Γιάννης Κορωναίος: Υδρογονάνθρακες και ανεμογεννήτριες

Οι περισσότεροι το ζήσαμε στη διάρκεια του καλοκαιριού: Έντονες συζητήσεις στα νησιά, αλλά και στην ηπειρωτική χώρα,  για θέματα που άπτονται του ενεργειακού μας μέλλοντος. Ναι ή όχι στις ανεμογεννήτριες; Να προχωρήσουν ή όχι οι έρευνες για την εξεύρεση πιθανών κοιτασμάτων υδρογονανθράκων; Πόσο αλλοιώνεται το περιβάλλον από τα μεγάλα φωτοβολταϊκά;

Το πρώτο συμπέρασμα για τους προσεκτικούς παρατηρητές, είναι ότι η συζήτηση διεξάγεται με την κοινωνία ελλιπώς ενημερωμένη, όπου κυριαρχούν ακραίες τοποθετήσεις. Οι «φωνακλάδες» και οι «ξερόλες» είναι οι πιο παρεμβατικοί:

– «Οι Τούρκοι είναι έτοιμοι να κάνουν πόλεμο για τους υδρογονάνθρακες και εμείς δεν προχωράμε τις έρευνες στην Ήπειρο ούτε τις γεωτρήσεις στον Δυτικό Πατραϊκό».

– «Σας αρέσουν οι ανεμογεννήτριες στο νησί; Εγώ προτιμώ να μείνουν όλα όπως είναι τώρα. Καμία ανεμογεννήτρια».

Είναι εύκολο και ακούγεται ευχάριστα να θέλουμε φθηνή ενέργεια χωρίς να κάνουμε τίποτα. Μόνο που δεν γίνεται. Η κλιματική αλλαγή είναι παρούσα, επομένως πρέπει σταδιακά να προσαρμοστούμε και να πάρουμε μέτρα. Είναι επίσης σαφές ότι δεν μπορούμε να έχουμε ενέργεια με μηδενικό περιβαλλοντικό αποτύπωμα πριν περάσουν πολλά-πολλά χρόνια. Ορισμένοι επιστήμονες και οι αρμόδιοι φορείς το τοποθετούν κοντά στο 2050. Επομένως τι θα κάνουμε στο ενδιάμεσο χρονικό διάστημα; Είμαστε υποχρεωμένοι να πάρουμε μέτρα τώρα και να μην περιμένουμε απλά να περάσει ο χρόνος…

– Σε ότι αφορά τους υδρογονάνθρακες το ερώτημα είναι απλό: Οι ενεργειακές μας ανάγκες σε ορυκτά καύσιμα πως θα καλυφθούν; Θα τα παράγουμε ή θα τα εισάγουμε; Απλό και κατανοητό. Προσωπικά υποστηρίζω ότι πρέπει να συνεχιστούν οι έρευνες για πιθανά κοιτάσματα υδρογονανθράκων και όταν θα έχουμε την απόλυτη γνώση για το τι υπάρχει στα ελληνικά εδάφη και τις ελληνικές θάλασσες, τότε να αποφασίσουμε τι θα κάνουμε. Κατά την άποψη μου είναι τεράστιο λάθος να αδιαφορήσουμε για το ενδεχόμενο ύπαρξης ενεργειακού πλούτου στην περιοχή μας, πολύ περισσότερο που εκτός από στενά οικονομικά οφέλη θα μας δώσει και γεωπολιτικά πλεονεκτήματα. Η ενεργειακή αυτονομία μιας χώρας είναι πάντα ιδιαίτερα κρίσιμη… Βεβαίως πρέπει όλες οι ενέργειες να γίνουν με τα ύψιστα μέτρα προστασίας του περιβάλλοντος, αλλά ήδη η τεχνολογία δίνει λύσεις σε όλα αυτά.

– Σε ότι αφορά τις ανεμογεννήτριες είναι σαφές ότι οι ακραίες φωνές που είτε θέλουν την εγκατάσταση εκατοντάδων μονάδων σε μικρές περιοχές, είτε δεν θέλουν καμία, πρέπει να απομονωθούν. Είναι χρέος μας  προς τις επόμενες γενιές να πιάσουμε το στόχο της παραγωγής ενέργειας 100% από ΑΠΕ αλλά δεν μπορούμε να λέμε «καλές οι ΑΠΕ αλλά να πάνε αλλού». Βεβαίως είναι δικαιολογημένες κάποιες αντιδράσεις κατοίκων και φορέων κατά εταιρειών που θέλουν ως νέοι κατακτητές να τοποθετήσουν μεγάλο αριθμό ανεμογεννητριών σε μικρά νησιά ή σε περιοχές ιδιαίτερου φυσικού κάλλους. Γι΄αυτό η αναθεώρηση του ειδικού χωροταξικού είναι κρίσιμη και πρέπει να προχωρήσει γρήγορα ώστε να υπάρξει ένα πλαίσιο συνεννόησης και συναίνεσης με τις τοπικές κοινωνίες.

Συνολικά η συζήτηση για το ενεργειακό μέλλον της χώρας δεν μπορεί να γίνεται αντικείμενο ψηφοθηρίας ούτε να υποτάσσεται σε πρόσκαιρες λαϊκίστικες επιδιώξεις. Οι οικονομίες των χωρών (και η ποιότητα ζωής των πολιτών) θα κριθούν από πως θα ανταποκριθούν στον ενεργειακό και τον ψηφιακό μετασχηματισμό.

(Ο Γιάννης Κορωναίος είναι δημοσιογράφος)