Ερχονται 10 χρόνια χωρίς νέα βάρη για την Ελλάδα

Εναν ιστορικό κάβο στην δημοσιονομική πορεία των τελευταίων 15 ετών περνά η Ελλάδα με βάση το περιεχόμενο της νέας Εκθεσης Βιωσιμότητας του ευρωπαϊκού και του ελληνικού χρέους από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή την οποία παρουσιάζει το Protagon.

Ποιος το περίμενε ότι η Ελλάδα που οδηγήθηκε στη πτώχευση και τα μνημόνια πριν από μια δεκαετία, θα βρισκόταν σήμερα στο κλαμπ των χωρών της Ευρωπαϊκής Ενωσης που μπορούν να πετύχουν την προσεχή δεκαετία δημοσιονομικά πλεονάσματα μειώνοντας ταυτόχρονα το χρέος χωρίς να απαιτείται να λάβουν κανένα πρόσθετο μέτρο!

Κανείς… Και όμως, η διαπίστωση αυτή ανήκει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή η οποία δημοσιοποίησε την έκθεση μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας των δημοσίων οικονομικών και του δημοσίου χρέους για όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ, ενόψει των αλλαγών στο Σύμφωνο Σταθερότητας οι οποίες θα συζητηθούν στο Eurogroup  της Παρασκευής στην Στοκχόλμη.

Πλεονάσματα χωρίς μέτρα

Σύμφωνα με την έκθεση που παρουσιάζει το Protagon, η Ελλάδα προβλέπεται ότι μπορεί να παράγει πρωτογενή πλεονάσματα από 2,1% του ΑΕΠ το 2023 έως 3,2% του ΑΕΠ το 2031 χωρίς να λάβει κανένα πρόσθετο δημοσιονομικό μέτρο, δηλαδή ούτε να αυξήσει τους φόρους, ούτε να μειώσει τις δαπάνες.

Κι αυτό γιατί είναι τέτοια η διάρθρωση του προϋπολογισμού που διασφαλίζει, σύμφωνα με τις Βρυξέλλες, τη σταθερότητα των δαπανών, ενώ ταυτόχρονα δημιουργούνται χρόνο με τον χρόνο συνθήκες εξοικονόμησης δαπανών από το ασφαλιστικό και το συνταξιοδοτικό σύστημα που θεωρείται η μεγαλύτερη παρέμβαση στα οικονομικά του κράτους.

Ολα αυτά βέβαια προϋποθέτουν ότι η οικονομία θα μεγαλώνει με σταθερό ρυθμό και το ΑΕΠ θα αυξάνεται σε ονομαστικούς όρους (πραγματική ανάπτυξη και πληθωρισμός) από 3% έως 6% ετησίως, κάτι που προβλέπεται στο βασικό σενάριο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Χρέος από 206% το 2020 σε 118% του ΑΕΠ το 2031

Με αυτά τα δεδομένα, το δημόσιο χρέος που το 2020 λόγω της ύφεσης της πανδημίας ξεπέρασε το 206% του ΑΕΠ, και στη συνέχεια περιορίστηκε σε 171% του ΑΕΠ το 2022, αναμένεται να υποχωρήσει στο 161% του ΑΕΠ εφέτος και σταδιακά να μειωθεί στο 118% του ΑΕΠ το 2031, διάστημα στο οποίο η Ελλάδα προστατεύεται με τα χαμηλότοκα δάνεια του ESM.

Κι ενώ η Ελλάδα βρίσκεται πλέον στην κατηγορία της ευρωπαϊκής δημοσιονομικής «elite» η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επισημαίνει στην έκθεση ότι οι κίνδυνοι μακροπρόθεσμης δημοσιονομικής βιωσιμότητας είναι υψηλοί για επτά κράτη μέλη και μεσαίοι σε δώδεκα κράτη μέλη.

Αλλοι είναι πια στο κόκκινο

Οι χώρες με υψηλούς μακροπρόθεσμους κινδύνους είναι το Βέλγιο, το Λουξεμβούργο, η Ουγγαρία, η Μάλτα, οι Κάτω Χώρες, η Σλοβενία ​​και η Σλοβακία. Η αξιολόγηση για αυτές τις χώρες αντανακλά σε μεγάλο βαθμό την αυξανόμενη γήρανση του πληθυσμού και τη σημαντική προβλεπόμενη αύξηση των συντάξεων.

Οι συνταξιοδοτικές δαπάνες είναι η μεγαλύτερη συνιστώσα κινδύνου στο Λουξεμβούργο, την Ουγγαρία, τη Μάλτα, τη Σλοβενία ​​και Σλοβακία), όπως ακριβώς και οι δαπάνες υγειονομικής περίθαλψης και μακροχρόνιας περίθαλψης στο Βέλγιο και τις Κάτω Χώρες.

Οι 12 χώρες στο κίτρινο

Δώδεκα κράτη μέλη αντιμετωπίζουν μεσαίο κίνδυνο δημοσιονομικής βιωσιμότητας μακροπρόθεσμα. Είναι οι Βουλγαρία, Τσεχία, Γερμανία, Ιρλανδία, Ισπανία, Γαλλία, Κροατία, Ιταλία, Αυστρία, Πολωνία, Ρουμανία και Φινλανδία. Και εδώ απουσιάζει η Ελλάδα!

Και σε αυτές τις χώρες το κόστος γήρανσης αποτελεί το μεγαλύτερο στοιχείο αύξησης των δαπανών. Στο κίτρινο βρίσκονται η Τσεχία, η Γερμανία, η Ιρλανδία, η Αυστρία και η Γαλλία.

Οι μεσοπρόθεσμοι κίνδυνοι είναι επίσης υψηλοί στη Φινλανδία, τη Βουλγαρία, την Κροατία, την Πολωνία και τη Ρουμανία.

Η δημοσιονομική ελίτ της Ευρώπης

Σε οκτώ χώρες, δηλαδή στην Ελλάδα, καθώς επίσης σε Δανία, Εσθονία, Κύπρο, Λετονία, Λιθουανία, Πορτογαλία και Σουηδία, οι μακροπρόθεσμοι κίνδυνοι δημοσιονομικής βιωσιμότητας κρίνονται από τις Βρυξέλλες χαμηλοί. Αυτή είναι η δημοσιονομική ελίτ της Ευρώπης.

Στην ανάλυση της Κομισιόν αντικατοπτρίζονται τα οφέλη των προηγούμενων συνταξιοδοτικών μεταρρυθμίσεων (όπως έγινε στην Ελλάδα και την Πορτογαλία). Επίσης για τις υπόλοιπες χώρες παίζει ρόλο το σημεία εκκίνησης καθώς  η Δανία, η Εσθονία, η Λετονία, η Λιθουανία και η Σουηδία που είχαν χαμηλό επίπεδο δημοσίου χρέους (κοντά ή κάτω από 60% του ΑΕΠ).

Οι αλλαγές στο Σύμφωνο Σταθερότητας

«Ετοιμάζουμε την νομοθετική πρόταση και θα την παρουσιάσουμε την Τετάρτη, είμαστε σε καλό δρόμο», τόνισε ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν Βάλντις Ντομπρόβσκις ενόψει των ανακοινώσεων της τελικής πρότασης των αλλαγών στο Σύμφωνο Σταθερότητας.

«Το θέμα είναι να υπάρξει ισορροπία: αφενός με την παροχή μεγαλύτερης ευελιξίας για τα κράτη μέλη και αφετέρου διατήρηση της διαφάνειας και κοινή αντιμετώπιση των κρατών μελών, με αριθμητικά σημεία αναφοράς», δήλωσε ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Βρισκόμαστε επομένως εν αναμονή ανακοινώσεων.