Δήμαρχος Κυθήρων: “Σήμερα θα σας πω πώς ακριβώς προγραμματίζεται, μελετάται, χρηματοδοτείται και ολοκληρώνεται ένα δημοτικό έργο”

Στην προεκλογική περίοδο (αλλά και μετά τις εκλογές) ακούσαμε διάφορες θεωρίες σχετικά με τα έργα. Κάποιοι είπαν «μας έχετε ζαλίσει με τις μελέτες». Κάποιοι άλλοι ότι «ο Δήμαρχος υπηρετεί τα συμφέροντα των εργολάβων». Και ορισμένοι ότι «εμείς θα αλλάξουμε το μοντέλο εκτέλεσης των έργων». Μια πρώτη απάντηση σε όλα αυτά είναι η εξής: θεωρίες, μπούρδες, χαζομάρες.

Πώς όμως γίνεται ένα δημόσιο έργο;
Ποια βήματα πρέπει να ακολουθηθούν μέχρι π.χ. να ασφαλτοστρωθεί ένας δρόμος ή να γίνει μια ανάπλαση; Ας τα δούμε σχηματικά και κάπως απλουστευτικά (δεν θα σας ζαλίσω με περιττές λεπτομέρειες).

1. Αίτημα εκπόνησης της μελέτης προς την Περιφέρεια που σύμφωνα με το Νόμο αποτελεί την Τεχνική Υπηρεσία του Δήμου μας.
2. Αποστολή κλιμακίου μηχανικών από την Περιφέρεια για να πάρουν στοιχεία για τη σύνταξη της μελέτης: από 2 μέχρι 5 μήνες μετά την υποβολή του αιτήματος.
3. Σύνταξη μελέτης: από 2 μήνες (μετά την επιτόπια συγκέντρωση των στοιχείων) μέχρι και 1-2 χρόνια, ανάλογα με το είδος, τη φύση και την έκταση του έργου. Υπάρχουν έργα σχετικά «απλά» που οι μελέτες τους γίνονται μέσα σε λίγους μήνες (π.χ. τοπικά έργα οδοποιίας και ύδρευσης, χωματουργικά, απλά κτιριακά κ.λπ.). Υπάρχουν, όμως, και μελέτες μεγάλων και εξειδικευμένων έργων που θα πρέπει να ανατεθούν σε ιδιώτη, όπως έγινε π.χ. με τη μελέτη των Σφαγείων ή του Θεάτρου. Στην περίπτωση αυτή τα γραφειοκρατικά βήματα είναι περισσότερα.
4. Έκδοση εγκρίσεων – αδειοδοτήσεων (κατά περίπτωση) από Αρχαιολογία, Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής, Δασαρχείο, Πολεοδομία κ.λπ.: 2-6 μήνες από την υποβολή του αιτήματος. Υπάρχουν και περιπτώσεις, όμως, που απαιτούν ακόμα και χρόνια! Στο σημείο αυτό να θυμίσω πώς μέχρι πριν λίγα χρόνια το ίδιο το Κράτος εκτελούσε έργα χωρίς άδειες, με τρανό παράδειγμα το Λιμάνι στο Διακόφτι, που μας ταλαιπωρεί ακόμα όσον αφορά τη νομιμοποίησή του.
5. Εξεύρεση χρηματοδότησης. Αν το έργο μπορεί να καλυφθεί από έσοδα του Δήμου, τότε θα γίνει αναμόρφωση του προϋπολογισμού και θα ενταχθεί στο Τεχνικό Πρόγραμμα. Για να εγκριθεί μια αναμόρφωση χρειάζονται περίπου 2 μήνες.
6. Έναρξη διαδικασίας δημοπράτησης: θα απαιτηθούν από 6 μέχρι 15 μήνες για την υπογραφή της σύμβασης από τη στιγμή της έγκρισης των όρων διακήρυξης από την Οικονομική Επιτροπή, ανάλογα με το είδος του διαγωνισμού (συνοπτικός, ανοικτός, άνω των ορίων κ.λπ.). Η περίοδος της δημοπράτησης μπορεί να έχει πολλά απρόοπτα και σημαντικές καθυστερήσεις, όπως π.χ. ενστάσεις από τους αναδόχους, προδικαστικές και δικαστικές προσφυγές, συνταξιοδοτήσεις μελών επιτροπών κ.λπ. Πολλές φορές μάλιστα, λίγο πριν τη σύμβαση κάποιοι υποψήφιοι ανάδοχοι αλλάζουν γνώμη και «παρατάνε» το έργο με αποτέλεσμα να καθυστερεί η σύμβαση ακόμα πιο πολύ μέχρι να ανατεθεί στον επόμενο μειοδότη.
7. Αφού υπογραφεί η σύμβαση, εγκαθίσταται ο εργολάβος και ξεκινάει το έργο με την επίβλεψη των Μηχανικών της Περιφέρειας. Και αυτό το στάδιο, όμως, μπορεί να κρύβει εκπλήξεις: καθυστέρηση πληρωμής από τα χρηματοδοτικά προγράμματα (σύνηθες) και διακοπή εργασιών για μήνες, απρόβλεπτες εμπλοκές με δημόσιες υπηρεσίες ή «περίεργους» γείτονες (π.χ. είχαμε περίπτωση που κάποιος κάθε βράδυ πέταγε τα σημάδια ενός νέου δικτύου ύδρευσης απλά και μόνο επειδή δεν ήθελε να περνάει δίπλα από το σπίτι του!).

Τα παραπάνω είναι άκρως ενδεικτικά βέβαια γιατί κάθε έργο είναι διαφορετικό και πολλά βήματα είτε επισπεύδονται, είτε παρατείνονται ανάλογα με την περιοχή που αυτό θα γίνει, αν υπάρχει ειδική ζώνη αρχαιολογικής προστασίας, αν είναι σε δασική περιοχή κ.λπ. Σε κάθε περίπτωση, όμως, είναι άκρως ενδεικτικά για τους χρόνους που απαιτούνται για όλα τα έργα.

Και καλό είναι αυτά να τα διαβάσουν και οι νέοι αιρετοί του Δήμου μας, που ελαφρά τη καρδία διακηρύσσουν ότι «έργα θα γίνονταν έτσι και αλλιώς»! Όχι! Τα έργα δεν γίνονται «έτσι και αλλιώς», ούτε με μαγικό ραβδάκι, ούτε μας παρακαλάει κανένα υπουργείο να μας δώσει λεφτά. Αυτές οι απόψεις είναι παιδιάστικες και ενισχύουν το λαϊκισμό.

Τα έργα γίνονται επειδή εμείς τα αξιώσαμε, τα μελετήσαμε, τα ωριμάσαμε, τα αδειοδοτήσαμε, πιέσαμε, είχαμε ισχυρά επιχειρήματα, ξέραμε ποιες πόρτες έπρεπε να χτυπήσουμε, τί ακριβώς να πούμε και πώς να το πούμε κ.λπ.

Οι χρηματοδοτήσεις ήρθανε και έρχονται επειδή εμείς τις διεκδικήσαμε και πιέσαμε πολύ έχοντας ως ισχυρό επιχείρημα τις μελέτες των έργων. Στη δημόσια διοίκηση και γενικά στις χρηματοδοτήσεις δεν υπάρχουν αυτοματισμοί. Και φυσικά, τα δημόσια έργα δεν γίνονται με θεωρίες, «προσεγγίσεις» και έπεα πτερόεντα. Οι θεωρίες σπανίως γίνονται πράξη, καθώς συνήθως δεν αγγίζουν με πρακτικό τρόπο την πραγματικότητα. Για παράδειγμα, πώς ακριβώς θα εκπονηθεί/υλοποιηθεί ένα «στρατηγικό σχέδιο» για τα Κύθηρα, όταν σε 1 μήνα από σήμερα ο Δήμος μας θα έχει μείνει μόνον με 7 διοικητικούς υπαλλήλους; Αυτό, όμως, δεν το συζητάει κανείς! Οι μόνιμοι διοικητικοί υπάλληλοι του Δήμου μας, την 1-1-2024 θα είναι μόλις 7! Γι΄ αυτό εξάλλου οι μηχανικοί μας (θυμίζω ότι η δική μας Δημοτική Αρχή είναι η μόνη που ενίσχυσε με μόνιμους μηχανικούς το Δήμο: Μηχανολόγο, Χημ.Μηχανικό, Πολ.Μηχανικό και Αρχιτέκτονα) υποχρεώνονται να ασκήσουν και καθήκοντα διοικητικού υπάλληλου.

Αν βέβαια προχωρήσουν οι προσλήψεις μόνιμου προσωπικού για τις οποίες έχουμε πάρει έγκριση (1 ΤΕ Τοπικής Αυτοδιοίκησης, 4 ΔΕ Διοικητικού, 1 ΔΕ Οδηγών, 1 ΔΕ Χειριστών Μηχανημάτων Έργου), η κατάσταση κάπως θα ισορροπήσει. Αλλά πότε ακριβώς θα δούμε το προσωπικό αυτό μέσα στο Δήμο να δουλεύει; Σε 1 με 2 χρόνια, λόγω των αργών διαδικασιών του ΑΣΕΠ!

Εμείς, πάντως, θα συνεχίσουμε κανονικά τις δημοπρασίες των έργων με βάση το Τεχνικό Πρόγραμμα και τον Προϋπολογισμό που έχουν ψηφιστεί από το ΔΣ. Με τη συνεργασία μας με την Περιφέρεια, αλλά και ιδιώτες μηχανικούς και εξωτερικούς συνεργάτες, χωρίς τους οποίους δεν θα μπορούσαμε να κάνουμε όσα καταφέραμε μέχρι σήμερα.

Τέλος, να σας πω ότι μου προκλήθηκε άπειρο γέλιο όταν άκουσα την αστεία «κατηγορία» που κάποιοι εκτόξευσαν για μένα: «ο Δήμαρχος είναι με τους εργολάβους»! Μα βέβαια! Οι εργολάβοι εκτελούν τα δημόσια, δημοτικά και ιδιωτικά έργα! Δεν γνωρίζω τί ακριβώς γίνεται στη Βόρεια Κορέα ή τι γινόταν στο Σιδηρούν Παραπέτασμα, πάντως στο σύγχρονο δυτικό κόσμο, τα τεχνικά έργα τα κάνουν οι εργολάβοι και οι εργολαβικές εταιρείες, που δίνουν δουλειά σε πολλές οικογένειες στο νησί μας και μέσω των έργων αιμοδοτούν την τοπική οικονομία με σημαντικά ποσά τόσο από τα δεκάδες επαγγέλματα που δραστηριοποιούνται στον οικοδομικό-κατασκευαστικό κλάδο, όσο και με παράπλευρο τρόπο (εστίαση, ξενοδοχεία, εισιτήρια, μεταφορές κ.λπ.). Γι΄ αυτό κάθε χρηματοδότηση που φέρνουμε στο νησί έχει διπλή αξία: αφενός την εκτέλεση ακόμα ενός χρήσιμου έργου, αφετέρου τη διάχυση χρημάτων στην τοπική κοινωνία και οικονομία μέσω της εν γένει παροχής υπηρεσιών.

Πράξεις λοιπόν και όχι θεωρίες!