Λαμπρά εγκαίνια της έκθεσης για τα Αντικύθηρα στην Ιστορική Βιβλιοθήκη Λασκαρίδη
Μαργαρίτα Πουρνάρα
Η οδός 2ας Μεραρχίας στον Πειραιά είχε γεμίσει από νωρίς με αυτοκίνητα που αποβίβαζαν τους επίσημους προσκεκλημένους για τα εγκαίνια της έκθεσης «Το Ναυάγιο των Αντικυθήρων: 124 χρόνια υποβρύχιας αρχαιολογικής έρευνας» τη Δευτέρα 18 Νοεμβρίου. Και το ωραίο νεοκλασικό οίκημα της Ιστορικής Βιβλιοθήκης Λασκαρίδη γέμιζε σιγά σιγά με κόσμο από το επιχειρείν, τον εφοπλισμό, τις τέχνες και τα γράμματα σε μια γλυκιά βραδιά που θύμιζε φθινόπωρο και όχι χειμώνα. Την κορδέλα θα έκοβε η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου, η οποία στα τέλη Μαΐου είχε απονείμει στον Παναγιώτη Λασκαρίδη το παράσημο του Μεγαλόσταυρου του Τάγματος της Τιμής για τις δωρεές πλοίων στο Πολεμικό μας Ναυτικό. Ομως μια μικρή ίωση την καθήλωσε και έτσι δεν μπόρεσε να παρευρεθεί. Την κυβέρνηση εκπροσώπησε η Λίνα Μενδώνη, η οποία άλλωστε έβγαλε ομιλία για τη σημαντική αυτή ενάλια αρχαιολογική έρευνα που αποκαλύπτει κάθε τόσο όλο και μεγαλύτερα μυστικά. Διότι πέρα από τον περίφημο Μηχανισμό που εντοπίστηκε στο ναυάγιο, το πλοίο της ρωμαϊκής εποχής εξακολουθεί να μας δίνει σπουδαίες πληροφορίες για την κατασκευή, τον πλου, τους επιβάτες και το πλήρωμά του.

Ηδη από το 2012 όταν και έγινε η μεγάλη επανεκκίνηση στα Αντικύθηρα, όπου το 1900 οι Συμιακοί σφουγγαράδες βρήκαν το σκαρί και τη δεκαετία του 1970 επέστρεψε ο Κουστό για να μαζέψει και αυτός ευρήματα, ο Παναγιώτης Λασκαρίδης ενίσχυσε την προσπάθεια της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων με πολλούς και διαφορετικούς τρόπους. Πλέον, μαζί με την ελβετική ωρολογοποιία Hublot αποτελούν τους σταθερούς υποστηρικτές της έρευνας, που γίνεται υπό την επίβλεψη της δρος Αγγελικής Σίμωσι, του δρος Λόρεντς Μπομέρ και της Ελβετικής Αρχαιολογικής Σχολής, ενός εξαιρετικά αξιόπιστου και μεθοδικού φορέα. Ετσι, στο Ιδρυμα του Πειραιά έχουν παρουσιαστεί και κατά το παρελθόν ορισμένα από τα ανασυρθέντα αντικείμενα από το ναυάγιο. Ο ίδιος ο εφοπλιστής είναι και συλλέκτης ναυτικών τεκμηρίων με έμφαση στον ναύαρχο Νέλσονα, ενώ πρόσφατα ο φορέας που ίδρυσε έχει αξιοποιήσει και την ψηφιακή τεχνολογία ώστε να φέρει τη συλλογή κοντά στο ευρύ κοινό.

Τη βραδιά των εγκαινίων η μεγάλη σάλα της βιβλιοθήκης με τις πιο πολύτιμες εκδόσεις στους τοίχους και τα κατάφορτα ράφια είχε γεμίσει με λευκές ροτόντες για τους 140 καλεσμένους. Ολοι τους είχαν την ευκαιρία να περιηγηθούν σε άλλες αίθουσες, στις οποίες εξετέθησαν τμήματα αγαλμάτων από μάρμαρο και μέταλλο, τμήματα του ίδιου του σκαριού, καθημερινά αντικείμενα που χρησιμοποιούσε το πλήρωμα, κοσμήματα μιας γυναίκας επιβάτιδος του πλοίου και ένα ιδιαίτερο εύρημα που, όπως επεσήμανε η Αγγελική Σίμωσι στη δική της ομιλία, μπορεί και να σχετίζεται με το μεταλλικό καπάκι του «τάμπλετ» της αρχαιότητας. Ιδιαίτερη σημασία έχουν και σκελετικά κατάλοιπα που επίσης εκτίθενται, μια και είναι πολύ σπάνιο να εντοπιστούν οστά και κρανία σε αρχαίο ναυάγιο. Τα αποτελέσματα των ειδικών που τα ευρήματα εξετάζουν αυτήν την περίοδο μπορεί και να μας διαφωτίσουν ακόμη περισσότερο για την καταγωγή και την ηλικία των ανθρώπων που έχασαν τη ζωή τους.

Το γεύμα πάντως κόμισε και ειδήσεις καθώς η υπουργός Πολιτισμού αναφέρθηκε και στην επικείμενη ολοκλήρωση του Μουσείου Εναλίων Αρχαιοτήτων που θα γίνει εντός του λιμένος του Πειραιά στο Σιλό. Η έκθεση θα διαρκέσει μέχρι και τις 19/1/2025.
