Ουκρανία: Κι όμως, υπάρχει σενάριο… νίκης του Πούτιν

Αναλύοντας τα τρία σενάρια για το πώς θα μπορούσε να εξελιχθεί ο πόλεμος στην Ουκρανία, ο Economist σημείωσε ευθύς εξαρχής ότι το καλύτερο σενάριο  για την Ουκρανία είναι ταυτόχρονα και το πιο επικίνδυνο.

Ας τα πάρουμε με τη σειρά. Οταν ο Πούτιν αποφάσισε να εισβάλει τον Φεβρουάριο του 2022 κανένας έμπειρος αναλυτής δεν θα μπορούσε να προβλέψει ότι η Ουκρανία θα εξακολουθούσε να είναι ανεξάρτητο κράτος στο τέλος της ίδιας χρονιάς, ότι ο στρατός της θα είχε σκοτώσει ή τραυματίσει 80.000 Ρώσους, ότι η ναυαρχίδα του ρωσικού στόλου της Μαύρης Θάλασσας θα βρισκόταν στο βυθό της και ότι η αεροπορία της Ουκρανίας θα εξακολουθούσε να πετάει.

Οπως ανέφερε η βρετανική η επιθεώρηση, η Ουκρανία διέψευσε κάθε πρόβλεψη και αυτή τη στιγμή κερδίζει τον πόλεμο. Ο χειμώνας όμως έχει μπει για τα καλά και η Ρωσία κινητοποιεί περισσότερες δυνάμεις και εφέδρους. Υπό το φως των σημερινών δεδομένων, αυτά είναι τα τρία σενάρια για το 2023 κατά τον Economist:

♦ Νίκη του Πούτιν

Το πρώτο σενάριο προβλέπει ότι ότι «η Ρωσία αρπάζει τη νίκη από τα σαγόνια της ήττας. Ο ρωσικός στρατός σταθεροποιεί τις γραμμές του μετώπου κατά τους χειμερινούς μήνες, ενώ προετοιμάζει νέα τάγματα με νεοσύλλεκτους. Εν τω μεταξύ, οι Ρεπουμπλικανοί στις ΗΠΑ μπλοκάρουν τα νέα πακέτα οπλικών συστημάτων προς την Ουκρανία ενώ εξαντλούνται και οι προμήθειες από την Ευρώπη».

Το σενάριο – εφιάλτης που παρουσίασε πρώτο-πρώτο ο Economist, σαν να θέλει να το ξορκίσει, προβλέπει επίσης ότι η αμυντική βιομηχανία της Ρωσίας, παρότι δεν διαθέτει εξειδικευμένο εξοπλισμό και επαρκείς ημιαγωγούς, έχει από την άλλη πλευρά αρκετά τεθωρακισμένα και πυροβολικό για να εξοπλίσει τις νέες δυνάμεις που θα πέσουν στη μάχη. Αυτές οι νέες ρωσικές μονάδες θα μπορούσαν να επιτεθούν την άνοιξη εξαναγκάζοντας σε υποχώρηση τα ουκρανικά στρατεύματα που θα είναι εξαντλημένα μετά από μήνες επιθετικής δράσης. Προβλέπει επίσης ότι τα ρωσικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη θα συνεχίζουν να σφυροκοπούν τις υποδομές της χώρας και καθώς φτάνει το καλοκαίρι, οι δυτικές χώρες θα προτρέψουν την Ουκρανία να αποδεχθεί μια ρωσική πρόταση για κατάπαυση του πυρός με εδαφικές απώλειες. Ο Ζελένσκι θα αναγκαστεί σε αυτή την περίπτωση να υποκύψει στις πιέσεις και ο Πούτιν θα συνεχίσει ανενόχλητος να εξοπλίζεται τους επόμενους μήνες και τα επόμενα χρόνια προετοιμάζοντας μια μελλοντική, νέα απόπειρα εναντίον του Κιέβου.

♦ Αδιέξοδο και φθορά

«Πολύ πιο πιθανό» από τη νίκη του Πούτιν είναι ωστόσο κατά τον Economist το σενάριο του αδιεξόδου. Σύμφωνα με αυτό, η Ρωσία κινητοποιεί όντως εκατοντάδες χιλιάδες νεαρούς άνδρες μέσω της επιστράτευσης, αλλά δεν μπορεί να τους μετατρέψει σε αποτελεσματικούς στρατιώτες. Οι έμπειροι αξιωματικοί που θα μπορούσαν να τους εκπαιδεύσουν κατάλληλα είτε βρίσκονται ήδη στην πρώτη γραμμή είτε είναι νεκροί από τις συγκρούσεις που έχουν προηγηθεί. Οι νεοσύλλεκτοι στελεχώνουν βασικές μονάδες πεζικού, όχι όμως τεθωρακισμένα οχήματα κι έτσι αδυνατούν να περάσουν στην επίθεση —μπορούν απλά να «γεμίσουν» με τα σώματά τους τα χαρακώματα.

Η Ρωσία, έχοντας ανακοινώσει την αποχώρηση από τη Χερσώνα τον Νοέμβριο, εκκενώνει με ασφάλεια τους 30.000 περίπου στρατιώτες που παρέμεναν στη δυτική όχθη του ποταμού Δνείπερου. Οι δυνάμεις της υποχωρούν ανατολικά, αφήνοντας πίσω τεράστιες ποσότητες όπλων. Είναι θεωρητικά ένας θρίαμβος για την Ουκρανία, αλλά ουσιαστικά τοποθετεί τη Ρωσία σε πλεονεκτική στρατιωτικά θέση, με τον ποταμό να προστατεύει τις δυνάμεις της έναντι της ουκρανικής προέλασης που επιβραδύνεται —τα ουκρανικά στρατεύματα καταγράφουν μεγάλες απώλειες για κάθε χιλιόμετρο εδάφους που κερδίζουν.

Αδυνατώντας να κερδίσει τον πόλεμο στο πεδίο της μάχης, ο Πούτιν προσπαθεί να γονατίσει την οικονομία της Ουκρανίας καθώς και το ηθικό της χώρας μέσω χτυπημάτων σε μη στρατιωτικές υποδομές. Παράλληλα, η Ευρώπη τρέχει ξανά να γεμίσει τις δεξαμενές αποθήκευσης φυσικού αερίου κατά τη διάρκεια του 2023, ενώ ο Πούτιν θέτει στόχο να αντέξει ως το τέλος του 2024, ελπίζοντας ότι ο Ντόναλντ Τραμπ θα επιστρέψει στον Λευκό Οίκο και θα σταματήσει την υποστήριξη των ΗΠΑ προς την Ουκρανία. Αλλά αυτό θα είναι ένα στοίχημα με υψηλό ρίσκο, σημείωσε ο Economist, καθώς είναι πολύ πιθανό η ρωσική κοινή γνώμη να έχει στραφεί ως τότε κατά του πολέμου και η οικονομία να συρρικνώνεται καθιστώντας τον Πούτιν ολοένα και πιο ευάλωτο.

♦ Θρίαμβος και κίνδυνος

«Το τρίτο σενάριο είναι το πιο ενθαρρυντικό αλλά ίσως το πιο επικίνδυνο» υπογράμμισε η βρετανική επιθεώρηση. Προβλέπει ότι η Ουκρανία διατηρεί την πρωτοβουλία προκαλώντας σοβαρές απώλειες στις ρωσικές δυνάμεις που εγκαταλείπουν την περιοχή της Χερσώνας και στη συνέχεια τοποθετεί για πρώτη φορά πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς σε σημεία που θα μπορούν να χτυπήσουν την Κριμαία καθώς βρίσκεται πια εντός της εμβέλειάς τους. Οι ρωσικές γραμμές στο Λουγκάνσκ καταρρέουν, με την Ουκρανία να κινείται γρήγορα όλο και πιο ανατολικά. Καθώς οι ρωσικές απώλειες αυξάνονται, οι νεοσύλλεκτοι θα αρνούνται να πολεμήσουν. Οι δυτικές χώρες συνεχίζουν να στηρίζουν με νέα συστήματα αεράμυνας την Ουκρανία, αμβλύνοντας τον αντίκτυπο των τρομοκρατικών τακτικών της Ρωσίας με πλήγματα σε πολιτικές υποδομές. Παράλληλα, το απόθεμα των πυραύλων ακριβείας που χρησιμοποιεί ο Πούτιν μειώνεται…

Το σενάριο προβλέπει επίσης ότι την άνοιξη ο Ζελένσκι θα μπορούσε να διατάξει τον στρατό του να ανοίξει ένα νέο μέτωπο στη Ζαπορίζια. Οι ουκρανικές ταξιαρχίες θα μπορούσαν να αποκόψουν τη χερσαία πρόσβαση προς την Κριμαία περικυκλώνοντας τη Μαριούπολη μέχρι το καλοκαίρι. Εδώ είναι το κρίσιμο σημείο. Με βάση αυτή την εκδοχή η Ουκρανία θα μπορούσε τότε να μετακινήσει το πυροβολικό ακριβείας μεγάλου βεληνεκούς, όπως το σύστημα HIMARS, στοχεύοντας λιμάνια, βάσεις και αποθήκες στην κατεχόμενη από τη Ρωσία Κριμαία. Και θα μπορούσε να απειλήσει να εισέλθει στη χερσόνησο. Ο Πούτιν, με βάση το ίδιο σενάριο, σε μια τέτοια περίπτωση θα απαντούσε με τελεσίγραφο: σταματήστε ή θα αντιμετωπίσετε τη χρήση πυρηνικών όπλων.

«Η νίκη είναι ορατή. Το ίδιο, όμως, είναι και οι κίνδυνοι που εγκυμονεί» σχολίασε στην κατακλείδα του άρθρου ο Economist, αναδεικνύοντας πόσο λίγο μπορεί να απέχει ο θρίαμβος από την καταστροφή.