Δυο ακαδημαϊκοί από το Πανεπιστήμιο και το ΤΕΙ Πελοποννήσου μιλούν στο «Θάρρος» για τη συγχώνευση

Απόψεις άκρως αντίθετες… 
Κάνοντας στην άκρη μικροπολιτικές και οικονομικά συμφέροντα, το «Θάρρος» επιδιώκει να επικεντρωθεί στο εκπαιδευτικό μέρος της συγχώνευσης του Πανεπιστημίου με το ΤΕΙ Πελοποννήσου.
Μπορεί, βέβαια, τα οικονομικά οφέλη για μια περιοχή στην οποία υπάρχει εκπαιδευτικό ίδρυμα να είναι αυτά που ενδιαφέρουν τους κατοίκους και τους επαγγελματίες, όμως εμείς σας παρουσιάζουμε τη γνώμη δύο ακαδημαϊκών.
Από την πλευρά του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου μιλήσαμε με τον κοσμήτορα της Σχολής Ανθρωπιστικών Σπουδών, Αλέξιο Σαββίδη, ενώ από πλευράς ΤΕΙ με τον πρόεδρο του Τμήματος Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής, Οδυσσέα Σπηλιόπουλο.
Οι απόψεις των δύο καθηγητών, που για πολλά χρόνια υπηρετούν στα δύο ιδρύματα, είναι άκρως αντίθετες, αλλά σίγουρα πρέπει να ληφθούν σοβαρά υπ’ όψιν από όλους:

Advertisement

Αλέξιος Σαββίδης: «Νομοσχέδιο “εξπρές” διαδικασιών και μεγάλης αναστάτωσης για το Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου»
«Έχω την εντύπωση ότι το νομοσχέδιο παρεκκλίνει κατά πολύ από το πλαίσιο της αρχικής επικοινωνίας μεταξύ του ΠαΠελ και του ΤΕΙ Πελ, που προέβλεπε ανίχνευση των δυνατοτήτων συγχώνευσης με αμοιβαία ωφέλεια και για τα δύο ιδρύματα, στο πλαίσιο όμως ενός “μαζέματος” της πολυδιάσπασης και της μεγάλης εξακτίνωσης. Αυτό, εξάλλου, αποτελεί τη φιλοσοφία της έννοιας της συγχώνευσης. Όμως, με το παρόν σχέδιο νόμου η εικόνα περιπλέκεται επικίνδυνα, αφού ξαφνικά, χωρίς να υπάρχει η διαβεβαίωση για την ύπαρξη ή την ενίσχυση σταθερών υποστηρικτικών δομών, προβάλλει μια πανεπιστημιακή “Λερναία Ύδρα” (με χωροταξική επέκταση και εκτός περιφερείας του ΠαΠελ, σε χώρους/εγκαταστάσεις του Πανεπιστημίου Πατρών, που είναι άλλο ίδρυμα). Αυτό είναι περισσότερο από βέβαιο ότι θα δημιουργήσει τεράστια προβλήματα στην αποτελεσματική λειτουργία της “Νέας Δομής”. Επικρατεί μεγάλη αναστάτωση, όχι μόνο στους καθηγητές, στο διοικητικό προσωπικό, αλλά και στους φοιτητές του ΠαΠελ, ιδιαίτερα στην Τρίπολη (που είναι και η διοικητική του έδρα), όπου ένα από τα πληρέστερα στελεχωμένα τμήματά του, το Τμήμα Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών, σαφώς υποβιβάζεται και, κατά το μεγαλύτερο μέρος του, μετακινείται από την έδρα του.
Υπενθυμίζω ότι το συγκεκριμένο τμήμα, με εξαιρετικούς επιστήμονες, πολλούς φοιτητές και πολλά εργαστήρια στην Τρίπολη, προέκυψε έπειτα από εσωτερική συγχώνευση των τμημάτων: α) Επιστήμης και Τεχνολογίας Υπολογιστών και β) Επιστήμης και Τεχνολογίας Τηλεπικοινωνιών, κι αυτό υπήρξε μια γενναία απόφαση των μελών τους (την έζησα από κοντά πριν από μερικά χρόνια ως μέλος της Συγκλήτου του ΠαΠελ), σε μια εποχή που η ανάγκη εσωτερικών συγχωνεύσεων ομοειδών ή συγγενικών τμημάτων προέβαλε ως αναγκαία σε μια πρώτη φάση εξορθολογισμού της λειτουργίας των πανεπιστημίων.
Από την άλλη πλευρά, η υφιστάμενη Σχολή Ανθρωπιστικών Επιστημών και Πολιτισμικών Σπουδών (ΣΑΕΠΣ) της Καλαμάτας, που πρόσφατα, στη νέα εξωτερική της αξιολόγηση/πιστοποίηση, έλαβε (για τα δύο τμήματά της) μία από τις πολύ καλές βαθμολογίες του ΠαΠελ, δυστυχώς έχει “εξαφανιστεί” στο “χάρτη” της νέας δομής του ΠαΠελ, όπου για την Καλαμάτα προβλέπονται “μεταλλάξεις” τμημάτων του ΤΕΙ σε πανεπιστημιακά τμήματα, καθώς και ίδρυση ενός υδροκέφαλου Κέντρου Ερευνών (με παραρτήματα-“Ινστιτούτα” και σε άλλες πόλεις), όπου επίσης ούτε λόγος γίνεται για το υφιστάμενο (εδώ και χρόνια) Ερευνητικό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο (ΕΠΙ) του Μυστρά, το Ινστιτούτο Έρευνας Βυζαντινού Πολιτισμού (ΙΝΕΒΥΠ), με πλούσιο εκδοτικό έργο, με σύγκληση συνεδρίων και με ένα σημαντικό μεταπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών.
Η Σχολή μας στην Καλαμάτα, που με τις ενδεχόμενες εξελίξεις κινδυνεύει να “συνθλιβεί”, εκφράζει εύλογα την ανησυχία της για την παράλειψη στο νομοσχέδιο κάποιας αναφοράς σ’ αυτήν και στο έργο-προσφορά της στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση εδώ και 16 χρόνια (ξεκίνησε τη λειτουργία της το 2003-4), αλλά επιπλέον προβληματίζεται πολύ σοβαρά για τη διαφαινόμενη περιθωριοποίηση των εν γένει Ανθρωπιστικών Σπουδών (αυτό είναι και γενικότερο φαινόμενο, δυστυχώς). Ας όψονται οι υπεύθυνοι αυτών των επιλογών -τους έχει ήδη καταδικάσει και αποπέμψει η Ιστορία.
Και μερικές σκέψεις ως προς την προσωπική μου άποψη για το βασικό πρόβλημα του “αγκαθιού” των συγχωνεύσεων, που γνωρίζω ότι βρίσκει σύμφωνους αρκετούς συναδέλφους μου. Οι ρόλοι των πανεπιστημίων και των ΤΕΙ είναι σαφείς και διακριτοί -γι’ αυτό, εξάλλου, και δημιουργήθηκαν τα ΤΕΙ, για να προσφέρουν στους σπουδαστές αυτό που υποδηλώνει ο τίτλος τους. Πρόσφατα ο κ. υπουργός Παιδείας ανέφερε ότι με τις συγχωνεύσεις πανεπιστημίων-ΤΕΙ τελειώνει ο υφιστάμενος “δυισμός” στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση. Εδώ νομίζω ότι κάνει ένα ουσιαστικό λάθος: ο δυισμός αυτός υπάρχει έτσι κι αλλιώς, οι ίδιες οι επιλογές της Πολιτείας στο παρελθόν τον δημιούργησαν και τον θεμελίωσαν. Έχω θητεύσει 35 χρόνια στην έρευνα και στο πανεπιστήμιο και πιστεύω ότι μπορώ να εκφράσω ελεύθερα την άποψή μου. Χωρίς να θέλω να εκφέρω κρίση για τους εν πολλοίς αξιόλογους (στους κλάδους τους) καθηγητές των ΤΕΙ, πρέπει να πω ότι ανήκουν σε άλλον εκπαιδευτικό χώρο, με άλλες εξειδικεύσεις και αρμοδιότητες, που άπτονται με τεχνικής εκπαίδευσης.
Οι καθηγητές των πανεπιστημίων και οι καθηγητές των ΤΕΙ δε θα έπρεπε να εξισώνονται με τέτοιες “διαδικασίες-εξπρές”. Πώς να το κάνουμε, δεν μπορούμε να βαφτίζουμε το κρέας, ψάρι κατά το δοκούν. Και φυσικά, ακόμα και οι πανεπιστημιακοί που για διάφορους λόγους αναγκάστηκαν να αποδεχτούν την κατάσταση αυτή στα ιδρύματά τους, γνωρίζουν μέσα τους ότι οι διαδικασίες αυτές θα τους αφήσουν με πολλές απορίες και ερωτηματικά.
Δεν αμφισβητώ τις προθέσεις του κ. υπουργού Παιδείας να προβεί σε μεταρρυθμίσεις στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, αν όμως ήθελε πραγματικά να ενισχύσει τα πανεπιστήμια, θα αρκούσε η από μέρους του γενναιότερη χρηματοδότηση, η διάθεση νέων θέσεων (υπάρχουν τμήματα που με τη συρρίκνωσή τους δίνουν αγώνα επιβίωσης) και η διάθεση πρόσθετου διοικητικού προσωπικού σ’ αυτά.
Το ίδιο, φυσικά, θα έπρεπε να συμβαίνει και με τα ΤΕΙ, για να μπορούν τα τελευταία να επιτελούν το δικό τους έργο.
Αντί, όμως, ως τέως πανεπιστημιακός ο ίδιος, να κάνει το αυτονόητο, με το πολυνομοσχέδιο προτείνει τη συγχώνευση/σύζευξη συχνά ανόμοιων μεγεθών και αποκλινόντων γνωστικών αντικειμένων, έχοντας ήδη δημιουργήσει μια ασφυκτική κατάσταση στα μέλη ενός κλάδου (που υπήρξε και δικός του), ο οποίος διεξάγει πλέον αγώνα για την επιβίωσή του μέσα σε ένα κλίμα κάθε άλλο παρά ήρεμο και συναινετικό.
Καθηγητής της Ιστορίας των Επιστημών υπήρξε ο κ. υπουργός, θα πρέπει ίσως στο μέλλον να εξηγήσει σε πολλές επιστήμες τι τον προέτρεψε να δημιουργήσει όλα αυτά τα προβλήματα».

Οδυσσέας Σπηλιόπουλος: «Η συνένωση αποτελεί μονόδρομο και για τα δύο ιδρύματα»
«Θεωρώ τη μεταρρύθμιση του υπουργού Παιδείας ως την πιο σημαντική των τελευταίων δεκαετιών στο χώρο της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης. Δημιουργεί ισχυρά ΑΕΙ μέσω συνεργειών, πρόσθεσης δυνάμεων και πόρων, τόσο σε επίπεδο ανθρώπινου δυναμικού όσο και σε επίπεδο υποδομών.
Πρόκειται για μια εμβληματική πρωτοβουλία, με την οποία δρομολογήθηκε από την πλευρά της Πολιτείας το ιστορικό εγχείρημα της αναδιάταξης της αρχιτεκτονικής της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης της χώρας.
Η διαδικασία αυτή ξεκίνησε με την ίδρυση του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής, συνεχίστηκε με το Ιόνιο Πανεπιστήμιο, με το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, με το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, συνεχίζεται με την ψήφιση του πολυνομοσχεδίου για την ολοκλήρωση των συνενώσεων των ΤΕΙ με τα πανεπιστήμια, με βασικούς στόχους (α) την αντιμετώπιση παθογενειών που κρατούν ιδρύματα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης καθηλωμένα και (β) την ανασυγκρότηση των ιδρυμάτων.
Η εφαρμογή αυτής της πολιτικής θεμελιώθηκε στη διαπίστωση τόσο της εκμηδένισης των διαφορών μεταξύ του πανεπιστημιακού τομέα της ανώτατης εκπαίδευσης και του τεχνολογικού τομέα αυτής (κλασσικό παράδειγμα τα αντικείμενα των Σχολών Διοίκησης και Οικονομίας, καθώς τα προγράμματα σπουδών ενός Τμήματος Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής ή ενός Τμήματος Διοίκησης Επιχειρήσεων των ΤΕΙ δε διαφέρουν σε τίποτα από τα αντίστοιχα των πανεπιστημίων) όσο και της αδήριτης ανάγκης να διαμορφωθεί μια νέα αρχιτεκτονική στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση μέσω της ίδρυσης νέων τμημάτων και της μετεξέλιξης των τμημάτων των ΤΕΙ, σε συνέργεια με τα πανεπιστήμια της ίδιας περιφέρειας, σε πανεπιστημιακά τμήματα.
Η υλοποίηση του πρωτόγνωρου αυτού εγχειρήματος αντιμετώπισε προφανώς αναταράξεις, αλλά το σημαντικό είναι ότι διασφαλίστηκε, μέσα από συναινετικές διαδικασίες και ύστερα από εξαντλητική διαβούλευση με τα ίδια τα εμπλεκόμενα ιδρύματα, η πορεία, χωρίς διακρίσεις και εξαιρέσεις, προς τη δημιουργία ισχυρών ακαδημαϊκών και ερευνητικών πόλων σε όλες τις περιφέρειες της χώρας. Γιατί, τελικά, αυτό είναι το διακύβευμα. Η δημιουργία ισχυρών δημόσιων ΑΕΙ. Ισχυρών δημόσιων πανεπιστημίων. Ισχυρό πανεπιστήμιο στην Περιφέρεια Ηπείρου, ισχυρό πανεπιστήμιο στην Περιφέρεια Θεσσαλίας, στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας κ.λπ.
Μέσα σε αυτό το νέο περιβάλλον η συνένωση του ΤΕΙ με το Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου αποτελεί μονόδρομο και για τα δύο ιδρύματα, με δεδομένη τη δημιουργία πολύ ισχυρών ΑΕΙ που προέκυψαν από την ένταξη των ΤΕΙ στα πανεπιστήμια σε όλες τις Περιφέρειες. Δημιουργείται ένα ισχυρό Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, του οποίου η έδρα είναι και θα παραμείνει η Τρίπολη, καθώς το ΤΕΙ ως νομικό πρόσωπο καταργείται και το πανεπιστήμιο αποτελεί τον καθολικό διάδοχό του. Αυτό έγινε σε όλες τις συνενώσεις των ΤΕΙ με τα πανεπιστήμια.
Όσον αφορά στο τμήμα του οποίου είμαι πρόεδρος, το Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής, μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας συνένωσης, ως τμήμα του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου αναμένεται ότι, όχι απλά θα εδραιώσει τη θέση του στον πραγματικό χώρο της ανώτατης εκπαίδευσης, αλλά θα διεκδικεί, με πάρα πολλές αξιώσεις, να κατοχυρώσει κυρίαρχο, ηγετικό status στο συγκεκριμένο γνωστικό πεδίο-αντικείμενο, καθώς αποτελεί το μοναδικό Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής σε δύο Περιφέρειες, Πελοποννήσου και Δυτικής Ελλάδος.
Ως τμήμα πανεπιστημίου θα εντείνουμε τις προσπάθειές μας στη νέα εποχή για να αποδείξουμε ότι πάντα η θέση μας ήταν και ουσιαστικά στο χώρο της ανώτατης εκπαίδευσης.

Του Παναγιώτη Μπαμπαρούτση

Υ.Γ.: Καλό θα είναι οι υποψήφιοι και οι πολιτικοί, πριν εκφράζουν γνώμη για το αν είναι υπέρ ή κατά της συγχώνευσης να συνομιλούν με ανθρώπους που ξέρουν την παιδεία από μέσα, και ακόμα να μη βλέπουν κι αυτή ως ψήφους.
Σίγουρα οι ψήφοι πάνε σε αυτόν που λέει ένα τμήμα να μείνει στην πόλη του και γενικά λόγια που ακούγονται ωραία, αλλά ας μην τα βλέπουν όλα επιπόλαια».