Οι Άγιοι Πάντες στους Ρόζωνες

Έχουμε κουραστεί να γράφουμε ότι μόνο αν γνωρίσουμε το νησί μας μπορούμε να το προστατεύσουμε αποτελεσματικά. Δυστυχώς πολλοί λίγοι προσπαθούν να το γνωρίσουν και ακόμα λιγότεροι ασχολούνται με την προστασία του. Τώρα, αν διερωτηθεί κανείς από ποίον πρέπει να προστατευθεί ο τόπος μας θα πούμε ευθέως: κυρίως από μας τους ίδιους! Όσοι δίνουν λίγη σημασία στο να μάθουν τον τόπο τους και την ιστορία του είναι βέβαιο ότι θα δώσουν ακόμη λιγότερη σε ενδεχόμενη απειλή του.

Σήμερα, παρουσιάζουμε ένα μικρό και άγνωστο ναΐσκο, τον οποίο ελάχιστοι γνωρίζουν. Για να πούμε την αλήθεια ούτε εμείς γνωρίζαμε γι’  αυτόν μέχρι την έκδοση του βιβλίου ΚΥΘΗΡΑΪΚΑ ΤΟΠΩΝΥΜΙΑ, στο οποίο έχουμε συμπεριλάβει έναν κατάλογο με τους γνωστούς και άγνωστους ναούς των Κυθήρων. Ανάμεσα σε αυτούς και ο ναός των Αγίων Πάντων στη θέση Ρόζωνες. Μάλιστα, αν δεν ήταν ο εξαίρετος ανιχνευτής του τόπου και ρέκτης των καλών Αλ. Καστρίσιος, ακόμη θα ψάχναμε να βρούμε πού βρίσκεται ο ναός αυτός. Για να μην πολυλογούμε ο ναός αυτός βρίσκεται αρκετά χιλιόμετρα Α-ΒΑ των Καστρισιανίκων σε μία αγροτική περιοχή, στην οποία ελάχιστες πλέον ιδιοκτησίες καλλιεργούνται και ακόμη λιγότερες προστατεύονται από τους ιδιοκτήτες τους. Εκεί, κάποιοι παλιότεροι Κυθήριοι, έχτισαν αυτό το μικρό ναό ακολουθώντας το παράδειγμα της εποχής τους που ήθελε να έχουν και οι αγροτικές περιοχές ναούς από τους οποίους οι κάτοχοι γης και οι άνθρωποι που ζούσαν όλη τους σχεδόν τη ζωή παλεύοντας με τους αγρούς, έχτιζαν ναούς για να ζητήσουν τη βοήθεια του Θεού και των Αγίων στη δύσκολη ζωή τους. Αργότερα ήρθε η εγκατάλειψη. Οι άνθρωποι έφυγαν για άλλους τόπους διωγμένοι από την ανέχεια και ξεχάστηκαν οι ιδιοκτησίες τους μαζί με τους αγίους τους! Έτσι έμεινε στην τύχη του και ο ναός αυτός μέχρι που έπεσε ένας τοίχος και κάποιος καλός Τσιριγώτης έβαλε λίγους τσιμεντόλιθους για να μην μπαίνει μέσα η βροχή και πέσει όλος ο ναός.

Αν προσέξουμε λίγο, για Αγία Τράπεζα έχει χρησιμοποιηθεί ένα σπασμένο μάρμαρο, με παραστάσεις, σίγουρα από ένα αρχαίο κτήριο. Έναν άλλο ναό ίσως; Ποίος όμως νοιάζεται γι’  αυτά τα πράγματα σήμερα; Ποίος ασχολείται; Μάλλον είναι ελάχιστοι όσοι φθάνουν ως εδώ. Μέχρι που κάποιοι αρχαιοκάπηλοι θα βρουν τρόπο να «αξιοποιήσουν» όσα η δική μας απρονοησία εγκατέλειψε. Τα άγια τοις κυσί, μήπως;

(Έχουμε γράψει πολλές φορές ότι, χορηγοί, διαθέτες, φιλοκκλήσιοι, παπάδες, Δεσποτάδες και όλοι μας θα προσφέραμε μεγαλύτερες υπηρεσίες στον τόπο αν, αντί για όσα κάνουμε σήμερα στους άδειους ναούς μας, θα ήταν καλλίτερα να υιοθετούσαμε εκκλησάκια σαν αυτό και να τα γλυτώναμε από το χρόνο και την εγκατάλειψη. Όμως, εμείς τα λέμε εμείς τ’ ακούμε. Τώρα, τι θ’  αφήσουμε στα παιδιά μας, είναι μία άλλη θλιβερή ιστορία, την οποία ας την αφήσουμε καλλίτερα για άλλη φορά. Αυτή την εποχή έχουμε πολλές παρόμοιες…….)

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη έκδοση Φ. 299 – Φεβρουάριος 2015