Ποιος έχτισε καλύβα πάνω στους Στύλους του Ολυμπίου Διός; Μια εκπληκτική και αληθινή ιστορία

Η δουλειά ενός ερευνητή ιστορίας είναι η εξής: Ατελείωτες ώρες αναζήτησης σε βιβλία, πίνακες ζωγραφικής, φωτογραφίες και χειρόγραφα, αναζητώντας ενδείξεις για να δημιουργήσει μια πιο ακριβή εικόνα του παρελθόντος.

Φυσικά, μέσα από αυτή τη διαδικασία μπορείς να ανακαλύψεις άκρως ενδιαφέροντα πράγματα.

Κάτι τέτοιο συνέβη και στην περίπτωση του συγγραφέα και διδάκτορα Πολ Κούπερ, από το Νόργουιτς της Αγγλίας, ενώ ερευνούσε τον Ναό του Ολυμπίου Διός στην Αθήνα.

Ο Πολ έπεσε επάνω σε μια απίστευτη φωτογραφία των ερειπίων του ναού, που τραβήχτηκε το 1858.

«Μελετούσα τις ξεχασμένες ιστορίες των διαφόρων κατεστραμμένων μνημείων σε όλο τον κόσμο για το διδακτορικό μου, που εξετάζει το πώς άλλαξαν οι καλλιτεχνικές αναπαραστάσεις των κατεστραμμένων αυτών μνημείων κατά τη διάρκεια των χρόνων» δήλωσε ο Πολ στο Bored Panda. «Ως μυθιστοριογράφος και συγγραφέας ιστορικής φαντασίας, τα ερείπια είναι σημαντικά στη δουλειά μου».

Αυτή η συγκεκριμένη φωτογραφία όμως τον εξίταρε, καθώς απεικόνιζε κάτι περίεργο, ή μάλλον ασυνήθιστο, στην κορυφή των κιόνων του ναού. Ενα έξτρα κτίσμα. Τι στο καλό θα μπορούσε να είναι αυτό λοιπόν; Και γιατί αυτό το έξτρα κτίσμα αφενός δεν υπάρχει σήμερα και αφετέρου δεν απεικονίζεται σε μια πανομοιότυπη φωτογραφία που ανακάλυψε ερευνώντας το θέμα περαιτέρω.

Ψάχνοντας επισταμένα για να ανακαλύψει τι ακριβώς συνέβαινε με αυτό το έξτρα κτίσμα βρήκε ακόμη έναν πίνακα ζωγραφικής  του ναού και περισσότερες φωτογραφίες από την ίδια σχεδόν περίοδο. Και στον πίνακα και στις φωτό απεικονιζόταν και πάλι το έξτρα κτίσμα πάνω από τους κίονες.

Η ίντριγκα μεγάλωσε όπως και η περιέργεια του Πολ.

Τι ακριβώς ήταν αυτό το κτίσμα;

Θα μπορούσαν να ζούσαν άνθρωποι εκεί πάνω, σκαρφαλωμένοι επισφαλώς πάνω από έναν από τους μεγάλους ναούς της αρχαίας ιστορίας;

Γιατί αυτή η κατασκευή βρίσκεται σε ορισμένες φωτογραφίες και όχι σε άλλες;

Και γιατί δεν υπάρχει πια;

Ο Πολ αγαπά την εξερεύνηση των ιστοριών πίσω από τα πολλά αρχαία ερείπια που είναι διάσπαρτα σε ολόκληρο τον κόσμο, από την Βόρεια Αφρική μέχρι την Καμπότζη. «Για πολλά αρχαία κτίσματα, τα οποία σώζονται σήμερα εν μέρει, υπάρχουν ιστορίες, γεγονότα που συνέβησαν μετά την καταστροφή τους, οι οποίες είτε έχουν ξεχαστεί, είτε τις έχουν αποκρυψεί σκοπίμως», υποστηρίζει ο Πολ. «Για παράδειγμα, τα ερείπια της Ακρόπολης των Αθηνών κάποτε ήταν ο χώρος ενός οθωμανικού τζαμιού και το Κολοσσαίο ήταν χριστιανικό ερημητήριο. Τα ερείπια της Παλμύρας στη Συρία ήταν κάποτε μια ακμάζουσα πόλη προτού κατεδαφιστούν από τους Γάλλους αρχαιολόγους του 1920».

Ποια είναι λοιπόν τα κρυμμένα μυστικά του ναού του Ολυμπίου Διός; Ο Πολ αποκαλύπτει το μυστήριο σε μια σειρά από viral tweets.

 

I fell down a bit of a ruins research rabbithole today, thought I’d share some of my weird journey.

It started with this incredible 1858 photo of the Temple of Olympian Zeus in Athens. pic.twitter.com/KujA7BNt7V

— Paul 🌹📚 Cooper (@PaulMMCooper) November 23, 2017

Τι αναφέρει ο Πολ στα τουίτ του:

«Όλα ξεκίνησαν με αυτή την φωτογραφία του 1858 από τον ναό του Ολυμπίου Διός στην Αθήνα.

Αυτό που μου επέστησε την προσοχή ήταν αυτή η παράξενη προεξοχή στην κορυφή. Φαινόταν πραγματικά παράξενο και δεν ταίριαζε με το υπόλοιπο κτίριο.

Επίσης δεν ταίριαζε με τις αναπαραστάσεις του πώς ήταν το κτίριο αρχικά.

Νόμιζα ότι βρήκα την απάντηση όταν βρήκα ένα ακριβές αντίγραφο της φωτογραφίας, αλλά με την προεξοχή να λείπει. Όλοι ήταν στις ίδιες θέσεις, αλλά έλειπε το περίεργο κομμάτι από την κορυφή.

Έτσι σκέφτηκα ότι βρήκα την απάντησή μου: κάποιος είχε επεξεργαστεί την αρχική φωτογραφία, προσθέτοντας ένα περίεργο κομμάτι στην κορυφή του, για να το κάνει να δείχνει ψηλότερο και πιο επικό.

Αυτό μέχρι που είδα αυτόν τον πίνακα του 1833 από τον Johann Michael Wittmer.

Και όταν είδα την φωτογραφία του 1862 από άλλη οπτική γωνία, ήταν προφανές ότι η προεξοχή είχε αφαιρεθεί από την άλλη φωτογραφία και όχι,  δεν είχε προστεθεί στην αρχική.

Και ψάχνοντας και άλλο, επιτέλους βρήκα την εξήγηση. Οι χριστιανοί ασκητές γνωστοί ως στυλίτες ή «άγιοι των στύλων». Οι στυλίτες πιστεύεται ότι ζούσαν στις κορυφές ψηλών στύλων που υποτίθεται ότι τους έφερναν πιο κοντά στον Θεό και τους αποζητούσαν ταυτόχρονα τη θεϊκή ταπείνωση, ενώ εξιλεώνονταν για τις αμαρτίες τους.

Ετσι, κάποια στιγμή μετά την καταστροφή του ναού Ολυμπίου Διός τον 3ο αιώνα και την εξέταση από τους αρχαιολόγους τον 19ο αιώνα, οι στυλίτες έχτισαν σιγά-σιγά να χτίζουν μια μικρή πέτρινη καλύβα πάνω στους κίονες του κατεστραμμένου ναού!

Στο άρθρο του  «Η δόξα της Ελλάδας», ο Αλεξάντερ Γουίλμπουρν περιέγραψε το 1922 ότι άκουσε ντόπιους να λένε για μια μεγάλη ομάδα στυλιτών που ζούσαν στην κορυφή του ναού του Ολυμπίου Διός. Μάλιστα, τους πήγαιναν φαγητό και νερό, τα οποία κατάφεραν να φθάνουν στο… καταφύγιό τους με σχονιά και κουβάδες!

Περιγράφει μάλιστα την συνάντηση με έναν παλιό Αθηναίο, που θυμήθηκε ότι έλαβε προσφορές από ψωμιά και φρούτα για να τα στείλει στους στυλίτες του ναού του Ολύμπιου Διός, που θα κατέβαζαν καλάθια για να τα παραλάβουν.

Πότε όμως γκρεμίστηκε η… καλύβα των στυλιτών;

Μετά την ελληνική ανεξαρτησία από την Οθωμανική Αυτοκρατορία, έγιναν προσπάθειες τον 19ο αιώνα για να ενισχυθεί η εθνική ταυτότητα, παρουσιάζοντας ξανά το μεγαλείο του ελληνικού πολιτισμού του παρελθόντος. Έτσι, στα μάτια των ελληνικών Αρχών, αυτή η χριστιανική προσθήκη στο ναό του Ολυμπίου Διός, έπρεπε να φύγει.

Άρα, η δεύτερη φωτογραφία που σας έδειξα, είναι μέρος αυτής της προσπάθειας να απαληφθεί, ή να αποκρύψουν την παρουσία των στυλιτών από τα αρχαία μνημεία. Αν κοιτάξετε προσεκτικά μπορείτε να δείτε τα κενά που έμειναν μετά την αφαίρεση του έξτρα κτίσματος».

Φωτογραφίες: Twitter