Γιατί το λέμε έτσι

Ε. Καλλίγερος

την Ιούν 26, 2023

ΣΚΑΡΟΣ: Παρωνύμιο γνωστό σε μία οικογένεια στα Πιτσινιάνικα με το επώνυμο Καλλίγερος. Όπως τα περισσότερα παρωνύμια, έτσι κι αυτό δεν έχει σαφή εννοιολογική προέλευση. Η πιθανότερη φυσικά εξήγηση είναι ότι έχει σχέση με το γνωστό ψάρι, το οποίο αναφέρεται με την ίδια ονομασία από την αρχαιότητα. Σκάρος, πάντως, είναι και η έξοδος των ζώων για βόσκηση, αλλά και η ίδια η βοσκή, λέξεις, όμως, και έννοιες άγνωστες στα Κύθηρα. Εκείνο που είναι άξιο παρατήρησης και το συναντάμε συχνά στα Κύθηρα, είναι ότι το 16^ο αιώνα αναφέρεται το παρωνύμιο, αλλά να έχει σχέση με το επώνυμο Νοταράς, στο οποίο σήμερα δεν έχει αναφερθεί.

ΣΚΛΟΥΦΑΣ: Παρωνύμιο σε ένα και μόνο κλάδο της παλαιάς και πολύκλαδης οικογένειας Σκλάβου. Ο κλάδος αυτός κατοικεί στα Γουδιάνικα και με το παρωνύμιο αυτό αναφέρεται από το 18^ο αι. Δεν είναι γνωστή η σημασία του παρωνυμίου αυτού και το μόνο που γνωρίζουμε είναι ότι το 16^ο αι. είναι επώνυμο. Δεν είναι άγνωστο το φαινόμενο να αναφέρονται παλαιά επώνυμα ως παρωνύμια σε κλάδους που έχουν εκλείψει, αλλά και σε αναφερόμενους στις μέρες μας. Η σημασία του ίσως πρέπει να αναζητηθεί σε Ιταλικής καταγωγής λέξη που δημιούργησε το επώνυμο.

ΧΑΛΑΜΠΑΛΙΑΝΙΚΑ: Ονομασία σπιτότοπου, που αναφέρεται στον οικισμό Μανιτοχώρι κοντά στο ναό των Αγίων Αναργύρων. Την ονομασία έχει λάβει από το Χαλαμπαλής, παρωνύμιο κλάδου των Χάρων στο Μανιτοχώρι, ένας εκ των οποίων ήταν ιδιοκτήτης της παλαιάς οικίας- αρχοντικού, που τώρα ανήκει σε απογόνους της οικογένειας Στάθη-Καλογερίνη. Και το Χαλαμπαλής όμως είναι επώνυμο με ελάχιστες αναφορές στο νησί το 16^ο αι, έτσι που να μπορούμε να υποθέσουμε ότι «κόλλησε» και αυτό σε έναν κλάδο των Χάρων. Στον ίδιο κλάδο αναφέρεται και το παρωνύμιο Καλαμαράς, το οποίο επίσης αναφέρεται ως επώνυμο στο Βόρειο τμήμα του νησιού κατά το 16^ο αι. και χάνεται έκτοτε από το νησί. Σήμερα έχει απομείνει από όλα αυτά το τοπωνύμιο Χαλαμπαλιάνικα, το οποίο, όπως συμβαίνει στις μέρες μας με τα περισσότερα, έχει ξεχαστεί κι αυτό και μένει στις μνήμες λίγων ανθρώπων με περιουσιακά στοιχεία στην περιοχή.

ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ ΣΤΟ ΦΥΛΛΟ ΜΑΪΟΥ 2023 ΤΗΣ ΕΝΤΥΠΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ «ΚΥΘΗΡΑΪΚΑ»