. 1 του άρθρου 5 του ν. 2690/1999, ήτοι τα έγγραφα που έχουν συνταχθεί κατά τους νόμιμους τύπους, από τον καθ’ ύλη και κατά τόπο αρμόδιο δημόσιο υπάλληλο ή λειτουργό ή πρόσωπο που ασκεί δημόσια υπηρεσία ή λειτουργία. Περιλαμβάνονται όλα τα διοικητικά έγγραφα». Με τον όρο διοικητικά έγγραφα νοούνται όχι μόνο τα έγγραφα με τη στενή έννοια του όρου, αλλά και «ό,τι υπάρχει μέσα στα αρχεία της διοίκησης» (ΣτΕ 3855/2010).

Θεωρούνται, επομένως, ως έγγραφα και τα διάφορα στοιχεία και αρχεία των ηλεκτρονικών υπολογιστών, καθώς και οι παντός είδους μηχανικές και ηλεκτρονικές απεικονίσεις.

– Σύμφωνα με τις διατάξεις της υπ’ αριθ. 46005 ΕΞ 2021 / ΥΨη∆ 29/12/2021 εγκυκλίου του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης «Διαδικασία επικύρωσης της εκτύπωσης ηλεκτρονικών δημόσιων και ηλεκτρονικών ιδιωτικών εγγράφων και νομική ισχύς» «….όταν ένα ηλεκτρονικό έγγραφο διακινείται με ηλεκτρονικό τρόπο δεν απαιτείται ουδεμία επικύρωση, καθώς διακινείται ως ηλεκτρονικό έγγραφο με τα χαρακτηριστικά των παρ. 3, 4 και 5 του άρθρου 13 και της παρ. 1 του άρθρου 15 του ν. 4727/2020..».

Β) Στο υπ’ αριθ. 88572/Σ.24798/14-05-2020 έγγραφο του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων e-Ε.Φ.Κ.Α με θέμα «Διαδικτυακή Υπηρεσία Έκδοσης Αποδεικτικού Ασφαλιστικής Ενημερότητας του Ηλεκτρονικού Εθνικού Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (e-Ε.Φ.Κ.Α.) για ελεύθερους επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενους, αγρότες», το οποίο αναφέρεται στις διατάξεις του άρθρου 28 του ν. 4659/2020 (Α΄21), προβλέπεται ότι «Oι παντός τύπου, προβεβαιώσεις, βεβαιώσεις, αποσπάσματα λογαριασμών ασφάλισης, ενημερωτικά σημειώματα, καθώς και το Αποδεικτικό Ασφαλιστικής Ενημερότητας που χορηγεί ο Ενιαίος Φορέας Κοινωνικής Ασφάλισης (Ε.Φ.Κ.Α.), και τα παντός τύπου απογραφικά δελτία που παραλαμβάνει ο Ε.Φ.Κ.Α. χορηγούνται και παραλαμβάνονται και μέσω του διαδικτύου κατόπιν πιστοποιημένης πρόσβασης των ενδιαφερομένων στις ηλεκτρονικές υπηρεσίες του Ε.Φ.Κ.Α.».

Με τις ανωτέρω ρυθμίσεις, σχετικά με τη χορήγηση βεβαίωσης εγγραφής στο Μ.Α.Α.Ε. και τον έλεγχο για την απόδοση της ιδιότητας του επαγγελματία αγρότη ή του επαγγελματία αγρότη νεοεισερχόμενου, οι ενδιαφερόμενοι δύνανται να προσκομίζουν ως αποδεικτικά ασφάλισής τους από τον Ε.Φ.Κ.Α., εκτός της ασφαλιστικής ενημερότητας ή της βεβαίωσης ασφάλισης, οιοδήποτε ηλεκτρονικό έγγραφο μπορεί να αντληθεί από την ψηφιακή εφαρμογή του e-Ε.Φ.Κ.Α., το οποίο αποδεικνύει την ιδιότητα του ασφαλισμένου, το χρονικό διάστημα ασφάλισης και την ημερομηνία έναρξης ασφάλισης, ανεξάρτητα από τη χρήση για την οποία έχει εκδοθεί το έγγραφο αυτό (π.χ. ΑΣΕΠ).

Με τις διατάξεις της παρ. 1 και 2 του άρθρου 36 του ν. 4387/2016 (Α’ 85) ρυθμίστηκε το καθεστώς εισφοροδότησης ασφαλισμένων, οι οποίοι από την 1η-01-2017 και εφεξής, ασκούν πολλαπλή επαγγελματική δραστηριότητα, υπαγόμενοι στην ασφάλιση δύο ή περισσοτέρων πρώην Φορέων Κύριας Ασφάλισης ή το Δημόσιο, καθώς και ασφαλισμένων που ασκούν ελεύθερο επάγγελμα παράλληλα εξαρτημένη εργασία, υπαγόμενη στην ασφάλιση ενός πρώην Φορέα.

Με την υπ’ αριθ. 8/2019 εγκύκλιο του ΕΦΚΑ παρέχονται, συμπληρωματικά προς την υπ’ αριθ. 50/2018 εγκύκλιο, οδηγίες για την εισφοροδοτική αντιμετώπιση εισοδήματος από αγροτική δραστηριότητα όταν:

Συντρέχει πολλαπλή υποχρέωση ασφάλισης λόγω άσκησης άλλης δραστηριότητας.

Η ασφάλιση είναι μοναδική πλην πρώην ΟΓΑ, με επιπλέον εισόδημα από αγροτική δραστηριότητα.

Ειδικότερα στις περιπτώσεις αυτές:

Δεν έχουν εφαρμογή οι ρυθμίσεις της παρ. 1 του άρθρου 36 του ν. 4387/2016 περί παράλληλης ασφάλισης, εφόσον το εισόδημα από αγροτική δραστηριότητα είναι μικρότερο του ελάχιστου μηνιαίου κατώτατου ορίου επί (12) μήνες, το οποίο διαμορφώνεται σε 4.923,12€ (410,26*12).

Πρόσωπα τα οποία εμπίπτουν στις ανωτέρω προϋποθέσεις, δεν έχουν υποχρέωση καταβολής εισφορών επί του εισοδήματος της ασκούμενης αγροτικής δραστηριότητας.

Όταν το εισόδημα υπερβαίνει το προαναφερόμενο όριο (4.923,13€ και άνω), εισφοροδοτείται το σύνολο του εισοδήματος από αγροτική δραστηριότητα, κατά την κείμενη νομοθεσία.

Συνεπώς, από την 1η-01-2017 ένας αγρότης, ασφαλισμένος στον πρώην ΟΓΑ, μπορεί παράλληλα να είναι ασφαλισμένος και σε άλλους πρώην φορείς, όπως πρώην ΟΑΕΕ, για άλλη δραστηριότητα πλην της αγροτικής.

Γ) Στην παρ. 2 του άρθρου 11 του ν. 4670/28-02-2020 (Α΄43) «Ασφαλιστική μεταρρύθμιση και ψηφιακός μετασχηματισμός Εθνικού Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (e-Ε.Φ.Κ.Α.) και άλλες διατάξεις» ορίζεται ότι «Μέχρι την ολοκλήρωση της διασύνδεσης των πληροφοριακών συστημάτων των φορέων της παραγράφου 1 δημιουργείται στο πληροφοριακό σύστημα «ΑΤΛΑΣ», υποσύστημα χορήγησης βεβαιώσεων. Χρήστες του υποσυστήματος είναι οι υπάλληλοι των φορέων, στους οποίους απαιτείται η υποβολή βεβαιώσεων, και οι οποίοι κατόπιν πιστοποίησης, αντλούν υποχρεωτικά τις προβλεπόμενες βεβαιώσεις και πιστοποιητικά για λογαριασμό των συναλλασσόμενων».

Επικουρικά, της διαδικασίας, η οποία αναφέρεται στην περίπτωση Α και Β της παρούσης και κατόπιν πιστοποίησης μέσω κωδικών, οι οποίες χορηγούνται από τον Ε.Φ.Κ.Α., τα Τ.Α.Α.Ε. μπορούν να ενημερώνονται από το «Ασφαλιστικό Βιογραφικό» και την «Ασφαλιστική Ικανότητα» του συστήματος «ΑΤΛΑΣ» και να αντλούν οποιαδήποτε πληροφορία ασφάλισης είναι διαθέσιμη σε αυτά.

Δ) Τέλος, μέσω της ψηφιακής εφαρμογής του Μητρώου Αγροτών και Αγροτικών Εκμεταλλεύσεων (Μ.Α.Α.Ε.), έχουν αναρτηθεί αρχεία, τα οποία περιέχουν τους Α.Φ.Μ. των ασφαλισμένων και των συνταξιούχων του Ε.Φ.Κ.Α. (πρώην Ο.Γ.Α.) για το έτος 2022 και 2023 και για το 1ο τετράμηνο του 2024 και εφεξής ανά τετράμηνο. Οι ενδιαφερόμενοι, των οποίων ο Α.Φ.Μ. συμπεριλαμβάνεται στο αρχείο, δεν απαιτείται να προσκομίσουν δικαιολογητικό ως αποδεικτικό ασφάλισής τους στον Ε.Φ.Κ.Α. (πρώην Ο.Γ.Α.) κατά τον διοικητικό έλεγχο τον οποίο διενεργούν τα Τ.Α.Α.Ε. Οι ενδιαφερόμενοι, των οποίων ο Α.Φ.Μ. δεν συμπεριλαμβάνεται στο εν λόγω αρχείο, προσκομίζουν αποδεικτικό ασφάλισής τους, σύμφωνα με τα αναφερόμενα στις παραγράφους Α, Β και Γ της παρούσης.