Μια μοναδική εμπειρία: Κωπηλατώντας σε μια αρχαία ελληνική τριήρη

Για πολεμικό πλοίο μιας χώρας – μέλος του ΝΑΤΟ, η «Ολυμπία» είναι αρκετά ασυνήθιστη. Έχει μηδενικό αποτύπωμα άνθρακα, δεν έχει σόναρ και διαθέτει ένα παλιό σύστημα πρόωσης.

Το Associated Press κάνει ένα αφιέρωμα στην μοναδική αυτή τριήρης με το όνομα «Ολυμπία» που μπορεί να κατασκευάστηκε για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004 στην Αθήνα, χρησιμοποιείται όμως πλέον για δίωρα εκπαιδευτικά ταξίδια, ώστε να γνωρίσει το απλό κοινό την χρήση και την ιστορία της.

Το ξύλινο σκάφος των 37 μέτρων που αγκυροβολεί στη νότια Αθήνα είναι μια πειραματική ανακατασκευή της τριήρης, του κομψού αρχαίου ελληνικού πολεμικού πλοίου που διέκοψε την περσική εισβολή στην Ευρώπη και κυβέρνησε στη Μεσόγειο για αιώνες.

Κάθε καλοκαίρι, οι επισκέπτες μπορούν να κάνουν ένα μοναδικό ταξίδι στην τριήρη συμμετέχοντας στο πλήρωμα της «Ολυμπίας» και να ιδρώσουν κωπηλατώντας.

Τα μεγάλα, στενά αυτά πλοία είχαν δύο πανιά, αλλά η πρόωσή τους παρεχόταν κυρίως από τους 170 κωπηλάτες, που κάθονταν σε τρεις σειρές κάτω από το κατάστρωμα. Όσοι βρίσκονταν στο κάτω μέρος μπορούσαν ακόμη και να μυρίσουν τα πόδια των επάνω.

Οι επισκέπτες κάνουν την κωπηλασία στα ταξίδια διάρκειας δύο ωρών της «Ολυμπίας», κοντά στο νησί της Σαλαμίνας, όπου το 480 π.Χ. οι αθηναϊκές τριήρεις, που υπερείχαν αριθμητικά, κατέστρεψαν μια περσική στρατιά σε μία από τις πιο διάσημες ναυμαχίες του κόσμου.

«Εξεπλάγην από το πόση δουλειά απαιτείται για να κινηθεί το πλοίο» δήλωσε ο Ελβετός επισκέπτης Μάρτιν Ρούσλι. «Μόλις και μετά βίας μπορώ να φανταστώ το πώς είναι να ταξιδεύεις από το ένα νησί στο άλλο με αυτό το σκάφος».

Ένα μικρό ναυτικό υπό τον διοικητή Νίκο Πολυχρονάκη χειρίζεται τα πανιά και δίνει τις εντολές και τον ρυθμό. Στην αρχαιότητα, ένας παίκτης φλάουτου έδινε τον ρυθμό – οι αρχαίο Έλληνες ναυτικοί δεν χρησιμοποιούσαν μαστίγια και οι κωπηλάτες ήταν ελεύθεροι πολίτες.

Ο Πολυχρονάκης είπε ότι οι υποψήφιοι κωπηλάτες ανησυχούν πως μπορεί να είναι αγύμναστοι, μεγάλοι σε ηλικία ή πως δεν έχουν ικανότητες κωπηλασίας. «Τίποτε από αυτά δεν είναι τόσο σημαντικό» δήλωσε στο Associated Press. «Απλώς αυτό που θέλουμε είναι να κάνουμε τους ανθρώπους να γνωρίσουν την τριήρης και να διασκεδάσουν».

Με μέγιστη ταχύτητα 9 κόμβων, είναι οπλισμένο με έναν μπρούτζινο κοριό που θα μπορούσε να σπάσει το λεπτό σανίδωμα των εχθρικών πλοίων.

«Μπορεί να κάνει πολλές μανούβρες, μπορεί να ταξιδέψει σε πολύ ρηχά νερά και – για την εποχή του – ήταν πολύ γρήγορο» δήλωσε ο Πολυχρονάκης.

Χτισμένη με σχέδια του Βρετανού ναυτικού αρχιτέκτονα Τζον Κόουτς το 1985-1987, η Ολυμπία μετέφερε την φλόγα για τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας το2004 και έπειτα πέρασε μια δεκαετία στη στεριά. Τα σχέδια για άνοιγμα προς το κοινό ξεκίνησαν το 2016.

Οι τριήρεις κυριάρχησαν στο πολεμικό ναυτικό της Μεσογείου από τον 5ο αιώνα π.Χ. και χρησιμοποιήθηκαν μέχρι τους πρώτους χριστιανικούς χρόνους.

Τον 4ο αιώνα π.Χ. οι ελληνικές πόλεις κράτη πειραματίστηκαν με σταδιακά μεγαλύτερες τριήρεις με περισσότερα από ένα άτομα ανά κουπί, αλλά ποτέ με περισσότερες από τρεις σειρές.

Ένα τέτοιο μεγαθήριο είχε πιθανώς μέχρι και 8 άνδρες ανά κουπί. Σύμφωνα με έναν αρχαίο συγγραφέα, έφερε 4.000 κωπηλάτες, 400 άλλους ναύτες και 3.000 πεζοναύτες.

Φωτογραφίες: AP