Πέντε από τα σημαντικότερα εμβόλια στην ιστορία της ανθρωπότητας

Για πολλούς επιστήμονες παγκοσμίως, το έτος 2020 ήταν ένας αγώνας για την δημιουργία ενός εμβολίου για τον κορονοϊό. Ο σχεδιασμός και ο έλεγχος ενός εμβολίου είναι μια αργή διαδικασία – αλλά μόλις είναι διαθέσιμο, μπορεί να επιβραδύνει την εξάπλωση της λοίμωξης και της νόσου.

«Η πανδημία COVID-19 είναι μια ζωντανή απόδειξη της ανάγκης για εμβόλια», λέει η καθηγήτρια Δρ. Κέρστιν Χόκνες, υπέυθυνη του τμήματος επιστήμης και τεχνολογίας στο Πανεπιστήμιο Μπράιαντ.

Κάθε εμβόλιο είναι ένα επίτευγμα. Μερικά, ωστόσο, ξεχωρίζουν, ενώ κάποια άλλα αποτελούν σταθμό στην ιστορία της ανθρωπότητας. Αυτά είναι πέντε από τα πιο σημαντικά εμβόλια που έχουν αναπτυχθεί ποτέ:

Το εμβόλιο της ευλογιάς

Η ευλογιά ήταν το πρώτο επιτυχημένο εμβόλιο, που κατασκευάστηκε το 1796 από τον Έντουαρντ Τζένερ. «Ο Έντουαρντ Τζένερ διέδωσε την μέθοδο, καθιστώντας την κοινή πρακτική», λέει Κέρστιν Χόκνες.

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας περιγράφει την ευλογιά ως «μία από τις πιο θανατηφόρες ασθένειες του ανθρώπινου οργαισμού». Οδηγεί σε συμπτώματα που μοιάζουν με γρίπη ακολουθούμενα από φουσκάλες γεμάτες πύον στο σώμα μας, σύμφωνα με την κλινική Μέϊο, στις Ηνωμένες Πολιτείες. Η Κέρστιν Χόκνες, σημειώνει ότι η ευλογιά σκότωνε τρία στα δεκα άτομα που είχαν προσβληθεί από τον ιό.

Είναι η μόνη ασθένεια που έχει εξαλειφθεί παγκοσμίως. Αυτό σημαίνει ότι αυτές τις μέρες, κανείς δεν λαμβάνει το εμβόλιο της ευλογιάς – δεν είναι πλέον απαραίτητο. Αυτή η εξάλειψη της νόσου «είναι ένα από τα μεγαλύτερα διεθνή επιτεύγματα δημόσιας υγείας», σημειώνει η Κέρστιν Χόκνες.

Το εμβόλιο της πολιομυελίτιδας

Όπως λέει ο καθηγητής βιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Βιλανόβα, Δρ. Τζόσεφ Κόμπερ, ο κόσμος βγήkε στους δρόμου σχηματίζοντας ουρές χιλιομέτρων προκειμένου να εμβολιαστεί.

Τα παιδιά διατρέχουν ιδιαίτερο κίνδυνο για πολιομυελίτιδα, έναν εξαιρετικά μολυσματικό ιό που εξαπλώνεται μέσω της επαφής με κάποιον που έχει τη λοίμωξη, καθώς και μέσω μολυσμένων τροφίμων και νερού, λέει η Κέρστιν Χόκνες. Σε ορισμένα άτομα μπορεί να οδηγήσει σε παράλυση, η οποία μπορεί να είναι μόνιμη, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας.

Σήμερα, τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC) στις Ηνωμένες Πολιτείες, προτείνουν στα παιδιά να κάνουν τέσσερις δόσεις του εμβολίου κατά της πολιομυελίτιδας, ξεκινώντας από την ηλικία των δύο μηνών.

Τα κρούσματα έχουν πλέον μειωθεί σημαντικά.Το 2018 καταγράφηκαν 33 περιστατικά.

Το εμβόλιο MMR (Ιλαρά, Ερυθρά, Παρωτίτιδα)

Σήμερα, τα παιδιά λαμβάνουν δύο δόσεις του εμβολίου MMR, το οποίο προστατεύει από την ιλαρά, την παρωτίτιδα και την ερυθρά – μία στους 12 έως 15 μήνες και μια δεύτερη δόση σε ηλικίες 4 έως 6 ετών. Το εμβόλιο είναι εξαιρετικά αποτελεσματικό κατά της ιλαράς, το οποίο είναι ένας πολύ μεταδοτικός αναπνευστικός ιός.

«Είναι τόσο μεταδοτικός ο ιός που αν τον έχει ένα άτομο, έως και το 90% των ανθρώπων γύρω του θα μολυνθούν αν δεν παίρνουν μέτρα προστασίας», σημειώνει το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των Ηνωμένων Πολιτειών.

Και οι συνέπειες είναι σοβαρές: η ιλαρά μπορεί να οδηγήσει σε πνευμονία, εγκεφαλίτιδα (εγκεφαλικό πρήξιμο) και, σε ορισμένες περιπτώσεις, θάνατο, λέει η Κέρστιν Χόκνες. Τα εμβόλια για την ιλαρά έγιναν διαθέσιμα το 1963. Πριν από τη διάθεση των εμβολίων, 3 έως 4 εκατομμύρια άνθρωποι τον χρόνο, νοσούσαν από την ιλαρά.

Το εμβόλιο Tdap (τέτανος, διφθερίτιδα, κοκκύτης)

Το εμβόλιο Tdap προστατεύει από τρεις ασθένειες: τέτανο, διφθερίτιδα και κοκκύτη. Και οι τρεις από αυτές τις ασθένειες προκαλούνται από βακτήρια και έχουν τη δυνατότητα να είναι θανατηφόρα.

Ο κοκκύτης μπορεί να είναι απειλητικό για τη ζωή των μωρών, αν και δεν είναι τόσο σοβαρό για τους ενήλικες. Μέχρι να είναι αρκετά μεγάλα για να κάνουν το εμβόλιο, «τα βρέφη βασίζονται σε όλους γύρω τους να εμβολιάζονται κατά του κοκκύτη», λέει ο Δρ. Τζόσεφ Κόμπερ, ο οποίος αναφέρει ότι το εμβόλιο του κοκκύτη είναι ιδιαίτερα σημαντικό.

Κατά τη διάρκεια κάθε εγκυμοσύνης, οι γυναίκες πρέπει να λάβουν το εμβόλιο Tdap, καθώς μπορεί να βοηθήσει στην προστασία του μωρού.

Το εμβόλιο HPV

Τα εμβόλια κατά του ιού των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV) είναι εμβόλια που προλαμβάνουν τη λοίμωξη από ορισμένους τύπους του ιού HPV.

Τα διαθέσιμα εμβόλια προστατεύουν από δύο, τέσσερις ή εννέα τύπους του HPV. Όλα τα εμβόλια προστατεύουν κατ′ ελάχιστον από τους τύπους HPV 16 και 18 που ενέχουν το μεγαλύτερο κίνδυνο για καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. Εκτιμάται ότι μπορεί να προλαμβάνουν το 70% των καρκίνων του τραχήλου της μήτρας, το 80% των καρκίνων του πρωκτού, το 60% των καρκίνων του κόλπου, το 40% των καρκίνων του αιδοίου και πιθανόν, κάποιους τύπους καρκίνων του στόματος.

Επιπλέον, αποτρέπουν κάποια κονδυλώματα του πρωκτού, ενώ τα εμβόλια κατά των τύπων 4 και 9 παρέχουν μεγαλύτερη προστασία.

«Αυτό το εμβόλιο είναι ένα από τα πιο σημαντικά όπλα που έχουμε για την θεραπεία του καρκίνου, λέει ο Κέρστιν Χόκνες. Το εμβόλιο HPV χορηγείται σε δύο ή τρεις δόσεις σε παιδιά και εφήβους. Η χορήγηση του σε νεαρή ηλικία, πριν από σεξουαλικές συνευρέσεις, το καθιστά πολύ αποτελεσματικό.

Συνοψίζοντας

Τα εμβόλια είναι σημαντικά επειδή σώζουν ζωές. Για παράδειγμα, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, εκτιμά ότι οι εμβολιασμοί σώζουν 2-3 εκατομμύρια ζωές, κάθε χρόνο, από ασθένειες όπως η διφθερίτιδα, ο κοκκύτης, η ιλαρά και η γρίπη.

Η αποτελεσματικότητα τους, ωστόσο, εξαρτάται από τον καθένα που συνεχίζει να εμβολιάζεται – καθώς ορισμένα εμβόλια δεν είναι ασφαλή για χορήγηση έως ότου τα μωρά είναι 12 μηνών.

«Είναι πραγματικά σημαντικό να λαμβάνετε εμβόλια – όχι μόνο προστατεύουμε τον εαυτό μας και τα παιδιά μας, αλλά προστατεύουμε και συνανθρώπους μας στην κοινωνία», λέει ο Δρ. Τζόσεφ Κόμπερ.

Πηγή: Insider.com