Ελλάδα: Ασθενής με τετραπληγία από τραυματισμό, περπάτησε ξανά μετά από 4 χρόνια

Γυναίκα καθηλωμένη σε αναπηρικό καροτσάκι επί τέσσερα χρόνια από τετραπληγία μετά από τον βαρύτατο τραυματισμό της σε ατύχημα, κατάφερε να περπατήσει ξανά, χάρη στην καινοτόμο μέθοδο που εφάρμοσε ο Ομότιμος  Καθηγητής Νευροχειρουργικής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Δαμιανός Ε. Σακάς.

Η ηλεκτρική διέγερση νωτιαίου μυελού, εφαρμόστηκε για πρώτη φορά με επιτυχία στην Ελλάδα για τη θεραπεία της γυναίκας και ήταν μία από τις ελάχιστες περιπτώσεις που έχουν αντιμετωπισθεί διεθνώς με αυτή την μέθοδο, όπως ανέφερε ο ίδιος.

«Σε χρονικό διάστημα έξι μηνών μετά την χειρουργική επέμβαση και μετά τη σύνδεση του νευροδιεγέρτη με τον νωτιαίο μυελό, η ασθενής είναι σε θέση να ορθοστατήσει και να περπατήσει αυτόνομα, χωρίς να χρειάζεται μηροκνημοποδικούς νάρθηκες, παρά μόνο με την βοήθεια περιπατητήρα», τόνισε ο επιστήμονας κατά την παρουσίαση της μεθόδου.

Η επέμβαση

Η ασθενής, μετά από ατύχημα υπέστη βαρύ τραυματισμό νωτιαίου μυελού και ανέπτυξε πλήρη κινητική παραπληγία και απώλεια αισθητικότητας, κάτω από το επίπεδο του ομφαλού.

Λόγω της βλάβης, η σωστή μετάδοση εντολών από τον εγκέφαλο προς τα κάτω άκρα ήταν ανέφικτη και η ασθενής, παρά το εντατικό πρόγραμμα φυσικοθεραπείας επί τέσσερα συνεχή έτη, αδυνατούσε να ορθοστατήσει και να περπατήσει.

«Μέχρι πριν λίγα χρόνια, εθεωρείτο ότι σε όσους ασθενείς έχουν υποστεί τραυματική διατομή νωτιαίου μυελού, η λειτουργική ανικανότητα είναι οριστική και δεν υπάρχει θεραπευτική μέθοδος με την οποία οι ασθενείς θα μπορούσαν να δούν σημαντική βελτίωση. Αυτή η επιστημονική θέση έχει πρόσφατα αλλάξει και σύμφωνα με μελέτες, σε ποσοστό περίπου 50% των θεωρούμενων πλήρων διατομών του νωτιαίου μυελού η διατομή δεν είναι πλήρης και πολλοί ασθενείς έχουν σημαντικές προοπτικές βελτίωσης», τόνισε ο γιατρός.

Tα αποτελέσματα της ηλεκτρικής διέγερσης νωτιαίου μυελού στην ασθενή είναι συμβατά με αυτά που περιγράφηκαν πρόσφατα σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά.

Οι μελέτες συγκλίνουν στο συμπέρασμα ότι – με ηλεκτρική διέγερση – είναι εφικτή σε επιλεγμένους ασθενείς, «η βελτίωση της διεγερσιμότητας των νωτιαίων αισθητικοκινητικών δικτύων, η ευόδωση της μετάδοσης των εγκεφαλικών σημάτων και εντολών, η επιστράτευση επαρκούς αριθμού νευρομυικών μονάδων, η αναβάθμιση των αποτελεσμάτων της φυσικοθεραπείας, και η ενίσχυση της υπολλειμματικής κινητικότητας, με τελικό αποτέλεσμα να υπερνικήσει ο ασθενής την βαρύτητα που κρατά το σώμα του καθηλωμένο, να σταθεί όρθιος και να αποκτήσει αυτόνομης κίνηση», όπως τόνισε ο κ. Σακάς.

Νέες προοπτικές θεραπείας για ασθενείς με τετραπληγία μετά από τραύμα

Ο γιατρός παρουσίασε την περίπτωση της ασθενούς, και μέσω αυτής όλη την διεθνή ερευνητική προσπάθεια και τις προοπτικές θεραπείας που διανοίγονται για ασθενείς με παρόμοιες βαρειές τραυματικές βλάβες νωτιαίου μυελού.

Η επιτευχθείσα βελτίωση της κίνησης των κάτω άκρων με την μέθοδο της ηλεκτρικής διέγερσης ερμηνεύεται με τα παρακάτω νέα επιστημονικά δεδομένα:

1). Η βάδιση είναι εφικτή χάρις στην λειτουργία του Κέντρου Συντονισμού της Βάδισης, που ευρίσκεται στην οσφυική περιοχή του νωτιαίου μυελού, περιέχει μηχανισμούς που ρυθμίζουν τις αναγκαίες τοπικές μυικές συνέργειες βάδισης, και ελέγχει τον αυτοματικό, ρυθμικό χαρακτήρα της βάδισης, όπως τα κέντρα του εγκεφάλου ελέγχουν τον ρυθμό της καρδιάς ή της αναπνοής. Όταν στον νωτιαίο μυελό γίνει βλάβη στην θωρακική χώρα, το οσφυικό Κέντρο Βάδισης (που ελέγχει την κίνηση των ποδιών) γίνεται υπολειτουργικό. Σε ασθενείς που έχουν υποστεί διατομή του θωρακικού νωτιαίου μυελού, είναι εφικτό να διεγείρουμε χαμηλότερα, στην οσφυική χώρα, το Κέντρο της Βάδισης και να δώσουμε στον ασθενή την δυνατότητα για ένα χονδροειδές, αυτοματικό, ρομποτικό βάδισμα.

2). Μετά από σοβαρό τραύμα, υπάρχουν νευρομυικές μονάδες που έχουν υποστεί οριακή βλάβη, και είναι λειτουργικά ανενεργείς, αλλά δυνητικά επιστρατεύσιμες, εάν υποβληθούν σε ηλεκτρική διέγερση. Αυτές οι νευρομυικές μονάδες, σε συνδυασμό με όσες έχουν διασωθεί, μπορούν να προσδώσουν στον ασθενή αντιβαρική ικανότητα.

3). Μετά από σοβαρή βλάβη νωτιαίου μυελού, δημιουργούνται γεφυρικές συνδέσεις διαμέσου της περιοχής της βλάβης. Μέσω της ηλεκτρικής διέγερσης, διαπιστώνεται ότι μπορούμε να επιτύχουμε ενίσχυση των γεφυρικών συνάψεων. Οταν η ασθενής μας υποβλήθηκε σε μαγνητικό ερεθισμό του εγκεφάλου, διαπιστώθηκε αυξημένη μετάδοση σημάτων από τον εγκέφαλο προς τον νωτιαίο μυελό διαμέσου της περιοχής της βλάβης.

«Η επιλογή κατάλληλων ασθενών βασίζεται σε ενδελεχή μελέτη των χαρακτηριστικών κάθε περιπτώσεως, και ειδικότερα νευροφυσιολογική διερεύνηση με λεπτομερειακό ηλεκτρομυογράφημα, μαγνητική τομογραφία υψηλής ανάλυσης και μαγνητικό ερεθισμό εγκεφάλου και νωτιαίου μυελού», τόνισε ο επιστήμονας.

Για ένα θετικό αποτέλεσμα έχει μεγάλη σημασία η πολύ καλή μελέτη του ασθενούς, η επιτυχής τεχνικά εμφύτευση και σύνδεση του διεγέρτη με τον νωτιαίο μυελό, ο ακριβής προγραμματισμός του νευροδιεγέρτη, και η εφαρμογή προγράμματος εντατικής φυσικοθεραπείας.