Πελλάνα Λακωνίας: Το ανάκτορο του Μενελάου και της ωραίας Ελένης

Στην ομηρική πόλη Λακεδαίμονα βρισκόταν το ανάκτορο του Μενελάου, του ξανθού βασιλιά της Σπάρτης και ικανότατου πολεμιστή, ενός από τους πλέον γνωστούς ήρωες της ελληνικής μυθολογίας.

Ο Μενέλαος, γιος του Ατρέα και αδελφός του Αγαμέμνονα, υποκίνησε την εκστρατεία κατά της Τροίας, προκειμένου να ανακτήσει τη σύζυγό του, την ξακουστή ωραία Ελένη, που είχε αρπάξει ο Πάρις.

Μετά το δεκαετή πόλεμο και την άλωση του Ιλίου, και αφού μεσολάβησε οκταετής περιπλάνηση, ο Μενέλαος επανήλθε μαζί με τη σύζυγό του στην πατρίδα του, όπου έζησε μέχρι τα βαθιά γεράματά του.

Σύμφωνα με μια εκδοχή, η ομηρική πόλη Λακεδαίμων τοποθετείται στον αρχαιολογικό χώρο της Πελλάνας Λακωνίας, που βρίσκεται κοντά στον ομώνυμο σύγχρονο οικισμό.

Εκεί, στην αγκαλιά του Ταΰγετου, στην κορυφή ενός νοητού τριγώνου που σχηματίζουν ο αρχαιολογικός χώρος της Πελλάνας και τα παραδοσιακά χωριά Καστόρειο και Γεωργίτσι, ήταν χτισμένο το ανάκτορο του Μενελάου και της Ελένης, σύμφωνα τουλάχιστον με όσα υποστηρίζει ο καθηγητής Αρχαιολογίας και ανασκαφέας Θεόδωρος Σπυρόπουλος.

Οι ανασκαφικές έρευνες στην περιοχή της αρχαίας Πελλάνας, που κατοικήθηκε αρχικά από Mινύες και αργότερα από Mυκηναίους, έχουν φέρει στο φως, μεταξύ άλλων, λείψανα κατοίκησης και νεκροταφείο Πρωτοελλαδικών Xρόνων, επιβλητικό μυκηναϊκό ανακτορικό συγκρότημα με κυκλώπειο τείχος, βασιλικό τάφο των Πρώιμων Μυκηναϊκών Χρόνων (περί το 1500 π.Χ.), θολωτούς λαξευτούς τάφους Mυκηναϊκών Xρόνων, τμήμα οικισμού Mυκηναϊκών και Eλληνιστικών Xρόνων, λείψανα τείχους Eλληνιστικών Xρόνων, άφθονη κεραμική και ειδώλια, κατάλοιπα της Φραγκοκρατίας.