Προσοχή στους πολιτικάντηδες ηθικολόγους

Υπάρχει πολιτική παράταξη που έχει εξ ορισμού το ηθικό πλεονέκτημα; Το ερώτημα δεν είναι καινούργιο και η απάντηση —όπως σε όλα τα ερωτήματα αυτού του τύπου— δεν μπορεί να είναι αντικειμενική, αλλά μόνο υποκειμενική.

Οι δεξιοί θεωρούν ότι αποτελεί δικό τους προνόμιο και συνδέεται με παραδοσιακές αξίες που οι ίδιοι εκφράζουν και ταυτίζουν με την ηθική.

Οι αριστεροί θεωρούν επίσης ότι διαθέτουν το ηθικό πλεονέκτημα επειδή μάχονται υπέρ των πολλών και κατά των λίγων.

Οι κεντρώοι είναι κάπως πιο απρόβλεπτοι και αυτοί, όμως, θεωρούν εαυτόν ηθικό στοιχείο, μέσα από μια πιο απολιτίκ προσέγγιση που ταυτίζει την πολιτική ανηθικότητα με τις δύο παραδοσιακές πολιτικές παρατάξεις.

Η αλήθεια είναι ότι η ηθική είναι μάλλον προσωπικό στοιχείο παρά πολιτικό, είναι όμως γεγονός ότι δοκιμάζεται όταν κάποιος εισέρχεται στον πολιτικό στίβο ή ασκεί πολιτική εξουσία. Και βέβαια, μια συλλογική διαδικασία, όπως είναι η πολιτική, δεν μπορεί να μην υπόκειται σε ηθικούς κανόνες. Αυτονόητα όλα αυτά, αλλά εξακολουθούν να μην απαντούν στο ερώτημα «ποιος έχει το ηθικό πλεονέκτημα;».

Είναι συνάρτηση της ιδεολογικής προσέγγισης απέναντι στα μεγάλα ζητήματα που καλείται να επιλύσει η πολιτική; Είναι ζήτημα πολιτικής πρακτικής; Είναι θέμα στελεχών; Είναι υπόθεση κομματικής λειτουργίας και εφαρμογής κανόνων; Είναι κάτι από όλα αυτά ή ίσως όλα αυτά μαζί;

Η συζήτηση αυτή θα είχε θεωρητικό και μόνο ενδιαφέρον, αν δεν ήμασταν στη τελική ευθεία προς τις κάλπες, με το θέμα του «ηθικού πλεονεκτήματος» να επανέρχεται στο προσκήνιο, εσχάτως, με αφορμή την υπόθεση Πάτση, αλλά όχι μόνο! Εχουν προηγηθεί ανεπίσημες… κομματικές καμπάνιες –μέσω τρολ του Διαδικτύου– που επιδιώκουν να συνδέσουν τη ΝΔ με παιδεραστές και βιαστές, οι οποίες όμως έληξαν άδοξα όταν έπιασαν δουλειά τα τρολ της άλλης πλευράς, συνδέοντας τον ΣΥΡΙΖΑ με το ίδιο θέμα – με αφορμή την κομματική ιδιότητα κάποιων υπόπτων ή κατηγορουμένων.

Η εύκολη απάντηση σε όλα αυτά είναι ότι αποτελούν «ντροπή» και δεν επηρεάζουν τους σκεπτόμενους ψηφοφόρους, οπότε… ας τα ξεχάσουμε, όταν μάλιστα δεν έχουν την επίσημη «σφραγίδα» των κομμάτων. Πρόκειται για μια πολύ πρόχειρη και εσφαλμένη ανάγνωση, γιατί έχει αποδειχθεί κατ’ επανάληψη ότι η ηθικολογία αποτελεί κλασική προεκλογική μέθοδο και ενίοτε ακόμη και κεντρική πολιτική, εκλογική στρατηγική που αποδίδει καρπούς στις κάλπες.

Να το ξεκαθαρίσουμε, για μην υπάρξουν παρεξηγήσεις: ο έλεγχος σχετικά με το νόμιμο και το ηθικό των πεπραγμένων οιουδήποτε αποτελεί υποχρέωση και πρέπει να γίνεται στο πλαίσιο της σωστής λειτουργίας της δημοκρατίας. Για να είμαστε συγκεκριμένοι, με αφορμή την τελευταία υπόθεση, ουδείς μπορεί να διανοηθεί ότι το σκάνδαλο Πάτση μπορούσε να μένει στο σκοτάδι και να μην αποκαλυφθεί, ώστε να αναζητηθούν οι ευθύνες σε όλα τα επίπεδα, πολιτικό, νομικό και ό,τι άλλο προκύπτει. Είναι όμως η αποκάλυψη ενός σκανδάλου αρκετή για να οδηγήσει στο συμπέρασμα ότι ένας πολιτικός χώρος είναι διεφθαρμένος κι άλλος είναι αδιάφθορος; Προφανώς, όχι!

Η ηθικολογία και η σκανδαλολογία αποτελούν κλασική μέθοδο διεκδίκησης ψήφου κυρίως από την Ακροδεξιά. Συνήθως η Ακροδεξιά πρώτα ηθικολογεί για να προσελκύσει κόσμο και έπειτα χρησιμοποιεί την ηθικολογία της ως όπλο για την άσκηση βίας. Το έχουμε δει πολλές φορές στην Ιστορία, το είδαμε πρόσφατα και στη χώρα μας, με τη ρητορεία και τη δράση της Χρυσής Αυγής.

Βαδίζοντας προς τις κάλπες, οφείλουμε να είμαστε προσεκτικοί και επιφυλακτικοί απέναντι σε πολιτικάντηδες ηθικολόγους. Μπορεί να αποδειχθούν «πονηροί πολιτευτές» που ουδόλως τους ενδιαφέρει το ήθος, αλλά μόνο τα… ψηφαλάκια, τα οποία θα αξιοποιήσουν στη συνέχεια για όχι και τόσο… ηθικούς σκοπούς!