Λοιμώξεις: “Σιωπηλή πανδημία” σε δημόσια και ιδιωτικά νοσοκομεία – Ωρα μεταρρύθμισης στην Υγεία

Ο κορονοϊός μας έμαθε να τηρούμε «κοινωνικές αποστάσεις» και να κάνουμε τεστ για να προστατεύουμε συγγενείς, φίλους, συναδέλφους και συνανθρώπους μας.

Ο κορονοϊός μας έμαθε να φοράμε μάσκα για να μη μεταδώσουμε έναν επικίνδυνο ιό.

O κορονοϊός μας (ξανα)έμαθε να πλένουμε τα χέρια μας.

Αυτό το τελευταίο – η υγιεινή των χεριών – ήταν το ευκολότερο από όλα και το απολύτως αυτονόητο.

Πόσοι από εμάς γνωρίζουμε ότι από την υγιεινή των χεριών (όχι με σκέτο σαπούνι, αλλά με αντισηπτικό) κρέμεται σε μεγάλο ποσοστό η μείωση των λοιμώξεων και η ποιότητα ολόκληρου του συστήματος Υγείας;

Ή ότι η μη-τήρηση των μέτρων υγιεινής μέσα στα νοσοκομεία – από κατά τα άλλα άριστα εκπαιδευμένους γιατρούς και νοσηλευτές – κρύβεται πίσω από τις νοσοκομειακές λοιμώξεις, που είναι μία από τις πρώτες αιτίες θανάτων μέσα στα νοσοκομεία;

Είναι χαρακτηριστικό ότι σε διεθνές επίπεδο έχει καθιερωθεί για τις Λοιμώξεις ο όρος ”Σιωπηλή Πανδημία” (Silent Pandemic).

Με βάση τις καταγραφές του ECDC αλλά και την αξιολόγηση του ΕΟΔΥ, η Ελλάδα παραμένει σε εξαιρετικά δυσμενή θέση σε ό,τι αφορά την πρόληψη και τον έλεγχο των λοιμώξεων σε χώρους παροχής φροντίδας υγείας, καθώς και στην αντιμετώπιση της Μικροβιακής Αντοχής.

«Υπάρχουν πανανθεκτικά μικρόβια που δεν έχουμε τρόπο να εξουδετερώσουμε»

Η μικροβιακή αντοχή αποτελεί πραγματική απειλή για το σύστημα υγείας, κυρίως γιατί εξελίσσεται πλέον ραγδαία σε όλο σχεδόν τον κόσμο.

Υπάρχουν δηλαδή λοιμώξεις τόσο δυσίατες, ώστε να φέρνουν γιατρούς και νοσηλευτές σε απόγνωση. «Υπάρχουν μικρόβια, μέσα στα νοσοκομεία μας, που δεν έχουμε τρόπο να τα εξουδετερώσουμε, επειδή αναπτύσσουν τεράστια ανθεκτικότητα. Και σε ορισμένες περιπτώσεις, ναι, σκοτώνουν», διαμηνύουν έμπειροι λοιμωξιολόγοι.

Σύμφωνα με πανευρωπαϊκή έκθεση, που είναι σε γνώση του υπουργείου Υγείας και του ΕΟΔΥ, ο βασικότερος παράγων πίσω από την κακή επίδοση της Ελλάδας στο μέτωπο των λοιμώξεων στους χώρους παροχής Υγείας δεν είναι άλλος από την πλημμελή τήρηση των Μέτρων Υγιεινής και των Διαδικασιών:

– Γιατροί και νοσηλευτές που δεν φροντίζουν να χρησιμοποιούν αντισηπτικό στα προβλεπόμενα στάδια, πριν έρθουν σε επαφή με τον ασθενή.

– Κακές πρακτικές, με κορυφαίο παράδειγμα το «διπλό γάντι» – δηλαδή, η επικίνδυνα ανεύθυνη κίνηση ορισμένων γιατρών και νοσηλευτών, οι οποίοι προτιμούν να φορέσουν δεύτερο γάντι πάνω στο χέρι τους, χωρίς να βγάλουν το προηγούμενο και να απολυμάνουν τα χέρια τους. Αποτέλεσμα: μία «βόμβα» μικροβίων, που περιφέρεται κατόπιν σε χειρουργεία, θαλάμους και διαδρόμους νοσοκομείων.

Νέα μέτρα αντιμετώπισης των λοιμώξεων και της μικροβιακής αντοχής

Σύμφωνα με πληροφορίες της HuffPost, με τη νέα νομοθεσία σε μορφή υπουργικής απόφασης που θα παρουσιάσει άμεσα ο υπουργός Υγείας, Θάνος Πλεύρης, έχει ως στόχο να εισάγει νέα φιλοσοφία στο σύστημα και να ελέγχει την τήρηση των διαδικασιών. Η μεταρρύθμιση καλύπτει το σύνολο των φορέων παροχής φροντίδας Υγείας. Δεν είναι μόνο για τα νοσοκομεία, αλλά και για μονάδες φροντίδας ηλικιωμένων, μονάδες αποκατάστασης – αποθεραπείας, μονάδες χρόνιας αιμοκάθαρσης, μονάδες ψυχικής Υγείας, πολυϊατρεία κλπ.

Πρακτικά, βασίζεται σε τεχνογνωσία που έρχεται από Διεθνείς Οργανισμούς (ECDC, Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, αμερικανικό CDC) ενώ κρίσιμος θα είναι ο ρόλος του ΕΟΔΥ και του ΟΔΙΠΥ (οργανισμός διασφάλισης ποιότητας της Υγείας):

Και στηρίζεται στους παρακάτω άξονες:

1. Ηλεκτρονική Καταγραφή Δεικτών – Διαφάνεια

Με την υποχρεωτική καταγραφή στην Εθνική Βάση Επιτήρησης του ΕΟΔΥ των βασικών δεικτών για την παρακολούθηση των λοιμώξεων και της Μικροβιακής Αντοχής, και με τη συνεργασία του ΟΔΙΠΥ, τα αποτελέσματα κάθε Φορέα Παροχής Υπηρεσιών Υγείας διαμορφώνουν το «Προφίλ» του. Παύουν να αποτελούν εσωτερική υπόθεση του Φορέα αφού αποτυπώνονται σε ενιαία βάση, τίθενται σε συγκριτική αξιολόγηση και παρακολουθείται η εξέλιξη των επιδόσεων κάθε Φορέα στον τομέα αυτό.

2. Συμμετοχή και ευθύνη όλων των Επαγγελματιών Υγείας

Το πρόβλημα της πρόληψης και του ελέγχου των λοιμώξεων και της Μικροβιακής Αντοχής γίνεται κυρίαρχο ζήτημα κάθε επιπέδου της ιεραρχίας και της διοίκησης κάθε Φορέα. Η ευαισθητοποίηση και η εμπλοκή όλων και κυρίως με ευθύνη των Διοικήσεων είναι αυτό που θα επιτρέψει την αλλαγή της φιλοσοφίας στον τρόπο που παρέχεται η φροντίδα και θα βελτιώσει την ασφάλεια των ασθενών. Η μάχη κατά των λοιμώξεων δεν είναι πλέον υπόθεση μίας Επιτροπής Λοιμώξεων ή κάποιων Νοσηλευτών, καθώς επιστρατεύονται ενδιάμεσα επίπεδα διοίκησης όπως οι Υγειονομικές Περιφέρειες.

3. Ηλεκτρονική διασύνδεση – αυτοματοποίηση ελέγχων

Η διασύνδεση εσωτερικά των πληροφοριακών συστημάτων των φορέων για την αυτοματοποιημένη ανταλλαγή κρίσιμων πληροφοριών καθώς και η ηλεκτρονική εποπτεία της τήρησης των πρωτοκόλλων θα ισχυροποιήσουν την προσπάθεια και θα αποτρέψουν τυχόν αποκλίσεις από τους στόχους. Παράλληλα, η διασύνδεση με τις ευρωπαϊκές βάσεις δεδομένων θα επιτρέψει την αποστολή αξιόπιστων στοιχείων και αποτελεσμάτων για τη χώρα μας στους ευρωπαϊκούς Φορείς.

4. Αξιολόγηση – Κίνητρα

Για πρώτη φορά η επίδοση στην επίτευξη των στόχων για τον έλεγχο των λοιμώξεων αποτελεί δείκτη αξιολόγησης τόσο των Διοικήσεων όσο και των επιμέρους τμημάτων. Η αποτύπωση των επιδόσεων με βάση την χρωματική κλίμακα δε θα αποτελεί μόνο αναγνώριση των προσπαθειών όλων, αλλά και επιβράβευση μέσω παροχής κινήτρων για τους «πρωταθλητές».