Εκθεση-σοκ: Λειτουργικά αναλφάβητοι οι μισοί μαθητές των Λυκείων

Εκθεση-σοκ της Αρχής Διασφάλισης της Ποιότητας στην Πρωτοβάθμια και τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση διαπιστώνει ότι σχεδόν οι μισοί μαθητές Λυκείου κινδυνεύουν να τελειώσουν το σχολείο και να είναι λειτουργικά αναλφάβητοι.

Η Αρχή βασίζει το εξαιρετικά ανησυχητικό συμπέρασμά της στις επιδόσεις των μαθητών της Β’ Λυκείου, στις εξετάσεις της Γλώσσας, της Φυσικής και της Αλγεβρας, ενώ επισημαίνει ότι το πρόβλημα δεν εντοπίζεται μόνο στο Λύκειο αλλά έχει τις ρίζες του στις υπόλοιπες βαθμίδες.

Τι είναι ο λειτουργικά αναλφάβητος μαθητής
Το 1978, η Γ.Σ. της UNESCO υιοθέτησε μια νέα προσέγγιση στην προσπάθεια καλύτερης εννοιολογικής περιγραφής του αναλφαβητισμού, εισάγοντας την έννοια του ατόμου που είναι λειτουργικά αναλφάβητο:

«Λειτουργικά αναλφάβητο είναι κάθε άτομο που είναι ανίκανο να ασκήσει όλες τις δραστηριότητες για τις οποίες είναι απαραίτητος ο αλφαβητισμός, ώστε να λειτουργεί καλύτερα η ομάδα του και η κοινότητά του και να μπορεί επίσης, ο ίδιος, να διαβάζει, να γράφει και να μετράει, για την προσωπική του ανάπτυξη και για την ανάπτυξη της κοινότητάς του».

Για το ίδιο θέμα το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τοποθετήθηκε ως εξής: «Λειτουργικά αναλφάβητο είναι το άτομο που δεν είναι σε θέση να γνωρίζει ικανοποιητικά ανάγνωση, γραφή και αριθμητική για να ενταχθεί ως άτομο στην κοινωνία, απολαμβάνοντας πλήρως τα δικαιώματά του».

Η Αρχή επικαλείται για το συμπέρασμά της αυτό τα στοιχεία από τις απογοητευτικές επιδόσεις των μαθητών της Β Λυκείου σε Γενικά και Επαγγελματικά Λύκεια για το σχολικό έτος 2017-2018.

Ενδεικτικά στα γενικά λύκεια, στην Γλώσσα το 7,1% των μαθητών βαθμολογήθηκε κάτω από τη βάση. Στη Φυσική βαθμολογία κάτω από τη βάση πήραν 1 στου δύο μαθητές (48,4%). Στην Άλγεβρα το ποσοστό των βαθμολογιών κάτω από τη βάση ήταν 38,9% και στη Γεωμετρία 44,2%.

Ακόμα χειρότερη είναι η εικόνα στα επαγγελματικά λύκεια όπου ένας στους πέντε μαθητές πήρε κάτω από τη βάση στη Γλώσσα

Το 52,7% πήρε βαθμό κάτω από τη βάση στην Άλγεβρα και το 51,3% στη Γεωμετρία. Το 41% των μαθητών είχαν βαθμολογίες κάτω από τη βάση στη Φυσική και στο 40,8% στη Χημεία.

Οι συντάκτες της έκθεσης επισημαίνουν, σύμφωνα με την εφημερίδα Καθημερινή, ότι «τα προβλήματα που εμφανίζονται στο λύκειο, σε σύγκριση με το δημοτικό και το γυμνάσιο, δεν είναι προβλήματα αποκλειστικά του λυκείου αλλά όλων των βαθμίδων, τα οποία συσσωρευτικά κατέληξαν στο λύκειο. Προβληματίζει, βέβαια, το γεγονός ότι οι αντιλήψεις και οι πρακτικές του Δημοτικού και του Γυμνασίου, ίσως λόγω του υποχρεωτικού τους χαρακτήρα, δεν αποτύπωσαν τα αρχόμενα προβλήματα λειτουργικού αναλφαβητισμού και ενδεχομένως δεν κινητοποιήθηκαν εγκαίρως».