Πολεοδομικά: Οικισμοί, ζώνες, κατατμήσεις, εντοπιότητες

Τόσο στους μηχανικούς, όσο και στον πολίτη είναι γνωστό το πρόβλημα με την πολυνομία και τις διαφορετικές διατάξεις που ισχύουν σε κάθε μέρος της χώρας, ειδικά όμως για τον τόπο μας, ισχύουν αρκετοί νόμοι και διατάξεις, που διαφοροποιούν τους όρους δόμησης για κάθε χωριό έτσι, που να έχουμε πολλές φορές σύγχυση ανάμεσα στον κόσμο για το τι μπορούν να κάνουν. Μάλιστα, αν εμπλέκονται και επαγγελματίες που δεν έχουν σαφή γνώση των πραγμάτων για το νησί, τότε τα πράγματα δυσκολεύουν. Εδώ δεν θα επιχειρήσουμε να κόψουμε το …Γόρδιο Δεσμό, ούτε να εμπλακούμε στην εργασία των μηχανικών, αλλά να θέσουμε 2-3 θέματα έτσι ώστε να ληφθούν υπόψιν από όσους εργαστούν πάνω στο νέο οικοδομικό κανονισμό ή το τοπικό πολεοδομικό, που έχει μεν ανατεθεί σε ειδικούς, δεν έχουμε όμως γνώση αν έχει μπει σε φάση υλοποίησης.

Πρώτα- πρώτα, καλόν, ή μάλλον αναγκαίο, είναι να έχουμε ενιαία αντιμετώπιση για χωριά και οικισμούς με τα ίδια ή παρόμοια χαρακτηριστικά. Έχουμε π.χ. δεκάδες οικισμούς που υπάγονται σε νόμο του 1985   έχουν περίγραμμα -κάτι που τους κάνει να πλεονεκτούν σε σαφήνεια και όχι μόνον- όπως π.χ. Λειβάδι και άλλοι να έχουν ζώνες. Όμως, το πρώτο παράδειγμα, που είναι οριοθετημένος με ΦΕΚ οικισμός από το 1979, ο μελετητής έχει κόψει το Λειβάδι σε πολλούς μικρούς οικισμούς με όλα όσα αυτό συνεπάγεται για τα όριά τους. Όμως στο Λειβάδι ισχύει και κάτι ακόμη, το οποίο το βρίσκουμε και σε πολλούς ακόμη οικισμούς, όπως: Ποταμός, Δόκανα, Αρέοι, Φριλιγκιάνικα, Καστρισιάνικα, Βαμβακαράδικα, Βιαράδικα, Αλοϊζιάνικα και  Τριφυλλιάνικα. Αυτό είναι οι ζώνες των 800μ από το κέντρο του οικισμού. Εάν κάποιος θέλει να προχωρήσει σε κατάτμηση εντός της ζώνης στους παραπάνω οικισμούς αυτό μπορεί να γίνει με ελάχιστο εμβαδόν τα 500τ.μ. και μόνο αν μεταβιβαστεί σε μόνιμους κατοίκους (τουλάχιστον για μία 5ετία) που δεν έχουν κατοικία στον οικισμό! Η διάταξη αυτή, που είχε κάποιο σκοπό τότε που θεσπίστηκε δεν έχει νόημα πλέον και πρέπει να έχουμε ενιαία αντιμετώπιση στο νησί και πλήρη αποσαφήνιση των όρων δόμησης. Τώρα, οι περισσότερες άδειες εκδίδονται με το Νόμο για οικισμούς κάτω των 2.000 κατοίκων, που αφορά όλους εδώ. Παράλληλα έχουμε και τους λεγόμενους παραδοσιακούς οικισμούς και τέτοιοι είναι οι: Μυλοπόταμο, Κάτω Χώρα, Αρωνιάδικα και Καστρισιάνικα. Όμως τα ίδια χαρακτηριστικά με αυτούς έχουν αρκετοί ακόμη οικισμοί, όπως, Λογοθετιάνικα, Κατσουλιάνικα, Χριστοφοριάνικα, Καλοκαιρινές κ.α. Το αν επιβάλλεται να προστεθούν και αυτοί ή να αλλάξουν κάποιοι όροι είναι και αυτό θέμα που θα πρέπει να καθοριστεί από τους μελετητές σε συνεργασία με το Δήμο. Ο τελευταίος, πριν από τις δικές του προτάσεις, που πρέπει να υποβληθούν και υποστηριχθούν στους μελετητές, πρέπει να έχει αποφασίσει ποίες θα είναι αυτές. Ευτυχώς στο νησί δραστηριοποιούνται πολλά γραφεία με ικανά στελέχη και επαρκή γνώση του θέματος κι εδώ πρέπει να δοθεί το βάρος. Εμείς παραθέτουμε, χωρίς ιεράρχηση, μερικές επικεφαλίδες πάνω στα θέματα που πρέπει να απασχολήσουν. Ενιαίος τρόπος αντιμετώπισης ομοειδών περιπτώσεων, διατήρηση της φυσιογνωμίας και αρχιτεκτονικής κληρονομιάς των οικισμών πριν χαθούν και τα τελευταία στοιχεία της τοπικής παράδοσης και  καθιέρωση σαφών όρων σχετικά με τα όρια και τους όρους δόμησης των οικισμών στο νησί, ώστε, ούτε να θιγούν τα παραπάνω, ούτε να φρενάρει η ανάπτυξη της οικοδομικής δραστηριότητος. Και, τέλος, πλήρης αποσαφήνιση  των όρων της εκτός σχεδίου δόμησης με λελογισμένη επέκτασή των ήδη αναπτυσσόμενων οικισμών. Και, καλό κουράγιο σε όσους εμπλακούν στον λαβύρινθο της Ελληνικής νομολογίας και γραφειοκρατίας.

Advertisement

Δημοσιεύθηκε στην έντυπη έκδοση της εφημερίδας ΚΥΘΗΡΑΪΚΑ στο φύλλο Ιανουαρίου 2025