Ποιες είναι οι 28 εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην ελληνική ακτοπλοΐα
Της Αναστασίας Βαμβακά
Το 2022, 100 ακτοπλοϊκά πλοία εξυπηρετούν καθημερινά 115 νησιά της χώρας είτε συνδέοντάς τα με την ενδοχώρα είτε πραγματοποιώντας συνδέσεις μεταξύ τους. Τα περισσότερα –ειδικά αυτές τις μέρες- αναχωρούν με πληρότητα που αγγίζει το 100%, ωστόσο το στοίχημα – παρά τα στοιχεία για ρεκόρ τουριστικής κίνησης- είναι πως τα έσοδα από την αυξημένη επιβατική κίνηση δεν θα αντισταθμιστούν από τα επίσης αυξημένα λειτουργικά έξοδα.
Ενδιαφέρον παρουσιάζουν και τα στοιχεία της επιβατικής κίνησης του 2021, καθώς ειδικά σε γραμμές όπως Κρήτη και Δωδεκάνησα η αύξηση άγγιξε τριψήφια ποσοστά.
Ακτοπλοϊκές γραμμές |
2020 |
2021 |
Διαφορά |
Αργοσαρωνικός |
1.252.141 |
1.600.690 |
28% |
Πειραιάς- Πελοπόννησος |
39.238 |
52.914 |
34% |
Πειραιάς- Κρήτη |
1.008.048 |
1.191.120 |
18% |
Πειραιάς Κρήτη- Δωδεκάνησα |
68.859 |
306.193 |
345% |
Πειραιάς- Δωδεκάνησα |
485.860 |
588.974 |
21% |
Πειραιάς Δυτικές Κυκλάδες |
527.341 |
914.231 |
73% |
Πειραιάς Ανατολικές Κυκλάδες |
951.820 |
1.825.150 |
92% |
Πειραιάς- Μύκονος- Τήνος- Σάμος |
699.457 |
643.908 |
-8% |
Πειραιάς- Χίου Μυτιλήνης |
309.941 |
437.503 |
41% |
Πειραιάς- Ακαρνανίας- Ιόνια νησιά |
310.198 |
415.491 |
34% |
Ραφήνα- Εύβοια- Άνδρο- Τήνο |
934.050 |
1.527.804 |
64% |
Βόλος- Σποράδες-Κύμης |
423.143 |
663.924 |
54% |
Ζάκυνθος- Κυλλήνη |
486.616 |
671.027 |
38% |
Κυλλήνη- Πόρος Κεφαλλονιά |
296.967 |
360.195 |
21% |
Λοιπές |
1.116.929 |
1.647.247 |
47% |
Σύνολο |
8.919.608 |
12.846.371 |
44% |
Πηγή: XRTC ΕΠΕ
Σύμφωνα με την μελέτη της XRTC, που εξιδικεύεται στη ναυτιλιακή χρηματοδότηση και στην παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών, αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα δραστηριοποιούνται 28 εταιρείες οι οποίες κατηγοριοποιούνται ανάλογα με το είδος των πλοίων τους και τα χαρακτηριστικά τους σε μεγάλες, μεσαίες και μικρές.
Μεγάλες Εταιρίες
Σε αυτήν την κατηγορία εντάσσονται ο όμιλος της ΑΝΕΚ, ο όμιλος ATTICA, και ο όμιλος των ΜΙΝΩΙΚΩΝ. Τα 43 πλοία των τριών μεγάλων Εταιριών, αποτελούν τους στυλοβάτες της αγοράς αφού διακινούν επιβάτες και προπάντων το μεγαλύτερο μέρος των φορτίων από και προς τα νησιά. Καλύπτουν καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους τις ανάγκες των κατοίκων στη νησιωτική χώρα αδιάληπτα με μεγάλα επιβατηγά/οχηματαγωγά πλοία των οποίων ο μέσος όρος μήκους είναι τα 145μ. Από το 2015 ο στόλος τους δεν παρουσιάζει διακυμάνσεις. Τα τελευταία 3 έτη αριθμεί σταθερά 43 πλοία ενώ ο μέσος όρος ηλικίας τους ανεβαίνει σταθερά φτάνοντας τα 23 έτη.
Τα επιχειρηματικά μοντέλα των οποίων αναλύονται ως εξής:
Ο Όμιλος της ΑΝΕΚ αποτελείται από:
• τη Μητρική Εταιρία ΑΝΕΚ Α.Ε. (κλάδος επιβατηγού ναυτιλίας),
• την ΑΙΓΑΙΟΝ ΠΕΛΑΓΟΣ ΘΑΛΑΣΣΙΕΣ ΓΡΑΜΜΕΣ ΝΑΥΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ (κλάδος επιβατηγού ναυτιλίας),
• την ΕΤΑΙΡΙΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΕΠΑΡΧΙΑΣ ΑΠΟΚΟΡΩΝΑ Α.Ε. (παραγωγή και διάθεση εμφιαλωμένου νερού – κλάδος εμφιάλωσης νερού),
• τη ΛΕΥΚΑ ΟΡΗ Α.Β.Ε.Ε. (τυποποίηση και εμπορία αγροτικών προϊόντων και ειδών συσκευασίας – κλάδος βιομηχανίας),
• την ΑΝΕΚ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ – ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑΚΗ – ΣΥΜΜΕΤΟΧΩΝ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΙΑ (τουρισμός, παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών κ.λπ. – κλάδος τουρισμού),
• την ΑΝΕΚ LINES ITALIA S.r.l. (πρακτόρευση και αντιπροσώπευση ναυτιλιακών εταιρειών – κλάδος τουρισμού).
Η εταιρία ATTICA ΑΝΩΝΥΜΟΣ ΕΤΑΙΡΙΑ ΣΥΜΜΕΤΟΧΩΝ με διακριτικό τίτλο “ATTICA GROUP” ή όμιλος ATTICA, είναι αμιγώς Εταιρία Συμμετοχών και ως εταιρία συμμετοχών δεν έχει δραστηριότητα. Η εταιρία μέσω των θυγατρικών της εταιρειών δραστηριοποιείται στην επιβατηγό ναυτιλία.
Ο όμιλος των ΜΙΝΩΙΚΩΝ αποτελείται από την εταιρία ΜΙΝΩΙΚΕΣ ΓΡΑΜΜΕΣ ΑΝΕ και της θυγατρικής αυτής Minoan Italia S.p.A. Οι εταιρίες ΑΝΕΚ Α.Ε. και ATTICA ΑΝΩΝΥΜΟΣ ΕΤΑΙΡΙΑ ΣΥΜΜΕΤΟΧΩΝ είναι εισηγμένες στο Ελληνικό Χρηματιστήριο ενώ οι ΜΙΝΩΙΚΕΣ ΓΡΑΜΜΕΣ είναι μέρος του ιταλικού ομίλου Grimaldi.
ΠΙΝΑΚΑΣ 1: ΜΕΓΑΛΕΣ ΑΚΤΟΠΛΟΙΚΕΣ ΕΤΑΙΡΙΕΣ (ΣΤΟΛΟΣ & ΚΙΝΗΣΗ)
ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ |
ΑΡΙΘΜΟΣ ΠΛΟΙΩΝ |
ΚΙΝΗΣΗ ΕΠΙΒΑΤΩΝ |
ΚΙΝΗΣΗ ΙΧ |
ΚΙΝΗΣΗ ΦΟΡΤΗΓΩΝ |
ΑΤΤΙCA GROUP |
30 |
4.400.000 |
870.000 |
370.000 |
MINOAN LINES |
4 |
724.000 |
162.000 |
82.000 |
ANEK |
9 |
652.000 |
183.000 |
133.000 |
Σύνολο 2021 |
43 |
5.776.000 |
1.215.000 |
585.000 |
Σύνολο 2020 |
43 |
3.626.129 |
640.805 |
498.408 |
Ποσοστιαία Μεταβολή |
|
59% |
90% |
17% |
Πηγή: XRTC ΕΠΕ
Κύκλος Εργασιών
Το σύνολο του Κύκλου Εργασιών των τριών εταιριών αυξήθηκε κατά 20% το 2021 και κυμαίνεται στα €565,6 εκατ. από €472,3 εκατ. το 2020
Ο κύκλος εργασιών του ομίλου ATTICA ενισχύθηκε και ανήλθε για τη χρήση 2021 σε €347,91 εκατ. έναντι κύκλου εργασιών €290,40 εκατ. στη χρήση 2020, παρά το γεγονός ότι επηρεάστηκε καθ’ όλη τη διάρκεια της χρήσης από την πανδημία του COVID-19 με περιορισμούς στις μετακινήσεις των επιβατών καθώς και την εφαρμογή μειωμένου πρωτοκόλλου επιβατών στα πλοία. Οι καλύτερες επιδόσεις που σημειώθηκαν στο μεταφορικό έργο και η επακόλουθη αύξηση του κύκλου εργασιών κατά τη χρήση 2021, αποτελούν ενδείξεις σταδιακής ομαλοποίησης των εργασιών του oμίλου.
Ειδικότερα, ανά γεωγραφικό τομέα ο κύκλος εργασιών έχει ως ακολούθως:
• Στην Ελληνική Ακτοπλοΐα, ο κύκλος εργασιών στη χρήση 2021 ανήλθε σε €263,32 εκατ. έναντι €218,89 εκατ. στη χρήση 2020.
• Στους Διεθνείς Πλόες, ο κύκλος εργασιών στη χρήση 2021 ανήλθε σε €84,59 εκατ. έναντι €71,51 εκατ. στη χρήση 2020.
Επισημαίνεται ότι στον κύκλο εργασιών, και ειδικότερα στον γεωγραφικό τομέα “Ελληνική Ακτοπλοΐα”, περιλαμβάνονται επιδοτήσεις για εκτέλεση δρομολογίων γραμμών εσωτερικού Δημόσιας Υπηρεσίας, καθώς και επιδοτήσεις για την διασφάλιση της θαλάσσιας συγκοινωνιακής εξυπηρέτησης νησιωτικών περιοχών, λόγω της πανδημίας Covid – 19, συνολικού ύψους €38,31 εκατ. (€46,34 εκατ. το 2020). Στον γεωγραφικό τομέα “Διεθνείς Πλόες” περιλαμβάνονται έσοδα από μισθώσεις πλοίων ύψους €5,7 εκατ. στη χρήση 2021 (€7,4 εκατ. στη χρήση 2020).
Ο κύκλος εργασιών του ομίλου της ΑΝΕΚ LINES για τη χρήση 2021 ανήλθε σε €150,0 εκατ. έναντι €124,5 εκατ. τη χρήση 2020 παρουσιάζοντας αύξηση κατά 21%, ήτοι €25,5 εκατ. Τα έσοδα από τις ναυτιλιακές δραστηριότητες εσωτερικού ανήλθαν σε €44,2 εκατ. έναντι €40,0 εκατ. την προηγούμενη χρήση και από τις ναυτιλιακές δραστηριότητες εξωτερικού διαμορφώθηκαν σε €93,3 εκατ. έναντι €75,2 εκατ., ενώ τα έσοδα από λοιπές δραστηριότητες ανήλθαν σε €12,5 εκατ. το 2021 έναντι €9,2 εκατ. το 2020.
Στις ΜΙΝΩΙΚΕΣ ο κύκλος εργασιών από συνεχιζόμενες δραστηριότητες παρουσίασε αύξησης της τάξεως των €10,2 εκατ. και διαμορφώθηκε σε €67,7 εκατ. έναντι €57,4 εκατ. της χρήσης του 2019.
Καθαρά Αποτελέσματα
Τα ζημιογόνα Καθαρά Αποτελέσματα προ φόρων των τριών εταιριών για το 2021 για δεύτερη χρονιά ανέρχονται σε πολύ υψηλά επίπεδα. Μετά τις ζημιές ύψους -€78 εκατ. του 2020, άλλα -€72 εκατ. προστίθενται το 2021.
Η ΑTTICA GROUP εμφανίζει ζημιές προ φόρων στη χρήση 2021 -€49,37 εκατ. έναντι κερδών μετά από φόρους -€49,37 εκατ. στη χρήση 2020.
Για την ΑΝΕΚ LINES τα καθαρά αποτελέσματα μετά από φόρους και δικαιώματα μειοψηφίας διαμορφώθηκαν σε ζημιές -€40,87 εκατ. έναντι ζημιών -€15,1 εκατ. τη χρήση 2020.
Για τις ΜΙΝΩΙΚΕΣ τα καθαρά αποτελέσματα μετά από φόρους από συνεχιζόμενες δραστηριότητες διαμορφώθηκαν σε ζημίες 18,7 εκατ. έναντι ζημιών -€15,4 εκατ. την προηγούμενη χρήση.
Μεσαίες εταιρείες
Στην κατηγορία, η μελέτη της XTRC εντάσσει τις 3 εταιρίες που δραστηριοποιούνται στο χώρο τόσο σε κύριες, όσο σε άγονες και ενδονησιωτικές γραμμές. Οι εταιρίες Fast Ferries και Levante Ferries δραστηριοποιούνται με συμβατικά πλοία καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου. Η Seajets χρησιμοποιεί τα περισσότερα ταχύπλοα πλοία της μόνο την υψηλή τουριστική περίοδο.
Εταιρεία |
Ιδιόκτητα |
Δρομολογημένα |
SEAJETS |
24 |
16 |
FAST FERRIES |
4 |
4 |
LEBANTE FERRIES |
6 |
4 |
Σύνολο |
34 |
24 |
Μικρότερες Εταιρείες
Σε αυτήν την κατηγορία εντάσσονται 22 εταιρίες που δραστηριοποιούνται στο χώρο κυρίως σε άγονες και ενδονησιωτικές γραμμές. Η αναφορά γίνεται πάντα σε επίπεδο στόλου και μόνο καθώς αυτές οι εταιρίες δεν δημοσιοποιούν οικονομικά ή άλλου είδους στοιχεία. Τα στοιχεία των στόλων προέρχονται από τις ιστοσελίδες των εταιριών, ενώ τα στοιχεία για τις αγοραπωλησίες των πλοίων προέρχονται από το διαδίκτυο και από πηγές της αγοράς.
Πολλές από τις παραπάνω εταιρίες πάρα το γεγονός ότι έχουν τοπικό χαρακτήρα παρουσιάζουν καινοτόμες διαχειριστικές δομές, υιοθετούν προγράμματα καρτών προνομίων, κρατήσεις on line, Web check in, e-tickets όπως οι μεγαλύτερες εταιρίες και εξελίσσουν το προϊόν της ακτοπλοΐας. Οι περισσότερες από τις εταιρίες αυτές επισκευάζουν ή και σε κάποιες περιπτώσεις χτίζουν τα πλοία τους στην Ελλάδα γεγονός που χρήζει ιδιαίτερης ευαρέσκειας και στήριξης από το κράτος αλλά και όλους τους δημόσιους φορείς. Βασική προϋπόθεση όμως αποτελεί η ανάπτυξη εταιρικού προφίλ με στόχο να μπορέσουν να αντλήσουν τραπεζικά κεφάλαια.