Είμαστε μακριά από τον επίλογο της πανδημίας

Μπορεί οι μάσκες και τα πιστοποιητικά εμβολιασμού να έφυγαν, όμως μαζί τους εξαφανίστηκε και η πανδημία; Ο επίλογος δεν φαίνεται να έχει ακόμη γραφεί, με τους ειδικούς να προειδοποιούν πως είναι πιθανόν ο SARS-CoV-2 να μας επιφυλάσσει… νέα κεφάλαια στην τρέχουσα πανδημική ιστορία. Η αιτία; Περισσότερα του ενός στελέχη έχουν κεντρίσει το ενδιαφέρον τους, καθώς φαίνεται ότι διαφεύγουν την ευρεία πλέον ανοσία στον παγκόσμιο πληθυσμό, με αποτέλεσμα να μπορούν κάλλιστα να προκαλέσουν νέα κύματα τους επόμενους μήνες.

Τα νέα στελέχη στο μικροσκόπιο

Τα φρέσκα νέα έρχονται από το έγκριτο περιοδικό «Science» που σε νέα ανασκόπησή του δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην υποπαραλλαγή ΒΑ. 2.75.2, η οποία φαίνεται να εξαπλώνεται γρήγορα σε Ινδία και Σιγκαπούρη και παράλληλα να κάνει την είσοδό της στη Γηραιά Ηπειρο. Στη λίστα, όμως, επίσης συμπεριλαμβάνονται νεότερα στελέχη που διαφεύγουν την ανοσία και έχουν εξελιχθεί από την Ομικρον 5, όπως είναι το BQ. 1.1, που σημειωτέον εντοπίζεται σε πολλές χώρες ανά τον κόσμο.

Οπως σημειώνει στο «Βήμα» ο Αχιλλέας Γραβάνης, καθηγητής Φαρμακολογίας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Κρήτης και ερευνητής στο Ινστιτούτο Μοριακής Βιολογίας & Βιοτεχνολογίας του ΙΤΕ, τις επόμενες εβδομάδες θα αποσαφηνιστεί η δυναμικότητα των νέων στελεχών που έχουν μπει στο ερευνητικό μικροσκόπιο.

Οι δόσεις «νέας γενιάς»

Στο μεταξύ όμως, όπως ο ίδιος τονίζει, δεν πρέπει να χάνεται πολύτιμος χρόνος ενόσω τρέχει η εμβολιαστική εκστρατεία με τα επικαιροποιημένα εμβόλια. Μάλιστα, ο καθηγητής δημιουργεί έναν χρήσιμο εμβολιαστικό «οδηγό» για τους πολίτες ώστε να αποφασίσουν ποια δόση «νέας γενιάς» να επιλέξουν.

«Εκείνοι που διαπιστώθηκαν θετικοί κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού πιθανότητα μολύνθηκαν από τα στελέχη ΒΑ.4 και ΒΑ.5. Αντίθετα, όσοι νόσησαν από τον Μάιο και πριν το πιθανότερο είναι ότι μολύνθηκαν από τη ΒΑ. 1 και ΒΑ.2. Τα δεδομένα που έχουν δημοσιευτεί ή είναι προς δημοσίευση καταλήγουν πως η διαφορά στην προστασία που παρέχουν έναντι βαριάς νόσου ανάμεσα τα δύο διδύναμα εμβόλια (ΒΑ. 1, ΒΑ. 4/ΒΑ. 5) είναι πολύ μικρή. Υπολογίζεται της τάξεως του 5%-6%» σημειώνει ο κ. Γραβάνης.

Και συνεχίζει: «Αρα, αυτό που είναι σημαντικό είναι εκείνοι που μολύνθηκαν πριν από το καλοκαίρι να κάνουν αναμνηστική δόση με το εμβόλιο ΒΑ. 4/5, ώστε να χτίσουν ένα εύρος ανοσίας έναντι των λοιπών υποστελεχών της Ομικρον. Αντίστοιχα, όσοι νόσησαν εντός καλοκαιριού είναι προτιμότερο να εμβολιαστούν με το ΒΑ.1. Είναι εξαιρετικά σημαντικό όμως, ανεξάρτητα από το εμβόλιο, να υποβληθούν σε αναμνηστική δόση εκείνοι που είχαν εμβολιαστεί 4-5 μήνες πριν, με έμφαση στα άτομα άνω των 60 ετών αλλά και στους νεότερους με καρδιαγγειακή νόσο, σακχαρώδη διαβάτη και νεοπλασματική νόσο. Αυτό, όμως, δεν σημαίνει ότι η αναμνηστική δόση δεν είναι χρήσιμη και για τον γενικό πληθυσμό».

Δεν ήρθε ακόμη η ώρα του εφησυχασμού

Αλλωστε, τα επιδημιολογικά δεδομένα στη χώρα μας δείχνουν πως δεν ήρθε (τουλάχιστον ακόμη) η ώρα του εφησυχασμού. Αναλυτικότερα και όπως εξηγεί ο καθηγητής Πνευμονολογίας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Κρήτης Νίκος Τζανάκης, τις τελευταίες δύο εβδομάδες παρατηρείται κλιμάκωση στις μεταδόσεις της τάξεως του 25% ανά επταήμερο. Μάλιστα, όπως ο ίδιος σημειώνει, τα δικά τους δεδομένα διαφωνούν με αυτά του ΕΟΔΥ αναφορικά με τον δείκτη μεταδοτικότητας (Rt).

«Η δική μας εκτίμηση είναι πως ο συγκεκριμένος δείκτης έχει διαμορφωθεί στο 1,16, που συνάδει με την αύξηση των κρουσμάτων – και όχι κάτω του ενός που δεν αιτιολογεί την ανοδική τάση στις επιβεβαιωμένες λοιμώξεις. Παράλληλα, όμως, διαπιστώνουμε και μια αύξηση άνω του 15% στις εισαγωγές στα νοσοκομεία. Πιο συγκεκριμένα, το τελευταίο δεκαήμερο οι εισαγωγές ήταν κατά μέσο όρο 130 ημερησίως ενώ το προηγούμενο δεκαήμερο ήταν 115. Πάρα ταύτα, οι θάνατοι και οι διασωληνώσεις παραμένουν σε χαμηλά επίπεδα».

Το επόμενο 10ήμερο θα ξεκαθαρίσει το τοπίο

Πάντως, παρότι προς το παρόν η αντιστροφή της καλής επιδημιολογικής εικόνας ισορροπεί λόγω της ελαφρώς πτωτικής τάσης των «σκληρών δεικτών», ο κ. Τζανάκης κρατάει στάση αναμονής δεδομένου πως οι επιπτώσεις της πανδημίας στα υγειονομικά συστήματα φανερώνονται με χρονοκαθυστέρηση.

«Θα ξεκαθαρίσει το τοπίο το επόμενο 10ήμερο. Τότε θα είμαστε σε θέση να πούμε με βεβαιότητα εάν πρόκειται για ένα πρώιμο κύμα – δεδομένου ότι κάτι τέτοιο αναμενόταν από τις 10 Οκτώβρη και έπειτα – ή εάν είναι μια διακύμανση σε υψηλότερα επίπεδα που οφείλεται στην επαναλειτουργία των σχολείων και στην υψηλή κινητικότητα στην κοινωνία».