Πως τα φωτοβολταϊκά μπορούν να ενισχύσουν την παραγωγή ελαιολάδου

Νέα μελέτη από το Πανεπιστήμιο της Κόρδοβα δείχνει ότι τα φωτοβολταϊκά και οι ελιές μπορούν να συνυπάρχουν και να βελτιώσουν την αποδοτικότητα της καλλιέργειας.

Η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών πάρκων σε εκτάσεις που παραδοσιακά χρησιμοποιούνται για γεωργία αποτελεί θέμα συζήτησης και αντιπαράθεσης εδώ και χρόνια. Μάλιστα, έχουν ήδη εμφανιστεί κινήματα διαμαρτυρίας σε πολλές γωνιές της Ανδαλουσίας ενάντια στις επεκτάσεις φωτοβολταϊκών πάνελ, οι οποίες καταλαμβάνουν εκτάσεις που προορίζονται για ελαιώνες. Τώρα, το Πανεπιστήμιο της Κόρδοβα έχει βρει μια εναλλακτική λύση.

Advertisement

Σε έναν κόσμο που απαιτεί ολοένα και περισσότερο καθαρή ενέργεια, αλλά και τρόφιμα, προκύπτει η δυνατότητα συνδυασμού και των δύο δραστηριοτήτων, ώστε αντί να ανταγωνίζονται, να συνυπάρχουν. Αυτή είναι η τεχνολογία της αγροβολταϊκής, η οποία εξετάζει τις δυνατότητες ενσωμάτωσης ηλιακών συλλεκτών σε γεωργικές φυτείες, παράγοντας έτσι ενέργεια χωρίς να εγκαταλείπεται η παραγωγή καλλιεργειών.

Μια ομάδα από το Πανεπιστήμιο της Κόρδοβα ανέπτυξε ένα μοντέλο για τη δοκιμή της ενσωμάτωσης φωτοβολταϊκών πάρκων, τοποθετώντας τους ηλιακούς συλλέκτες σε σειρές ανάμεσα στις γραμμές μιας φυτείας ελαιοδέντρων με φράχτη. Το αποτέλεσμα δείχνει ότι οι δύο δραστηριότητες μπορούν όχι μόνο να συνυπάρχουν, αλλά και να βελτιώσουν την απόδοσή τους όταν συνεργάζονται. Ένα αμοιβαίο «win-win».

Πιο αποδοτική κοινή παραγωγή

Η ομάδα εξηγεί ότι τα μοντέλα προσομοίωσης, όπως αυτό που αναπτύχθηκε, είναι πολύ ισχυρά εργαλεία στην έρευνα, καθώς επιτρέπουν τη δοκιμή της αποτελεσματικότητας μιας πρότασης πριν εφαρμοστεί στον «πραγματικό κόσμο», εξοικονομώντας έτσι κόστος και χρόνο. Σε αυτή την περίπτωση, μοντέλα που προσομοιώνουν την παραγωγή ελαιολάδου σε φυτεία ελαιοδέντρων συνδυάστηκαν με άλλα που προβλέπουν πώς οι ηλιακοί συλλέκτες, τοποθετημένοι σε σειρές, απορροφούν την ακτινοβολία και τη μετατρέπουν σε ηλεκτρική ενέργεια.

Εάν ο τελικός στόχος είναι η βελτιστοποίηση της χρήσης της γης, αυτό το μοντέλο απέδειξε ότι η αγροβολταϊκή τεχνολογία ικανοποιεί αυτό τον στόχο. Το βασικό συμπέρασμα της μελέτης είναι ότι η κοινή παραγωγή είναι πιο αποδοτική απ’ ό,τι θα ήταν ξεχωριστά. «Σε ένα είδος αμοιβαίας συνεργασίας, ωφελούνται και οι δύο δραστηριότητες: η γεωργία, λόγω της σκίασης που παρέχουν οι ηλιακοί συλλέκτες, οι οποίοι λειτουργούν και ως ανεμοθραύστες και δεν ανταγωνίζονται για το διαθέσιμο νερό. Και τα φωτοβολταϊκά, λόγω της μείωσης της θερμοκρασίας στους συλλέκτες, χάρη στην εξατμισοδιαπνοή των φυτών, που μπορεί να αυξήσει την ενεργειακή παραγωγή», εξηγούν.

Οι ερευνητές σημειώνουν ότι το αναπτυγμένο μοντέλο επιτρέπει τη δοκιμή διαφορετικών συνδυασμών ύψους και πλάτους των συλλεκτών ή της απόστασης μεταξύ των σειρών, αναλύοντας κάθε διαμόρφωση ώστε να επιλεγεί ο πιο ευνοϊκός τελικός σχεδιασμός.

Παρότι στα περισσότερα σενάρια που μελετήθηκαν το αποτέλεσμα είναι θετικό, υπάρχουν πολλοί παράγοντες που πρέπει να ληφθούν υπόψη. Για παράδειγμα, η μελέτη δείχνει ότι η πυκνότερη χρήση της γης, με στενότερες σειρές και μεγαλύτερο πλάτος και ύψος συλλεκτών, ευνοεί την αποδοτικότερη χρήση της ακτινοβολίας από τους ηλιακούς συλλέκτες και τα ελαιόδεντρα. Ωστόσο, η μείωση του διαθέσιμου ελεύθερου χώρου μπορεί να δυσκολέψει ορισμένες γεωργικές εργασίες ή την είσοδο γεωργικών μηχανημάτων. Το κλειδί, όπως σε κάθε συμβιωτική σχέση, είναι η ισορροπία.