Ο βασιλιάς των ζώων απειλείται από έναν αναπάντεχο εχθρό: Το μυρμήγκι

Ο εχθρός αυτός δεν είναι άλλος από τα μυρμήγκια.

Τα χωροκατακτητικά έντομα που έφτασαν στην Κένυα στις αρχές της νέας χιλιετίας πιθανότατα μέσω διεθνούς ναυτιλίας και τουρισμού, έχουν προκαλέσει, σύμφωνα με τους ερευνητές μια «οικολογική αλυσιδωτή αντίδραση».

«Τσουνάμι» επιπτώσεων

Τα μεγαλοκέφαλα μυρμήγκια (Pheidole megacephala) σκοτώνουν τα ντόπια μυρμήγκια ακακίας, τα οποία προστατεύουν τα δέντρα από τους ελέφαντες και άλλα φυτοφάγα ζώα στην Κένυα -μια από τις λίγες χώρες της Αφρικής που διαθέτει σημαντικό πληθυσμό λιονταριών.

Καθώς τα μυρμήγκια της ακακίας μειώθηκαν, οι ελέφαντες μπορούν πλέον να ρίχνουν και να τρώνε περισσότερα από τα δέντρα αυτά με τα ακανθώδη φύλλα. Ωστόσο, οι λιγότερες ακακίες, όπου τα λιοντάρια βρίσκουν κάλυψη και παραφυλάνε προτού επιτεθούν στις ζέβρες, το βασικό θήραμά τους, και τα άλλα ζώα, τα κυρίαρχα σαρκοβόρα έχασαν τα ορμητήριά τους.

Η μελέτη που δημοσιεύτηκε στις 25 Ιανουαρίου στο περιοδικό Science, καταδεικνύει πως τα λιοντάρια είναι λιγότερο πιθανό να σκοτώσουν ζέβρες σε περιοχές χωρίς κάλυψη. Μεταξύ 2003 – 2020, σύμφωνα με την έρευνα, σκότωσαν 25% λιγότερες ζέβρες.

«Όταν έχεις χωροκατακτητικά είδη, αυτά μπορούν να επηρεάσουν με περίεργους και απρόβλεπτους τρόπους, τρόπους υποβόσκοντες, αλλά πολύ σοβαρούς, και άλλα είδη που φαινομενικά δεν σχετίζονται με αυτά» σημειώνει ο Τζέικομπ Γκοχίν, καθηγητής ζωολογίας στο πανεπιστήμιο του Γουαιόμινγκ και συν-επικεαφλής της έρευνας.

Παρότι, ωστόσο, τα λιοντάρια τρώνε λιγότερες ζέβρες, οι επιστήμονες δεν αναμένουν μείωση του πληθυσμού των σαρκοβόρων αιλουροειδών, καθώς έχουν βρει μια νέα πηγή τροφής: Τα αφρικανικά βουβάλια. Τα οποία -σε αντίθεση με τις ζέβρες που τρέχουν να σωθούν μόλις αντιληφθούν τον θηρευτή τους- αντιστέκονται, καθιστώντας την κάλυψη λιγότερο σημαντική για το κυνήγι. Βεβαίως, σύμφωνα με τους επιστήμονες, λόγω μεγέθους τα βουβάλια δεν είναι η προτεραιότητα των λιονταριών: Χρειάζονται 1-2 λιοντάρια για να σκοτώσουν μια ζέβρα και 5-10 για ένα βουβάλι.

Καθώς τα μυρμήγκια με τα μεγάλα κεφάλια εξακολουθούν να εξαπλώνονται στην περιοχή, οι ερευνητές δεν αποκλείουν πως μπορεί να προκαλέσουν περαιτέρω προβλήματα. Για παράδειγμα, όπως σημειώνει η Κορίνα Ριγίνος, μία εκ των ερευνητρίων της μελέτης, οι απειλούμενοι με εξαφάνιση μαύροι ρινόκεροι που τρέφονται με τα φύλλα της ακακίας, ενδέχεται να χάσουν την πηγή τροφής τους.

«Η εισβολή των συγκεκριμένων μυρμηγκιών αλλάζει τα πάντα και χρειάζεται χρόνος για να εξελιχθούν όλες αυτές οι δυναμικές. Έχουμε ήδη κάποιες ενδείξεις μεγάλων αλλαγών. Όμως, τι θα συμβεί στη συνέχεια;» προσθέτει η ίδια.