Οργανωμένο έγκλημα με «αντισώματα»

Για τους απατεώνες και το οργανωμένο έγκλημα η κρίση του κορωνοϊού γεννά άνομες ευκαιρίες. Ψεύτικες ιατρικές μάσκες και παράνομα σκευάσματα χλωροκίνης διακινούνται παράνομα στο εμπόριο, ενώ στο Διαδίκτυο χιλιάδες εταιρείες-«κελύφη», που φαινομενικά εμπορεύονται υγειονομικό υλικό, εξαπατούν τους πελάτες τους.

Το πρόβλημα είναι παγκόσμιο. Η διεθνής αστυνομική υπηρεσία Interpol έχει από την έναρξη της κρίσης μέχρι σήμερα παράσχει συνδρομή σε 30 έρευνες για απάτες σχετικές με τον κορωνοϊό, έχει μπλοκάρει 18 τραπεζικούς λογαριασμούς σε Ασία και Ευρώπη και έχει δεσμεύσει 730.000 δολάρια, που διακινήθηκαν μέσω «ύποπτων» συναλλαγών.

Στην Ελλάδα, σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», τρεις μεγάλες επιχειρήσεις με έδρα την Αττική κατέθεσαν τα τελευταία εικοσιτετράωρα μηνύσεις στη Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος. Καταγγέλλουν ότι έχασαν ποσά από 8.000 έως 15.000 ευρώ για την αγορά –μέσω Διαδικτύου– υγειονομικού υλικού από εταιρείες που αποδείχθηκαν ανύπαρκτες. Η μία από τις επιχειρήσεις-θύματα εμπορεύεται παραϊατρικά προϊόντα και προσπάθησε να προμηθευτεί ιατρικές μάσκες για να ανταποκριθεί στην αυξημένη ζήτηση των ημερών. Οι άλλες δύο ενδιαφέρθηκαν να αγοράσουν υγειονομικό υλικό για την προστασία των υπαλλήλων τους από τον ιό. Τα στελέχη αρκετών ακόμα εταιρειών έχουν καταγγείλει τηλεφωνικά στην ΕΛ.ΑΣ. ότι έπεσαν θύματα απάτης και προτίθενται  τις επόμενες ημέρες να κινηθούν νομικά.

Στις αρχές Μαρτίου η Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος συμμετείχε σε παγκόσμια επιχείρηση με κωδική ονομασία «Πανγαία» κατά του λαθρεμπορίου φαρμάκων. Η επιχείρηση ξεκίνησε στις 3 Μαρτίου με τη συμμετοχή της ευρωπαϊκής αστυνομικής υπηρεσίας Europol, ωστόσο, επτά ημέρες αργότερα διεκόπη λόγω της ραγδαίας εξάπλωσης του κορωνοϊού. «Η επιχείρηση αποκάλυψε ανησυχητική αύξηση στη διακίνηση αντιιικών φαρμάκων και μη εγκεκριμένων σκευασμάτων χλωροκίνης», επισημαίνεται σε ανακοίνωση με ημερομηνία 21 Μαρτίου. Στη διάρκεια της διεθνούς επιχείρησης «Πανγαία» έγιναν 121 συλλήψεις, κατασχέθηκαν 34.000 ψεύτικες χειρουργικές μάσκες, ενώ διεκόπη η λειτουργία πάνω από 2.000 ιστοσελίδων και λογαριασμών στα social media που διακινούσαν παράνομα μάσκες, αντισηπτικά και φάρμακα. Στην Ελλάδα η Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος εντόπισε πέντε τέτοιες ιστοσελίδες, τις οποίες έθεσε εκτός λειτουργίας στο πλαίσιο της επιχείρησης.

Στις 19 Μαρτίου, έρευνα για τις εισαγωγές πλαστών μασκών, αντισηπτικών και διαγνωστικών τεστ για τον κορωνοϊό ξεκίνησε και η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF). «Ψεύτικες ιατρικές μάσκες πωλούνται μέσω Διαδικτύου σε διάφορες ευρωπαϊκές χώρες από 5 έως 10 ευρώ, δηλαδή σε τιμές τρεις φορές υψηλότερες από την κανονική. Ακόμα και ψεύτικες μάσκες για παιδιά πωλούνται λαθραία», επισημαίνει σε ανακοίνωσή της η OLAF. Σύμφωνα με εμπειρικά δεδομένα που επικαλείται η υπηρεσία, τα ιατρικά προϊόντα-απομιμήσεις καταλήγουν στην Ευρώπη είτε μέσω εταιρειών ταχυμεταφορών, είτε μέσα σε κοντέινερ με πλαστές διασαφήσεις και συνοδευτικά έγγραφα.

«Ψαρεύουν» οι επιτήδειοι

Την ίδια στιγμή, η αύξηση στη χρήση του Διαδικτύου λόγω καραντίνας δίνει ώθηση στις παραδοσιακές απάτες στο Ιντερνετ. Με τη διαφορά ότι κάθε λογής επιτήδειοι έχουν προσαρμοστεί στα δεδομένα της πανδημίας.

Τις τελευταίες ημέρες, ενδεικτικά, διακινήθηκε email που υποτίθεται ότι είχε συντάξει άτομο εγκλωβισμένο στο εξωτερικό εξαιτίας του κορωνοϊού. Ζητούσε από τους παραλήπτες να του στείλουν έκτακτη οικονομική βοήθεια 600 ευρώ για να ταξιδέψει πίσω στην Ελλάδα. Η απάτη καταγγέλθηκε στην ΕΛ.ΑΣ., η οποία εξέδωσε σχετική προειδοποίηση, ωστόσο, τουλάχιστον τρία άτομα πρόλαβαν να καταθέσουν χρήματα στον τραπεζικό λογαριασμό που υπήρχε γραμμένος στο email.

Αναφορές υπάρχουν και για μαζική αποστολή μηνυμάτων ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, τα οποία φαινομενικά στέλνουν εκπρόσωποι υγειονομικών αρχών ή εταιρείες κούριερ και ζητούν από τους παραλήπτες τους κωδικούς πρόσβασης στο Διαδίκτυο με το πρόσχημα ότι έτσι θα αποκτήσουν πρόσβαση σε αναλυτικές πληροφορίες για τον κορωνοϊό ή θα ολοκληρωθεί η παράδοση προϊόντων που έχουν αγοράσει online. «Το δέμα σας έχει φτάσει στο ταχυδρομείο. Ο courier δεν μπόρεσε να σας το παραδώσει λόγω εσφαλμένων λεπτομερειών παράδοσης. Για να λάβετε το δέμα σας κατεβάστε τη συνημμένη απόδειξη», ανέφερε ενδεικτικά ένα από τα emails-παγίδες που διακινήθηκαν μαζικά τα τελευταία εικοσιτετράωρα.

Παράλληλα, αστυνομικοί από περιφερειακά Τμήματα Ασφαλείας έχουν καταγράψει περιστατικά στα οποία απατεώνες τηλεφωνούν σε ανυποψίαστους πολίτες και με το πρόσχημα ότι κάποιο συγγενικό τους πρόσωπο έχει προσβληθεί από κορωνοϊό ζητούν χρήματα για τη νοσηλεία. Σχετική προειδοποίηση έχει εκδώσει και η Interpol, με τον γενικό γραμματέα της Γιούργκεν Στοκ να επισημαίνει ότι «οι εγκληματίες εκμεταλλεύονται τον φόβο και την αβεβαιότητα που δημιουργεί ο κορωνοϊός για να εξαπατήσουν ανυποψίαστους πολίτες που ανησυχούν για την υγεία τους και την υγεία των αγαπημένων τους».

Φορούν στολές απολύμανσης!

Πριν από λίγες ημέρες, κάτοικος στην Καστέλλα του Πειραιά έγραψε στο προφίλ της στο Facebook το ακόλουθο σχόλιο: «ΠΡΟΣΟΧΗ ΠΑΡΑΚΑΛΩ, δύο άτομα με μάσκες, ένας άνδρας και μια νεαρή γυναίκα με χαρτιά στα χέρια, χτύπησαν το κουδούνι μου το πρωί και μου είπαν πως έχουν εντολή από τον δήμο να καταγράψουν τους χώρους για να περάσει συνεργείο για απολύμανση. Οταν τους είπα βεβαίως, αλλά να επικοινωνήσω πρώτα με τον δήμο έγιναν λαγοί. Ενημερώστε ηλικιωμένους, γονείς, παιδιά να μην ανοίγουν…». Το εν λόγω μήνυμα έπεσε στην αντίληψη των αστυνομικών της Ασφάλειας, οι οποίοι επικοινώνησαν με τη γυναίκα προκειμένου να συγκεντρώσουν περισσότερες πληροφορίες για το συμβάν. Εκείνο που συμπλήρωσε η καταγγέλλουσα ήταν ότι τα δύο άτομα φορούσαν ομοιόμορφα ρούχα προκειμένου να παραπέμπουν σε συνεργείο απολύμανσης, καθώς και ότι την επικοινωνία είχε αναλάβει η νεαρή γυναίκα.

Ενα εικοσιτετράωρο αργότερα, παρόμοιο περιστατικό κατεγράφη στην Παιανία. Ενημερώθηκε ο δήμος και στο επίσημο προφίλ που διατηρεί στο Facebook έγραψε: «Απόπειρες εισόδου σε κατοικίες από απατεώνες που παριστάνουν είτε δημοτικούς υπαλλήλους είτε υπαλλήλους του υπουργείου Υγείας και ζητούν να κάνουν ενημέρωση για τον κορωνοϊό. Καλούμε τους πολίτες να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί. Διευκρινίζουμε ότι δεν υπάρχει τέτοια δράση ούτε από τον Δήμο Παιανίας ούτε διεξάγεται κάτι ανάλογο από άλλο κρατικό φορέα». Και γι’ αυτό το συμβάν ενημερώθηκαν οι αστυνομικοί του τμήματος Προστασίας Περιουσιακών Δικαιωμάτων της Ασφάλειας. Σε συνεννόηση με τους επικεφαλής αξιωματικούς της Ασφάλειας εξέδωσαν ανακοίνωση, καλώντας τους πολίτες «να μην πείθονται από άτομα που εμφανίζονται ως υπάλληλοι δήμων για τη διενέργεια απολυμάνσεων».

Στην ίδια ανακοίνωση, η ΕΛ.ΑΣ. προειδοποίησε ότι γίνεται προσπάθεια υφαρπαγής ευαίσθητων δεδομένων, όπως οι κωδικοί πιστωτικών καρτών, με εικονικά sms που ενημερώνουν τους παραλήπτες ότι δήθεν έχουν κερδίσει σε κάποιο διαγωνισμό. Σχετική ανακοίνωση εξέδωσε και η αλυσίδα καταστημάτων «Κωτσόβολος», που εμφανιζόταν ως αποστολέας των γραπτών μηνυμάτων.