Μαλκότση: Το ελληνικό τρακτέρ που έγραψε ιστορία και το άδοξο τέλος του

Την εποχή που η ελληνική βιομηχανία κατασκεύαζε τα πάντα, υπήρξε και μία εταιρεία που «ευθύνεται» για την κατασκευή του πρώτου ελληνικού τρακτέρ.

Η εταιρεία του Μαλκότση ήταν μια από τις επιχειρήσεις της ελληνικής βαριάς βιομηχανίας που κατάφεραν να ξεχωρίσουν για την ποιότητα και την αξιοπιστία των προϊόντων της, κάτι που την ώθησε να γνωρίσει σημαντική ανάπτυξη, ενώ στην πορεία των χρόνων έγινε ο μεγαλύτερος εγχώριος κατασκευαστής κινητήρων πετρελαίου βαρέως τύπου.

 

Ιδρυτής της εταιρείας ήταν ο μηχανολόγος Σωκράτης Μαλκότσης, ο οποίος αποφοίτησε από το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο σπουδάζοντας και στο Πολυτεχνείο της Λιέγης. Έπειτα και από εργασία στην Αμβέρσα, μέχρι και τα μέσα της 10ετίας του ’20, ο Μαλκότσης επέστρεψε στην Ελλάδα και άνοιξε τεχνικό γραφείο, ενώ το 1934, έχοντας ως μεγαλομέτοχο την Τράπεχα Χίου, ίδρυσε την εταιρεία «Τέχνικα Σ. Μαλκότσης Α.Ε. Γενικών και Τεχνικών Επιχειρήσεων και επεκτάθηκε και στις κατασκευές μηχανών.

Η εταιρεία του Μαλκότση κατασκεύαζε, μεταξύ άλλων, εκτός από εμβολοφόρες αντλίες, διάφορους τύπους κινητήρων diesel και semi-diesel, οι οποίοι χρησιμοποιήθηκαν σε για τρακτέρ και καΐκια και έμειναν στην ιστορία για την θρυλική τους αξιοπιστία με την παραγωγή να ξεπερνά τις 30.000 μονάδες.

Μεταπολεμικά η εταιρεία ασχολήθηκε με την ανακατασκευή πετρελαιομηχανών και ηλεκτροπαραγωγικών ζευγών για δημόσιες και ιδιωτικές επιχειρήσεις. Με το σχέδιο για την κατασκευή των τρακτέρ η εταιρεία του Μαλκότση έκανε το μεγάλο άνοιγμα και διεύρυνε σημαντικά τη δραστηριότητα της.

Μετά τον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο η επιχείρηση του Μαλκότση ενισχύθηκε οικονομικά από το σχέδιο Μάρσαλ και μεγάλωσε τις εγκαταστάσεις της και το 1949 προχώρησε στην ανακατασκευή και κατασκευή των πρώτων πετρελαιοκινητήρων, οι οποίοι ήταν τετράχρονοι, δικύλινδροι, αερόψυκτοι, με οριζόντια διάταξη των κυλίνδρων, με το δυναμικό της εταιρείας να αριθμεί 150 άτομα.

 

Δύο χρόνια μετά η βιομηχανία συνεργάστηκε με βρετανικό συμβουλευτικό γραφείο και ξεκίνησε την παραγωγή ενός μονοκύλινδρου, κατακόρυφου, υγρόψυκτου πετρελαιοκινητήρα, ισχύος 10-12 ίππων. Ο κωδικός του μοτέρ ήταν ΕΜ-1 από τον «Ελσα Μαλκότση», με τον Σωκράτη Μαλκότση να του δίνει το όνομα της κόρης του.

Οι ελληνικής κατασκευής μηχανές αξιοποιήθηκαν σε μια σειρά από εφαρμογές και έπειτα ήρθε ο δικύλινδρος EM-2 των 22 ίππων και ο κινητήρας EM-4, ο οποίος είχε σχεδιαστεί για να χρησιμοποιείται για αγροτικές και βιομηχανικές εφαρμογές αλλά και για κίνηση οχημάτων. Αυτό τον κινητήρα χρησιμοποίησε ο Σωκράτης Μαλκότσης στο δικό του τρακτέρ, ένα μοντέλο που μπήκε στην παραγωγή το 1962, με το μοτέρ του να αποδίδει 45 ίππους και να συνδυάζεται με κιβώτιο 12 σχέσεων.

Ο επιχειρηματίας είχε σκοπό να οδηγήσει την δημουργία του στη μαζική παραγωγή -παράχθηκε για κάποια χρόνια σε μικρούς αριθμούς-, ωστόσο το όνειρό του δεν έγινε ποτέ πραγματικότητα.

 

 

Σύμφωνα με αναφορές το ελληνικό δημόσιο ήταν εκείνο που χρεοκόπησε επί της ουσίας την εταιρεία του Σωκράτη Μαλκότση που μέχρι τότε αντιμετώπιζε οικονομικά προβλήματα. Το πρώτο «χτύπημα» ήρθε από την νεοσύστατη τότε ΕΛΒΟ που παράγγειλε από τη βιομηχανία του Μαλκότση 1.000 κινητήρες. Για να βρει τα απαραίτητα κεφάλαια για την κατασκευή τους ο Μαλκότσης πήρε δάνειο από την Εθνική Τράπεζα που άνηκε επίσης στο κράτος. Έπειτα όμως ακολούθησε ένα ακόμη «απίστευτο κι όμως ελληνικό» συμβάν: η ΕΛΒΟ δεν πλήρωνε τη βιομηχανική επιχείρηση του Μαλκότση για τους κινητήρες που είχε παραλάβει και η Εθνική Τράπεζα ζητούσε επιτακτικά το δάνειο που του είχε καταβάλλει.

Με τον ανταγωνισμό από το εξωτερικό να έχει δυναμώσει σημαντικά και φτάνοντας μπροστά σε αυτό το οικονομικό αδιέξοδο ακολούθησε η κατάσχεση της εταιρείας από την τράπεζα, κάτι που σύμφωνα με τις αναφορές, έστειλε στην ανεργία περί τους 3.000 εργαζόμενους. Μαζί με αυτούς δόθηκε ένα οριστικό τέλος και στο ελληνικό τρακτέρ, το οποίο και μπορείτε να δείτε στο video που ακολουθεί.