Ναυάγιο Αντικυθήρων: Στα «χαρακώματα» ο δήμος με το Υπουργείο Πολιτισμού για τις έρευνες

Παρουσιάστηκε ως το μεγαλύτερο αρχαιολογικό project υπό την αιγίδα του προέδρου της Δημοκρατίας, συστάθηκε φορέας που θα αναλάμβανε όλες τις έρευνες, βρέθηκαν χρηματοδότες και τέθηκε υπό τη διεύθυνση του υπουργείου Πολιτισμού.

Σήμερα, τρία χρόνια μετά, οι έρευνες για το ναυάγιο των Αντικυθήρων έχουν μετατραπεί σε πόλεμο στο υπουργείο Πολιτισμού, με τον δήμαρχο Κυθήρων να καταγγέλλει προσπάθεια συγκεκριμένων κύκλων του υπουργείου να πάρουν την έρευνα από τα ελληνικά χέρια με τεράστιες οικονομικές, ηθικές και πολιτιστικές απώλειες.

Μάλιστα, εδώ και αρκετούς μήνες η έρευνα που προχωρούσε με γοργούς ρυθμούς σταμάτησε, η εταιρεία διαλύθηκε και η διευθύντρια έρευνας του Ναυαγίου των Αντικυθήρων απομακρύνθηκε και τοποθετήθηκε στην Εφορία Αρχαιοτήτων Χαλκίδας.

Σύμφωνα με την αλληλογραφία, τα εξώδικα αλλά και τις απόψεις των εμπλεκομένων, μπροστάρης σε αυτή την προσπάθεια είναι ένας Αμερικανός καθηγητής που φέρεται να διδάσκει σε σουηδικό πανεπιστήμιο και να απολαμβάνει της στήριξης στελεχών του υπουργείου Πολιτισμού.

Η υπόθεση έχει πάει στα δικαστήρια με τον δήμαρχο Κυθήρων να καταγγέλλει ότι θίγονται τα συμφέροντα του ελληνικού κράτους, μια σοβαρή έρευνα να κινδυνεύει να ναυαγήσει αφού ένας-ένας οι χρηματοδότες έχουν αρχίσει να δυσανασχετούν και να απομακρύνονται και να ζητά από την υπουργό Πολιτισμού κυρία Λυδία Κονιόρδου να πράξει τα δέοντα έτσι ώστε να σωθεί έστω και στο παρά πέντε το project του ναυαγίου των Αντικυθήρων.

Το χρονικό

Στις 29 Μαίου, ο δήμαρχος Κυθήρων κ. Ευστράτιος Χαρχαλάκης, στέλνει μια επιστολή στην υπουργό Πολιτισμού με την ένδειξη “Κατεπείγον”.

«Με έκπληξη πληροφορηθήκαμε ότι η προγραμματισμένη από το 2017 περίοδος ερευνών της Άνοιξης του 2018 ακυρώθηκε χωρίς προφανή και ουσιώδη λόγο, ενώ η ανησυχία μας για την έρευνα γιγαντώθηκε μόλις γίναμε γνώστες του εκπεφρασμένου προβληματισμού του εφοπλιστή κ. Πάνου Λασκαρίδη που αναφέρεται ξεκάθαρα σε μια προσπάθεια οικειοποίησης της έρευνας από ξένους συνεργάτες και δηλώνει ότι αποσύρει το ενδιαφέρον του και την ουσιώδη στήριξη του στην έρευνα εάν δεν αλλάξουν οι έως σήμερα διαμορφούμενες συνθήκες. Παράλληλα, έντονη ανησυχία προκαλείται επίσης από το γεγονός ότι η Αργώ ΑΜΚΕ (μέχρι σήμερα φορέας διαχείρισης και υλοποίησης δράσεων στα πλαίσια της έρευνας) λύθηκε με μονομερή καταγγελία από πλευράς του διαχειριστή της (υπηκόου ΗΠΑ) με τους Έλληνες εταίρους του να στρέφονται ήδη νομικά εναντίον του» αναφέρει η επιστολή του δημάρχου.

Πίσω από αυτές τις γραμμές κρύβεται ένα παρασκήνιο που φθάνει μέχρι το υπουργείο Πολιτισμού. Σύμφωνα με όσα λένε άνθρωποι που γνωρίζουν πολύ καλά την υπόθεση, το 2014, δημιουργήθηκε ένας ελληνικός φορέας με σφραγίδα και ΑΦΜ, με σκοπό να αναλάβει επί της ουσίας τις έρευνες για το ναυάγιο των Αντικυθήρων.

Στον φορέα αυτό, που θα έτρεχε όλο το project και ήταν ο βασικός κόμβος από όπου περνούσαν όλες οι μεγάλες χρηματοδοτήσεις όπως του ιδρύματος Λασκαρίδη, του ΟΤΕ, του Δήμο Κυθήρων και του ελβετικού οίκου Hublot, ανήκει όλος ο τεχνικός εξοπλισμός και αποτελείται από τρία μέλη.

Ο ένας είναι ο κ. Ιωάννης Μπιτσάκης, μέλος της επιστημονικής ομάδας έρευνας του μηχανισμού των Αντικυθήρων, ο ειδικός δύτης και τεχνικός διευθυντής της έρευνας κ. Αλέξανδρος Σωτηρίου και ένας Αμερικανός καθηγητής ο κ. Brendan – Patrick Fοley ο οποίος φέρεται να προωθείται από κύκλους του υπουργείου Πολιτισμού. Υπεύθυνη των ερευνών η τότε διευθύντρια των ενάλιων αρχαιοτήτων κυρία Σίμωση. Ξαφνικά, ο Αμερικανός καθηγητής για τους δικούς του λόγους αποφασίζει να προβεί σε εκκαθάριση (δηλαδή διάλυση) της εταιρείας Αργώ και να προτείνει την έρευνα να την αναλάβει το Σουηδικό Ινστιτούτο και το πανεπιστήμιο του Λούντ.

«Είναι προφανές ότι υπάρχει συστηματική προσπάθεια οικειοποίησης τόσο του προγράμματος της έρευνας, όσο και κυρίως των επιστημονικών αποτελεσμάτων αυτής από πλευράς ξένων συνεργατών και συμφερόντων, ενώ προωθείται εντέχνως η άποψη ότι η μη συμμετοχή των ξένων παραγόντων στην έρευνα, οδηγεί αναπόδραστα και στη διακοπή της», αναφέρει στην επιστολή του ο δήμαρχος ενώ κλείνει το κείμενο προς την υπουργό γράφοντας χαρακτηριστικά: «Σας παρακαλούμε να πράξετε ο,τι απαιτείται αλλά και ο,τι προβλέπεται, από τις αρμοδιότητες σας ως υπουργού πολιτισμού προκειμένου αφενός να εξασφαλιστούν τα συμφέροντα του ελληνικού κράτους στην επιστημονική ενάλια έρευνα του ναυαγίου των Αντικυθήρων, αφετέρου να συνεχιστεί αυτή απρόσκοπτα και χωρίς καμία υπόνοια διακοπής ή υποβάθμισης της».

Αξίζει να επισημανθεί ότι όπως αναφέρει στο ΘΕΜΑ ο κ. Χαρχαλάκης, από τους βατραχανθρώπους του Λιμενικού υπάρχει εκπεφρασμένη θέληση να συνδράμουν στο project προκειμένου η έρευνα να μείνει σε ελληνικά χέρια όμως εισέπραξαν αρνητική απάντηση από το υπουργείο Πολιτισμού.