Fast track διαδικασίες για τα οικιακά φωτοβολταϊκά

Με το ενεργειακό κόστος να έχει εκτιναχθεί σε πρωτόγνωρα ύψη, η αυτοπαραγωγή ενέργειας με χρήση φωτοβολταϊκών πάνελ (net metering) μπορεί να ελαφρύνει το βάρος των λογαριασμών ρεύματος τόσο για τους οικιακούς καταναλωτές όσο και για τις επιχειρήσεις. Μάλιστα, οι νέες οδηγίες που δημοσίευσε ο ΔΕΔΔΗΕ (Διαχειριστής Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας) ενισχύουν την ελκυστικότητα του ενεργειακού συμψηφισμού, δηλαδή του συμψηφισμού της εγχεόμενης στο ηλεκτρικό δίκτυο ενέργειας από τον σταθμό παραγωγής με την ενέργεια που απορροφάται στην εγκατάσταση κατανάλωσης του αυτοπαραγωγού.

Ειδικότερα, όσον αφορά στους οικιακούς φωτοβολταϊκούς σταθμούς, με ενεργειακό συμψηφισμό, ισχύος έως 50 kW (κιλοβάτ) και άλλους σταθμούς έως 20 κιλοβάτ (με ή χωρίς σύστημα αποθήκευσης) η διαδικασία απλοποιείται. Ο ενδιαφερόμενος απλώς γνωστοποιεί με αίτησή του στον Διαχειριστή την πρόθεσή του για σύνδεση του σταθμού παραγωγής. Ο ΔΕΔΔΗΕ με τη σειρά του υποχρεώνεται εντός 15 ημερών (εφόσον ο φάκελος της αίτησης είναι πλήρης) να τον ενημερώνει για την αποδοχή ή απόρριψη της σύνδεσης. Μάλιστα, η μη απόκριση του ΔΕΔΔΗΕ εντός των δύο εβδομάδων, ειδικά για τους πολύ μικρούς σταθμούς (έως 10,8 κιλοβάτ για τριφασικές παροχές και έως 5 κιλοβάτ για μονοφασικές παροχές) ισοδυναμεί πλέον με αποδοχή σύνδεσης του σταθμού.

Με την υπογραφή της σύμβασης σύνδεσης, εντός δύο μηνών, ο Διαχειριστής θα κατασκευάζει τα έργα σύνδεσης, εφόσον απαιτούνται. Εάν χρειάζεται μόνο αντικατάσταση του μετρητή, οι εργασίες θα ολοκληρώνονται σε έναν μήνα. Ωστόσο εάν απαιτούνται έργα δικτύου δίνεται περιθώριο τεσσάρων μηνών για σταθμούς στη χαμηλή τάση και οκτώ μηνών για σταθμούς μέσης τάσης. Θα ακολουθεί η υπογραφή, εντός 15 ημερών από τη σχετική αίτηση, της σύμβασης ενεργειακού συμψηφισμού με τον προμηθευτή ρεύματος που εκπροσωπεί τη συγκεκριμένη παροχή. Συνολικά από την υπογραφή της Σύμβασης Σύνδεσης, η σύνδεση θα ενεργοποιείται σε έναν χρόνο _ εκτός εάν απαιτούνται εργασίες σε υποσταθμούς μέση ή υψηλής τάσης.

Γενικότερα, για την τοποθέτηση φωτοβολταϊκών σταθμών σε κτίρια και για ισχύ έως 100 kW (κιλοβάτ) δεν απαιτείται οικοδομική άδεια ή έγκριση εργασιών δόμησης μικρής κλίμακας. Για σταθμούς με ισχύ μεγαλύτερη από 100 κιλοβάτ, απαιτείται έγκριση εργασιών δόμησης μικρής κλίμακας καθώς και μελέτη στατικής επάρκειας του κτιρίου, πάνω στο οποίο θα γίνει η εγκατάσταση. Σταθμοί μικρότεροι του 1 MWp (μεγαβάτ) που εγκαθίστανται σε περιοχή εκτός σχεδίου απαλλάσσονται από περιβαλλοντική αδειοδότηση, υπό την προϋπόθεση ότι δεν χωροθετούνται σε περιοχή Natura ή σε παράκτια θέση που απέχει λιγότερο από 100 μέτρα από την οριογραμμή του αιγιαλού.

Διευκολύνσεις για net metering σε επιχειρήσεις

Όσον αφορά στο net metering για επιχειρήσεις, δίνεται για πρώτη φορά η δυνατότητα για συστήματα έως 250 κιλοβάτ (έως σήμερα ίσχυε για φωτοβολταϊκά έως 100 κιλοβάτ) να συνδεθούν στην χαμηλή τάση, αντί για τη μέση τάση. Έτσι, περιορίζεται σημαντικά το κόστος.

Επίσης, στα κορεσμένα δίκτυο δίνεται, υπό συνθήκες, η δυνατότητα σε επιχειρήσεις να εγκαταστήσουν φωτοβολταϊκό σταθμό χωρίς να εγχέουν την παραγόμενη ενέργεια στο σύστημα, αλλά μόνο να την καταναλώνουν. Κατά τη λειτουργία ενός σταθμού παραγωγής με ενεργειακό συμψηφισμό, η παραγόμενη ενέργειας θα μπορεί να διατίθεται για την τροφοδότηση των φορτίων του αυτοπαραγωγού ή να εγχέεται στο δίκτυο. Ωστόσο, προκειμένου η ενέργεια που παράγεται να καταναλώνεται αποκλειστικά από τον ίδιο τον αυτοπαραγωγό και ο σταθμός να μην εγχέει ενέργεια στο Δίκτυο οφείλει να εγκαταστήσει έναν ειδικό «αισθητήρα κατεύθυνσης». Όταν λόγω αυξημένης παραγωγής υπάρχει περίσσια παραγόμενης ενέργειας, η οποία θα πρέπει να «πέσει» στο δίκτυο, τότε ο αισθητήρας θα δίνει εντολή στον σταθμό παραγωγής για μείωση ή παύση της παραγωγής του, ώστε να μην εγχυθεί ενέργεια στο κορεσμένο δίκτυο.

Η επιχείρηση που ενδιαφέρεται να εγκαταστήσει σταθμό σε περιοχή με κορεσμένο ηλεκτρικό δίκτυο και να τον λειτουργεί μόνο για τις δικές της ανάγκες, δίχως να εγχέει ενέργεια στο δίκτυο υποχρεούται να καταθέσει στον ΔΕΔΔΗΕ μια τεχνική περιγραφή από την οποία θα προκύπτει η συμμόρφωση, συνοδευόμενη από ηλεκτρολογικό σχέδιο και τεχνικά εγχειρίδια του κατασκευαστή για τον σταθμό παραγωγής και τον «αισθητήρα κατευθυνσης». Η υποχρέωση μη έγχυσης ενέργειας προς το δίκτυο θα τίθεται ως ειδικός όρος στην προσφορά σύνδεσης και στη σύμβαση σύνδεσης με τον διαχειριστή.

Με βάση τα διαθέσιμα στατιστικά στοιχεία του ΔΕΔΔΗΕ, από το 2015 έως και τον Οκτώβριο του 2021, έχουν εγκατασταθεί συνολικά 85 μεγαβάτ (MW) φωτοβολταϊκών αυτοπαραγωγής με ενεργειακό _ ή και εικονικό _ ενεργειακό συμψηφισμό (γνωστών ως net-metering και virtual net-metering). Στο virtual net-metering επιτρέπεται ο συμψηφισμός της παραγόμενης ενέργειας (από έναν φωτοβολταϊκό σταθμό) με την ενέργεια που καταναλώνεται από μία ή περισσότερες εγκαταστάσεις του αυτοπαραγωγού, χωρίς ωστόσο να υφίσταται ο περιορισμός (όπως συμβαίνει στο απλό net-metering ) η εγκατάσταση παραγωγής να βρίσκεται στον ίδιο, ή σε όμορο, χώρο με την εγκατάσταση κατανάλωσης και να συνδέεται ηλεκτρικά με αυτή.

Από τα 85 MW εγκατεστημένων φωτοβολταϊκών αυτοπαραγωγής στην Ελλάδα, τα 30 MW εγκαταστάθηκαν εντός του 2021. Ωστόσο, μόλις το 10% της συνολικής ισχύος αφορά σε οικιακά συστήματα ενώ η πλειονότητα είναι εμπορικά συστήματα.