«Η φωτιά κυνηγούσε ανθρώπους» – Πώς εγκλωβίστηκαν οι πυρόπληκτοι στο Μάτι

Το αποκαλούν «Λεωφόρο». Είναι, όμως, ένα στενό δρομάκι, παράλληλο στη θάλασσα, που δεν ξεπερνάει σε πλάτος τα οκτώ μέτρα. Στο ύψος της ψαροταβέρνας «Αργυρή Ακτή» στο Μάτι Αττικής, εκεί όπου η άσφαλτος σχηματίζει μια γούβα, βρίσκονται 36 καμένα αυτοκίνητα. Εγκλωβίστηκαν κινούμενα σε αντίθετες κατευθύνσεις. Η φωτιά λύγισε τις λαμαρίνες τους, τσάκισε έναν στύλο της ΔΕΗ, τα κάλυψε με πλέγμα καλωδίων. Οι θερμοκρασίες ήταν τόσο υψηλές που σε κάποια σημεία το μέταλλο των οχημάτων έλιωσε σαν κερί. Κάποιοι επιβάτες δεν πρόλαβαν να τα εγκαταλείψουν.

«Κάηκαν πέντε άνθρωποι, μέσα στα αμάξια τους», λέει στην «Κ» ο Γιάννης Σταμπέλος. Εχει καπνισμένο πρόσωπο και κατακόκκινα μάτια, ξάγρυπνος από το κυνήγι της φωτιάς. Βρέθηκε στην ταβέρνα του στη λεωφόρο Ποσειδώνος νωρίς το απόγευμα της Δευτέρας, μόλις οι φλόγες ξεπρόβαλαν στον γειτονικό Νέο Βουτζά, στις πλαγιές πάνω από το Μάτι.

«Εγινε λάθος συντονισμός. Τους έστελναν όλους από τη Μαραθώνος να πάρουν τον παραλιακό δρόμο γιατί δεν πίστευαν ότι θα κατέληγε κάτω η φωτιά. Δεν είχε συμβεί ξανά αυτό. Ετρεχαν όλοι πανικόβλητοι και φράκαραν εδώ», τονίζει.

Σύμφωνα με τον επίσημο απολογισμό της Πυροσβεστικής μέχρι αργά χθες το βράδυ 76 άνθρωποι βρέθηκαν νεκροί, ανάμεσά τους και παιδιά, οι τραυματίες ξεπερνούν τους 150, ενώ δεκάδες είναι οι αγνοούμενοι. Ο αριθμός των απωλειών ανέβαινε χθες όσο περνούσε η ώρα. Φουσκωτά σκάφη του Λιμενικού Σώματος χτένιζαν τις ακτές, αναζητώντας σορούς ανθρώπων που είχαν επιχειρήσει να διαφύγουν κολυμπώντας στη θάλασσα. Κλιμάκια της Ειδικής Μονάδας Αντιμετώπισης Καταστροφών ήλεγχαν τα σπίτια πόρτα πόρτα, κουβαλώντας φορεία και τους κίτρινους σάκους των πτωμάτων.

Μεταξύ των οδών Δημοκρατίας και Ειρήνης, σε ένα οικόπεδο που κάποτε ήταν πευκόφυτο, οι διασώστες σκεπάζαν με σεντόνια δεκάδες σορούς. Είκοσι πέντε άνθρωποι χάθηκαν εκεί. Το χωράφι δεν καταλήγει σε παραλία, αλλά σε ύψωμα που βλέπει στη θάλασσα. Δεν μπόρεσαν να δραπετεύσουν όταν τους κύκλωσε η φωτιά. Κάποιοι εντοπίστηκαν εκεί αγκαλιασμένοι, όπως ανέφεραν διασώστες.

Το απόγευμα της Δευτέρας ο κ. Σταμπέλος είχε προλάβει να καταφύγει στον κολπίσκο μπροστά από την ταβέρνα του. Δίπλα του εκατοντάδες άλλοι κάτοικοι και παραθεριστές, ο ίδιος εκτιμά ότι ήταν πάνω από 300, προσπαθούσαν να ανασάνουν καθώς ο άνεμος έστελνε κατά πάνω τους τον καπνό. «Πάλι καλά που δεν πεθάναμε στη θάλασσα. Δεν είχαμε οξυγόνο. Μια κοπέλα πήδηξε από τον διπλανό λόφο γιατί την εγκλώβισε η φωτιά και σκοτώθηκε. Ενα παλικάρι το βρήκαν σε μια καφετέρια απέναντι, καμένο», λέει.

Κοινά σημεία

Την επόμενη ημέρα της καταστροφικής πυρκαγιάς, οι δεκάδες μαρτυρίες διασωθέντων που συνέλεξε η «Κ» στο Μάτι είχαν τέσσερα κοινά σημεία:

1) Δεν υπήρξε απόπειρα εκκένωσης του οικισμού.

2) Υποτιμήθηκε ο κίνδυνος από Αρχές, αλλά και κατοίκους που θεώρησαν ότι η πυρκαγιά δεν θα διέσχιζε το σύνορο της λεωφόρου Μαραθώνος.

3) Ο κόσμος οδηγήθηκε σε στενούς δρόμους, όπου παγιδεύτηκε και επικράτησε πανικός.

4) Μόλις έφτασαν στη λεωφόρο Μαραθώνος οι φλόγες χρειάστηκαν 15 λεπτά για να καταλήξουν στο Μάτι.

«Εκεί που βλέπεις την κορδέλα της αστυνομίας, είδα έναν νεκρό», λέει ο Σταμάτης Παγώνης δείχνοντας το διπλανό οικόπεδο. «Σαν τα ποντίκια εγκλωβίστηκαν οι άνθρωποι». Η σύζυγός του, Λέλα Δεμιρτζή, κατάφερε να διαφύγει κουβαλώντας στην πλάτη τη μητέρα της που είχε σπασμένο πόδι. Εκείνος έμεινε πίσω προσπαθώντας με νερό από μια γειτονική πισίνα να σώσει το σπίτι τους. «Ενας φίλος μας και το παιδάκι του κάηκαν. Μετράμε πλέον ποιοι υπάρχουν. Το Μάτι κάποτε ήταν παράδεισος, τώρα διαγράφηκε από τον χάρτη», λέει η κ. Δεμιρτζή.

Ενδεικτικά της έλλειψης συντονισμού και απουσίας μέτρων πυρασφάλειας είναι όσα λέει στην «Κ» ο μόνιμος κάτοικος στο Μάτι, Χάρης Κωνσταντινίδης. Παρέμεινε σχεδόν μέχρι την τελευταία στιγμή στο σπίτι του μαζί με τα τρία σκυλιά του. Ωσπου άρχισε να φλέγεται το απέναντι οικόπεδο.

Οι καύτρες πέρασαν γρήγορα σε διπλανό αφρόντιστο κτήμα, όπου εδώ και μήνες είχαν θεριέψει τα αγριόχορτα. Τηλεφώνησε στο 100 και στο 199, ζητώντας οδηγίες. Τον συμβούλεψαν να φορέσει μακρύ παντελόνι, να τυλίξει τον εαυτό του και τα κατοικίδια με βρεγμένες μπλούζες και να φύγει άμεσα. «Οπως κατέβαινε ο χείμαρρος στη Μάνδρα, έτσι κατέβαινε και η φωτιά. Κυνηγούσε αυτοκίνητα και ανθρώπους», λέει.

Η Χριστίνα Παπασταύρου ήταν μία από αυτούς που έτρεξαν προς την παραλία. Εχει σπίτι στη λεωφόρο Μαραθώνος. Οταν αντιλήφθηκε τον κίνδυνο πήρε το αυτοκίνητό της και μαζί με την εγγονή της και το σκυλί της κατέφυγαν στο Μάτι. «Ο αέρας ήταν ζεστός και μύριζες τη φωτιά», λέει. «Εχουμε δει πολλές πυρκαγιές, αλλά τίποτα σαν κι αυτό. Ισως να είχε γλιτώσει πιο πολύ κόσμος εάν έλεγαν νωρίς ότι καιγόταν ο Νέος Βουτζάς».

Οσο οι διασώστες αναζητούσαν χθες αγνοούμενους και τα Canadair πετούσαν διαρκώς πάνω από το Μάτι για νέες υδροληψίες, μια γυναίκα με μαύρα ρούχα εμφανίστηκε στη λεωφόρο Ποσειδώνος. Κρατούσε λουλούδια στο ένα χέρι και ένα καντήλι στο άλλο. Είπε ότι η 59χρονη μητέρα της είχε βρεθεί στην πιλοτή του σπιτιού νεκρή από τις αναθυμιάσεις.