Η τρέλα με τις συντάξεις

Η ενοποίηση και η ομαλή λειτουργία των ασφαλιστικών Ταμείων της χώρας ενδεχομένως είναι το μεγαλύτερο γραφειοκρατικό εγχείρημα από καταβολής ελληνικού κράτους. Εκατοντάδες χιλιάδες περιπτώσεις που στοιχειώνουν μέσα σε φακέλους, συνωστίζονται σε δίκτυα υπολογιστών, χάνονται στην αλληλογραφία.

Και ναι, είναι αλήθεια, οι νέες συντάξεις βγαίνουν πιο γρήγορα. Ομως σε περιπτώσεις διαδοχικής ασφάλισης, με διαπλοκή κύριων και επικουρικών Ταμείων, τα πράγματα περιπλέκονται τόσο πολύ που η λύση δείχνει αδύνατη.

Η ενοποίηση των ασφαλιστικών Ταμείων είναι παλιός καημός του ελληνικού κράτους. Στο παρελθόν έγιναν ενοποιήσεις που έμειναν στα χαρτιά. Κοινώς ένα Ταμείο απορρόφησε κάποιο άλλο, πλην όμως συνέχισαν να λειτουργούν ως ξένα σώματα. Ο νόμος Κατρούγκαλου προέβλεπε τη συγχώνευση όλων των Ταμείων σε ένα. Δεν υλοποιήθηκε ποτέ. Και ακολουθεί ο νόμος Βρούτση με τον οποίο τα πάντα συγχωνεύτηκαν στον e-EΦΚΑ. Μιλάμε για υπηρεσιακή υπερπαραγωγή ή, αλλιώς, για τα συστατικά ενός αναπόφευκτου μποτιλιαρίσματος. Μέσα σε 18 μήνες υπήρξαν Υπηρεσίες που μεταφέρθηκαν δύο φορές. Υπάλληλοι έφευγαν από το ένα κτίριο για να εργαστούν σε ένα άλλο. Ακόμα χειρότερα: μεταστεγάζεται το Αρχείο και οι υπάλληλοι παραμένουν στο παλιό κτίριο. Ας πούμε το ΤΣΕΔΕ και το Ταμείο Νομικών αντιμετωπίζουν αυτό το πρόβλημα: αλλού το Τμήμα Συντάξεων και αλλού το Πρωτόκολλο. Αυτό όμως δεν σημαίνει και ότι το ξέρουν στον ΕΦΚΑ. Και έτσι συμβαίνει το εξής φαιδρό: τα Ταμεία αλληλογραφούν μεταξύ τους σε διευθύνσεις που δεν υπάρχουν.

Δεν μιλάμε για ένα Γόρδιο δεσμό που τον κόβεις και τελειώνεις. Διότι, εν προκειμένω, αν πεις να τον κόψεις, κάποιοι άνθρωποι θα μείνουν χωρίς σύνταξη. Χιλιάδες κόμποι δημιουργούν εκκρεμότητες εις βάρος ανθρώπων που περιμένουν να πάρουν τη σύνταξη τους και δεν καταφέρνουν να βγάλουν άκρη. Οι άνθρωποι αυτοί προσλαμβάνουν δικηγόρους που βουτάνε μέσα στη χαρτούρα συχνά προσπαθώντας να μεταφέρουν το σωστό χαρτί στην κατάλληλη υπηρεσία.

Η Μαρία Θεοδωρίδου κάνει ακριβώς αυτή τη δουλειά. Είναι δικηγόρος που αναλαμβάνει ασφαλιστικές υποθέσεις. Και παραθέτει κάποιες περιπτώσεις που αντιμετωπίζει η ίδια.

Ιδιωτική υπάλληλος, που είχε εργαστεί στο παρελθόν στο Δημόσιο, σε νοσοκομείο, αιτήθηκε σύνταξη με βάση τις διατάξεις διαδοχικής ασφάλισης. Η σχετική αλληλογραφία (αλήθεια, γιατί δεν γίνονται ηλεκτρονικά αυτά τα πράγματα;) προς το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους κοινοποιήθηκε στην Κάνιγγος και όχι στη Σταδίου 31, όπου εδρεύει η Υπηρεσία για τις συντάξεις των νοσοκομειακών. Το ίδιο συνέβη και με την περίπτωση ασφαλισμένου που είχε ένσημα ως στρατιωτικός. Η αλληλογραφία από το τελευταίο αρμόδιο Ταμείο πήγε στην Κάνιγγος, όχι στη Φιλελλήνων, όπου είναι η Υπηρεσία για τις συντάξεις στρατιωτικών. Για ποιο λόγο; Διότι οι σχετικές Υπηρεσίες έχουν μόνο μία διεύθυνση, αυτή του ΓΛΚ.

Στο Χαλάνδρι λειτουργεί το Μητροπολιτική Κέντρο Συντάξεων, με συγκεντρωμένα υποκαταστήματα Ταμείων. Εκεί όμως δεν επιτρέπεται η είσοδος στο κοινό. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να εκκρεμούν αιτήματα από το 2017 (κυρίως από χήρες) με τα οποία δεν ασχολείται κανείς. Υπάρχουν συντάξεις που εκκρεμούν γιατί επί χρόνια αναμένεται απάντηση από ένα άλλο Ταμείο, ο αρμόδιος υπάλληλος δεν έχει ενημερωθεί επαρκώς για τη νομοθεσία ή, απλώς, δεν υπάρχει υπάλληλος αρμόδιος για μία συγκεκριμένη εργασία. Η κυρία Θεοδωρίδου αποφάσισε να κάνει τη δουλειά της με εξώδικα. Της έδωσαν ένα email για να απευθυνθεί. Απάντηση δεν έλαβε πέρα από μερικές κοινοποιήσεις αποφάσεων. Η μία υπηρεσία προωθούσε το email της στην άλλη. Με δυο λόγια, ούτε οι ίδιες οι Υπηρεσίες δεν ήξεραν πού βρίσκεται ο φάκελος του ασφαλισμένου.

Και αν κάτι πράγματι γίνεται με τις κύριες συντάξεις, οι επικουρικές πνίγονται κάτω από στοίβες χαρτιών. Το Ταμείο Νομικών επεξεργάζεται αιτήσεις του 2016 και των Δημοσιογράφων φακέλους του 2019. Υπάρχουν δε περιπτώσεις επικουρικής σύνταξης Μηχανικών που εκκρεμούν από το 2015. Με τι συντελεστή να πολλαπλασιάσουμε αυτές τις περιπτώσεις; Σίγουρα με ένα μεγάλο συντελεστή. Είναι χιλιάδες οι περιπτώσεις και όλες μαζί σχηματίζουν ένα κουβάρι που δεν ξεμπλέκεται με τίποτα. Και εν τέλει αυτό το έργο, ίσως είναι και το μεγαλύτερο επιχειρησιακό στοίχημα της κυβέρνησης και, αυτονόητα, η μεγαλύτερη πρόκληση για τον Κωστή Χατζηδάκη. Αν το λύσει, ας ζητήσει να το βάλουν, ως project, δίπλα στους άθλους του Ηρακλή.