Παραδοσιακοί ελαιώνες για να σωθεί η ύπαιθρος

Στη σειρά ντοκιμαντέρ «Rural Europe – Στις επαρχίες της Ευρώπης» της πλατφόρμας Εrtflix, Ισπανός κτηνοτρόφος εκφράζει την ικανοποίησή του για την επιδότηση που λαμβάνει, επειδή προστατεύει το δάσος βόσκοντας τα γιδοπρόβατά του.

Στην Ελλάδα όμως οι αρμόδιοι δεν έχουν αντιληφθεί ακόμα ότι η παραδοσιακή υπαίθρια κτηνοτροφία, περιορίζοντας με τη βόσκηση την καύσιμη ύλη, συντελούσε τα μέγιστα στην αντιμετώπιση των πυρκαγιών.

Έτσι, όχι μόνο δεν υπάρχει … επιδότηση της υπαίθριας κτηνοτροφίας για την αντιμετώπιση των πυρκαγιών, αλλά αντιθέτως δεν είναι λίγοι εκείνοι που επιμένουν ότι πρέπει να υπάρχει μόνο σταβλισμένη κτηνοτροφία. (Για να μην αναφερθούμε στα δασαρχεία, που θεωρούν δάση τα πουρνάρια αλλά όχι τους παραδοσιακούς ελαιώνες, διεκδικώντας χιλιάδες στρέμματα σε κατεξοχήν ελαιοπαραγωγικές περιοχές).

Καταρχάς, εκείνοι που αποφασίζουν για τις ενισχύσεις του πρωτογενούς τομέα στην Ευρωπαϊκή Ένωση δεν γνωρίζουν τις κλιματικές και μορφολογικές ιδιαιτερότητες των επαρχιών της Ελλάδας, ούτε ότι πολλές αγροτικές και κτηνοτροφικές δραστηριότητες που ξεκίνησαν την εποχή του Ομήρου συνεχίζονται αέναα μέχρι σήμερα, χωρίς οδυνηρές επιπτώσεις στο περιβάλλον και το κλίμα.

Εμείς οι Έλληνες είναι που πρέπει αρχικά να αποδείξουμε ότι η παραδοσιακή κτηνοτροφία και γεωργία έχουν το μικρότερο δυνατό περιβαλλοντικό αποτύπωμα – και στη συνέχεια να ζητήσουμε οικονομική ενίσχυση για τη διατήρησή τους.

Έτσι κι αλλιώς δεν θα πρωτοπορήσουμε, αφού ήδη οι Ισπανοί διεκδικούν ενίσχυση των παραδοσιακών ελαιώνων από τη νέα ΚΑΠ, έχοντας στα χέρια τους μελέτες που αποδεικνύουν ότι ο παραδοσιακός ελαιώνας έχει αρνητικό περιβαλλοντικό αποτύπωμα και σαφώς μικρότερο από τον αρδευόμενο ελαιώνα και τον ελαιώνα εντατικής καλλιέργειας.

Ουσιαστικά οι ελληνικοί παραδοσιακοί ελαιώνες είναι μεσογειακά δάση που απορροφούν μεγαλύτερες ποσότητες CO2 από οποιαδήποτε άλλη καλλιέργεια ελιάς, γι’ αυτό και πρέπει να ενισχυθεί οικονομικά η διατήρησή τους. Δυστυχώς όμως, όπως και με την παραδοσιακή κτηνοτροφία που απειλείται από τους οπαδούς της σταβλισμένης κτηνοτροφίας, υπάρχουν ένθερμοι οπαδοί της εντατικοποιημένης ελαιοκαλλιέργειας που διεκδικούν κρατικές δαπάνες για την κατασκευή φραγμάτων, με στόχο να αυξηθούν οι αρδευόμενες ελιές.

Το παράδοξο μάλιστα είναι ότι ζητούν την κατασκευή φραγμάτων προβάλλοντας τις ανάγκες λόγω κλιματικής αλλαγής, η οποία θα επιταχυνθεί αν εγκαταλειφθούν οι παραδοσιακοί ελαιώνες αρνητικού περιβαλλοντικού αποτυπώματος για να αυξηθούν οι εντατικές καλλιέργειες.

Μετά από καμιά δεκαριά χρόνια, θα βλέπουμε ντοκιμαντέρ για τους επιδοτούμενους ισπανικούς παραδοσιακούς ελαιώνες και θα κλαίμε, όπως κλαίμε τώρα για τα καμένα δάση και χωριά, επειδή κανένας δεν τολμά να επιδοτήσει τουλάχιστον τη βόσκηση γύρω από τους οικισμούς.