Γιατί να κάνουμε κι εμείς γραφικότητες στον τουρισμό;

Πριν από λίγες ημέρες, για πρώτη φορά το λιμάνι της Θεσσαλονίκης υποδέχτηκε ταυτόχρονα δύο κρουαζιερόπλοια. Το πολυτελές «Europa 2», το οποίο αγκυροβόλησε στην ανακαινισμένη Αποθήκη 8, και το «Celestyal Crystal» που αγκυροβόλησε στον επιβατικό σταθμό «Μακεδονία». Το πρώτο που είδαν οι επιβάτες κατεβαίνοντας ήταν μερικοί μαυροντυμένοι άνθρωποι να χορεύουν χασάπικα και συρτάκια στην προβλήτα. Στην έξοδο, τους κερνούσαν και κουλούρι Θεσσαλονίκης.

Φυσικά, το καλωσόρισμα συζητήθηκε και αρκετοί το χαρακτήρισαν γραφικό. Δεν είναι η πρώτη φορά που ανοίγεται τέτοια συζήτηση. Τον Μάρτιο που μας πέρασε, την πρώτη πτήση τσάρτερ στο αεροδρόμιο «Διαγόρας» της Ρόδου την περίμενε θερμή υποδοχή με δώρα και ελληνικές σημαίες, ενώ στην έξοδο είχε στηθεί μπάντα της Φιλαρμονικής του Δήμου. Παρόμοιο καλωσόρισμα είχε και η πρώτη πτήση τσάρτερ στη Μυτιλήνη, πριν από έναν μήνα. Παραδοσιακοί χοροί, ούζα και μια σειρά από σαντούρια στην έξοδο περίμεναν τους ξένους τουρίστες.

Advertisement

Και αν πάμε λίγα χρόνια πίσω και θυμηθούμε πώς υποδεχτήκαμε την έναρξη της τουριστικής σεζόν μετά την πανδημία, πάλι τα ίδια γραφικά καλωσορίσματα είχαμε. Το καλύτερο δικό μου, το κορυφαίο όλων, ήταν η υποδοχή των τουριστών στο αεροδρόμιο της Κρήτης. Το πρώτο αεροσκάφος που προσγειώθηκε το είχαν βάλει στη μέση δύο οχήματα επίγειας εξυπηρέτησης του αεροδρομίου, τα οποία εκσφενδόνιζαν νερό επάνω του, σχηματίζοντας μια υδάτινη αψίδα.

Θέλετε κι άλλα γραφικά; Πηγαίνετε μια βόλτα στη Διονυσίου Αρεοπαγίτου αυτές τις μέρες που η τουριστική κίνηση είναι στο πικ της. Στις εξόδους του μετρό Ακρόπολης θα δείτε τύπους ντυμένους αρχαίους Ελληνες να περιφέρονται μπροστά στα καφέ καλώντας τους τουρίστες να βγάλουν μια αναμνηστική φωτογραφία μαζί τους. Μπορεί να πετύχετε και μεταμφιεσμένο σε Πλάτωνα να απαγγέλλει φιλοσοφία στα αγγλικά, καθισμένο σε μια πέτρα έξω από το Ηρώδειο.

Σας φαίνονται γραφικά όλα αυτά; Καλά κάνουν και σας φαίνονται, είναι. Αλλά πριν κατηγορήσουμε τη δική μας φυλή μόνο για τη γραφικότητα με την οποία αρκετά συχνά ντύνει το τουριστικό προϊόν της, ας κοιτάξουμε και λίγο παραπέρα γιατί το κάνουν και άλλοι. Τον τουρίστα στην Αγγλία θα τον καταδιώκουν οι φάτσες των βασιλέων από τη στιγμή που θα προσγειωθεί εκεί μέχρι την ώρα που θα φύγει, στη Σκωτία θα βαρεθεί να βλέπει τύπους με κιλτ και γκάιντες, ενώ στην Τάιμς Σκουέρ στη Νέα Υόρκη θα συναντήσει κυριολεκτικά τα πάντα. Ενας πιο κοσμογυρισμένος από μένα μπορεί να συμπληρώσει τη λίστα αυτής της τουριστικής γραφικότητας ανά τον κόσμο.

Το γραφικό πάει χέρι χέρι με τον τουρισμό. Είναι η έκφραση μιας πιο λαϊκής και αυθόρμητης προσέγγισής του, αλλά και μιας λιγότερο καλλιεργημένης προσπάθειας εκμετάλλευσής του, στην περίπτωση που δεν πρόκειται για τζάμπα θέαμα και κέρασμα.

Το πρόβλημα δεν είναι η ύπαρξη της γραφικότητας ως τουριστικής ατραξιόν, το πρόβλημα είναι όταν βολευόμαστε με αυτήν. Το πρόβλημα είναι όταν ο τουρίστας που κατεβαίνει από ένα κρουαζιερόπλοιο πέφτει πάνω σε χορούς και κουλούρια, μόνο. Τα οποία καθόλου δεν θα τον χαλάσουν, αντιθέτως θα του γεννήσουν ένα χαμόγελο καθώς τα βλέπει. Αλλά μένοντας μόνο σε αυτά, εμείς, ως τουριστικός προορισμός, κερδίζουμε λιγότερα από όσα θα μπορούσαμε να κερδίσουμε.

Θα μπορούσαν, για παράδειγμα, στις θερμές υποδοχές που στήνουν σε λιμάνια και αεροδρόμια, μαζί με τους χορούς, τις αψίδες και τα κεράσματα, να δίνουν κι έναν οδηγό μουσείων και ιστορικών σημείων ή έναν γαστρονομικό οδηγό της πόλης ή ακόμα κι έναν οδηγό των λιγότερο τουριστικών σημείων, για τους τουρίστες που θέλουν να βιώσουν το «like a local» (την καθημερινότητα των ντόπιων) ή για εκείνους που ψάχνουν το εναλλακτικό. Και αντί να παίζουν μόνο με την έθνικ αισθητική, θα μπορούσαν να την πλαισιώσουν και με στοιχεία από τη σύγχρονη ταυτότητα του κάθε προορισμού, την οποία σνομπάρουν σε τέτοιες περιπτώσεις. Κάνουν σαν να μην υπάρχει.

Δεν θέλει κόπο, θέλει τρόπο, που έλεγε κάποτε και μια διαφήμιση. Γιατί διαφήμιση είναι και το καλωσόρισμα. Μια μικρή εμπειρία που θα θυμάται ο τουρίστας. Θέλουμε να θυμάται ότι κατεβαίνοντας από το κρουαζιερόπλοιο τον περίμεναν συρτάκια και κουλούρια; Ή θέλουμε να θυμάται και κάτι περισσότερο;