Ο εντοπισμός των γεωγραφικών περιοχών στην Ιλιάδα και την Οδύσσεια
Γράφει ο Αντώνης Μπαρτσιώκας, Ομότιμος Καθηγητής Φυσικής Ανθρωπολογίας & Παλαιοανθρωπολογίας του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης, Μέλους ερευνητικού προγράμματος TRISH της NASA
Κάνοντας έρευνες από την Τροία και τη Μαρώνεια μέχρι τη Γαύδο σχετικά με τις περιοχές που αναφέρονται στην Ιλιάδα και την Οδύσσεια, κατέληξα στο συμπέρασμα ότι οι περιοχές αυτές βρίσκονται στην Ελληνική επικράτεια και όχι στην δυτική Μεσόγειο εκτός βεβαίως από την Τροία που βρίσκεται στη Μικρά Ασία και την χώρα των Λωτοφάγων που βρίσκεται στη Βόρειο Αφρική. Οι πιο αναμφισβήτητες περιοχές μέχρι τώρα είναι αυτές του Κάβο Μαλέα, των νησιών του Αιγαίου, και της Τροίας.
Η αρχαία Θρακική πόλη των Κικόνων με ιερέα τον Μάρωνα και είσοδο παρόμοια με αυτή των Μυκηνών, βρίσκεται παραθαλάσσια στον Ίσμαρο της Θράκης ανατολικά του λιμανιού της Μαρώνειας κατά γενική συμφωνία. Η σπηλιά του Κύκλωπα βρίσκεται κάπου στην Νότια Κρήτη κατά τον Paul Faure. Η Γαύδος ταυτίζεται επίσης από τον Paul Faure με το νησί της Καλυψώς. Η Άγρια Γραμβούσα ταυτίζεται με το νησί του Αιόλου κατά τον Tim Severin.
Τα Αντικύθηρα τα ταυτίζω με την Αιαία της Κίρκης. Το ενάλιο σπήλαιο της νήσου Χύτρα με τη Σκύλλα και Χάρυβδη. Τα Κύθηρα αναφέρονται στην Οδύσσεια, αφού ο Οδυσσέας πέρασε τουλάχιστον δύο φορές από την περιοχή των Κυθήρων, αλλά τα ταυτίζω και με τη Θρινακία, τη Νήσο του Ήλιου. Τη Μικρή Δραγονάρα με τις Πλαγκτές Πέτρες. Τη θέση Κόκκαλα που βρίσκεται στο νοτιότερο άκρο των Κυθήρων την ταυτίζω με τις Σειρήνες. Τα Κόκκαλα του Καλάμου βρίσκονται κοντά στη Βρουλέα στο ακρωτήριο Καπέλο και είναι το πρώτο μέρος που συναντά κανείς ερχόμενος από τα Αντικύθηρα. Το ακρωτήριο Ταίναρο το ταυτίζω ως μία από τις εισόδους του Άδη και την ομώνυμη σπηλιά(ες) που βρίσκεται εκεί. Η χώρα των Λαιστρυγόνων ταυτίστηκε από τον Severin με τον όρμο του Μεζάπου. Ο όρμος του Μεζάπου είναι ένα φυσικό λιμανάκι στα δυτικά του Ταΰγετου 15 περίπου μίλια από το ακρωτήριο Ταίναρο.
Και ερχόμαστε στο αιώνιο πρόβλημα της Ομηρικής Γεωγραφίας, που είναι ο εντοπισμός της σημερινής Ομηρικής Ιθάκης, του πιο σημαντικού μέρους μετά την Τροία. Το πρόβλημα είναι ότι ο Όμηρος περιγράφει τέσσερα νησιά (Ιθάκη, Δουλίχιον, Σάμη και Ζάκυνθο) ενώ σήμερα υπάρχουν μόνο τρία (Ιθάκη, Κεφαλλονιά και Ζάκυνθος). Την Λευκάδα (Ακτήν Ηπείροιο) δεν την ταυτίζω με την Ομηρική Ιθάκη ή ένα από τα τέσσερα νησιά του Ομήρου αφού την εποχή του Ομήρου συνδεόταν με την ξηρά και δεν ήταν νησί. Την Ζάκυνθο την ταυτίζω με τη σημερινή Ζάκυνθο. Την σημερινή Ιθάκη την ταυτίζω με την Ομηρική Σάμη. Μένει η Ομηρική Ιθάκη και το Δουλίχιον από τη μία μεριά και η Κεφαλλονιά από την άλλη. Την Ομηρική Ιθάκη την ταυτίζω με το ανατολικό μέρος της Κεφαλλονιάς που περιλαμβάνει το όρος Αίνος. Το δυτικό μέρος της Κεφαλλονιάς, δηλαδή την Παλική, την ταυτίζω με το Ομηρικό Δουλίχιον. Αυτά διότι το κανάλι του Στράβωνα χώριζε το ανατολικό από το δυτικό μέρος της Κεφαλλονιάς και έτσι την εποχή του Ομήρου η σημερινή Κεφαλλονιά ήταν χωρισμένη σε δύο νησιά κατά τον Γεράσιμο Βολτέρα. Το κανάλι του Στράβωνα έχει μήκος 6 Km και διατρέχει την Κεφαλλονιά από τον όρμο της Αγ. Κυριακής βόρεια μέχρι τον όρμο του Αγ. Σωτήρα νότια. Σύντομα, αναμένεται να δημοσιευθεί μια εμπεριστατωμένη γεωλογική εργασία που κάνει μια διεθνής ομάδα εδώ και χρόνια στην περιοχή αποτελούμενη κυρίως από Άγγλους και έτσι θα ξέρουμε αν η υπόθεση του Βολτέρα ήταν σωστή.
Οι παραπάνω υποθέσεις βρίσκονται σε συμφωνία με τα σημερινά δεδομένα από τη Γεωλογία, Παλαιοντολογία, Ζωολογία, Σπηλαιολογία, Τεκτονική, Φυσική Γεωγραφία, Αστρονομία, Αρχαιολογία, Φιλολογία και Μυθολογία. Η Οδύσσεια και η Ιλιάδα μπορεί να περιέχουν κατά τόπους και υπερβολές για να γίνουν ελκυστικές στους αναγνώστες (και τα αρχαία ακροατήρια) αλλά δεν είναι ένα ποίημα φανταστικό με εξωπραγματικούς μύθους αλλά ένα μυθιστόρημα που βασίζεται σε πραγματικά γεγονότα και περιοχές. Συμπληρώνεται έτσι ένα μεγάλο κενό στην Οδύσσεια και στην Αργοναυτική Εκστρατεία.
ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ ΣΤΟ ΦΥΛΛΟ ΜΑΡΤΙΟΥ 2023 ΤΗΣ ΕΝΤΥΠΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ «ΚΥΘΗΡΑΪΚΑ»