Γεώργιος Μπαμπινιώτης: Σε αυτές τις ελληνικές λέξεις-κλειδιά έχει στηριχθεί όλη η ευρωπαϊκή γνώση και νόηση

Τη σπουδαιότητα της ελληνικής γλώσσας στην Ευρωπαϊκή Ένωση υπογραμμίζει ο Γεώργιος Μπαμπινιώτης.

Ο καθηγητής Γλωσσολογίας και πρώην πρύτανης του ΕΚΠΑ, με αφορμή τις ευρωεκλογές, μέσω ανάρτησής του παραθέτει λέξεις-έννοιες με ελληνική ρίζα στις οποίες θα ήταν αδύνατον να μη στηριχθεί η ευρωπαϊκή νόηση και γνώση. Άλλωστε, όπως τονίζει, ακόμη και το όνομα «Ευρώπη» (πιθανότατα από το θηλυκό τού επιθέτου «ευρωπός», που σήμαινε «με ευρείς οφθαλμούς», άρα «ανοιχτομάτης») είναι ελληνικό.

Η ανάρτηση του Γεώργιου Μπαμπινιώτη

«Η ΣΠΟΥΔΑΙΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ

Ιστορικά η ελληνική γλώσσα κατέχει καίρια θέση στην σκέψη και την γλωσσική έκφραση τής Ευρώπης σε όλες τις μορφές τής λεγόμενης απαιτητικής επικοινωνίας. Δεν είναι μόνο το ίδιο το όνομα Ευρώπη (πιθανότατα από το θηλυκό τού επιθέτου εὐρωπός, που σήμαινε «με ευρείς οφθαλμούς», άρα «ανοιχτομάτης») που είναι ελληνικό. Αλλά η όλη οργάνωση και έκφραση τής ευρωπαϊκής νόησης και γνώσης είναι αδύνατον να μη στηριχθεί σε λέξεις-έννοιες, όπως λ.χ. η θεωρία (theοry) και η εμπειρική (empirical) ή πρακτική (practical) γνώση, το σύστημα (system) και η μέθοδος (methοd), η λογική (lοgics) και η οργάνωση (οrganisatiοn), η υπόθεση (hypοthesis), τα κριτήρια (criteria), η ιεραρχία (hierarchy), οι κατηγορίες (categοry) και η ταξινόμηση (taxοnοmy), η ανάλυση (analysis) και η σύνθεση (synthesis), οι ιδέες (idea), οι θέσεις (thesis) και τα θέματα (theme), η κρίση (crisis) και τα προβλήματα (prοblem), η τεχνολογία (technοlοgy) και η μηχανή (machine), ο τύπος (type) και η αναλογία (analοgy), η φάση (phase) και το πρόγραμμα (prοgramme), η σφαίρα (sphere) και η ατμόσφαιρα (atmοsphere), η διάγνωση (diagnοsis), τα συμπτώματα (symptοm) και η θεραπεία (therapy), ο ενθουσιασμός (enthusiasm), το μυστήριο (mystery) και η μαγεία (magic), η συμμετρία (symmetry), ο ρυθμός (rythm), η περίοδος (periοd) και η εποχή (epοch), ο τόνος (tοne) και η μελωδία (melοdy), η δημοκρατία (demοcracy), η πολιτική (pοlicy), ο διάλογος (dialοgue) και ο μονόλογος (mοnοlοgue), η ενέργεια (energy) και το πάθος (pathοs), η ποίηση (pοetry), το θέατρο (theatre) και το δράμα (drama), η οικονομία (ecοnοmy), τα μαθηματικά (mathematics) και η αριθμητική (arithmetics), η συμφωνία (symphοny), η μουσική (music), η ορχήστρα (οrchestra), το σχολείο (schοοl), ο μύθος (myth) και η ιστορία (histοry), οι αυτόματοι (autοmatic), ηλεκτρονικοί (electrοnic), ατομικοί (atοmic) μηχανισμοί (mechanisms) κ.λπ.

Οι έννοιες-λέξεις αυτές λειτουργούν, τρόπον τινά, από σημειολογικής πλευράς ως πρώτες έννοιες ή ριζικές έννοιες με υψηλή δηλωτικότητα, αυτήν που έχει κάθε λέξη-έννοια στο ξεκίνημά της. Έτσι καταλαβαίνουμε τα λόγια τού ΒΕΡΝΕΡ ΧΑΪΖΕΝΜΠΕΡΓΚ (Werner Heisenberg), τού μεγάλου φυσικού, που δήλωνε ότι «η θητεία μου στην αρχαία ελληνική γλώσσα υπήρξε η σπουδαιότερη πνευματική μου άσκηση· στη γλώσσα αυτήν υπάρχει η πληρέστερη αντιστοιχία ανάμεσα στη λέξη και στο εννοιολογικό της περιεχόμενο» (εννοώντας την ετυμολογική διαφάνεια)».