Πρώτες βοήθειες για τσίμπημα μέλισσας, σφήκας (σφίγγας ή σφήγκας). Πώς να αφαιρέσετε το κεντρί; Αντιμετώπιση αλλεργικής αντίδρασης

Όταν μία μέλισσα (wasp bee) τσιμπάει, χάνει το κεντρί της και πεθαίνει. Η σφήκα (wasp sting) όπως μπορεί να επιφέρει πολλαπλά τσιμπήματα καθώς δεν αφήνει πίσω το κεντρί της. | του Ξενοφώντα Τσούκαλη, M.D, medlabnews.gr iatrikanea

την Μαρ 30, 2023

Τα τσιμπήματα αυτά μπορεί να έχουν σοβαρές αντιδράσεις σε αλλεργικά άτομα.

Η θνησιμότητα μετά από τσίμπημα σφήκας ή μέλισσας οφείλεται στο γεγονός ότι τα θύματα μπορεί να πάθουν έμφραγμα της καρδιάς ή του εγκεφάλου, ή να πεθάνουν, λίγο μετά το τσίμπημα από αναφυλακτικό shock. Οι περισσότεροι θάνατοι που σχετίζονται με τσίμπημα (μέλισσες) ή δάγκωμα (μόνον οι σφήκες) είναι το επακόλουθο αντιδράσεων υπερευαισθησίας, που προκαλούν αναφυλαξία ή αναφυλακτικό σοκ

Η έναρξη των επικίνδυνων για τη ζωή του θύματος σημείων γίνεται μέσα σε 10 λεπτά από τη στιγμή του τσιμπήματος

Η πρόκληση μαζικών τσιμπημάτων στο θύμα και η επακόλουθη δηλητηρίασή του, από το δηλητήριο του εντόμου, μπορεί να οδηγήσει στο θάνατο και σε μη αλλεργικά άτομα

Το τσίμπημα της σφήκας είναι πολύ πιο επικίνδυνο όχι μόνο από αλλεργικής άποψης αλλά και μολύνσεως γιατί η σφίγγα τρώει νέκταρ αλλά και σάπια κρέατα και αποφάγια στα σκουπίδια με αποτέλεσμα η μεταφορά ενός μικροβίου με το τσίμπημα σε κάποιον άνθρωπο να είναι άμεση.

Τα τσιμπήματα από έντομα μέλισσας ή σφήκας προκαλούν μία τοπική φλεγμονώδη αντίδραση του δέρματος που είναι, αποτέλεσμα του δηλητηρίου που εισχωρεί στον οργανισμό μας με το κεντρί του εντόμου.

Τοπική κοκκινίλα, πρήξιμο πόνος ή φαγούρα είναι τα κύρια συμπτώματα στο σημείο του τσιμπήματος που μπορούν να διαρκέσουν από αρκετές ώρες μέχρι αρκετές ημέρες. Ευτυχώς στην πλειονότητα των περιπτώσεων τα τσιμπήματα αυτού του είδους δεν είναι επικίνδυνα και οι περισσότεροι από τους ενήλικες χρειάζονται αρκετές εκατοντάδες τσιμπημάτων τον ίδιο χρόνο για να κινδυνεύσουν.

Πρώτες βοήθειες για τσίμπημα μέλισσας ή σφήκας

Εάν δεν είστε αλλεργικοί απλά αφαιρέστε το κεντρί.

Αν είναι ορατό (πράγμα που σημαίνει ότι πρόκειται για μέλισσα, αφού οι σφήκες δεν αφήνουν πίσω τους το κεντρί), προσπαθήστε να το απομακρύνετε σπρώχνοντάς το πλάγια με τα δάχτυλά σας. MH χρησιμοποιήσετε τσιμπιδάκι γιατί είναι πιθανόν πιέζοντάς το να ελευθερώσετε περισσότερο δηλητήριο μέσα στην πληγή κι έτσι να πονέσει περισσότερο.

ΠΡΟΣΟΧΗ χρειάζεται να μην γίνει προσπάθεια αφαιρέσεως του κεντριού με πίεση (ζούληγμα) της περιοχής που είναι καρφωμένο με τα δάκτυλα ή με τα νύχια μας διότι μπορεί αντί να βγει το κεντρί προς τα έξω να σπρωχτεί ακόμα πιο βαθιά.

Καθαρίστε την περιοχή με προσοχή

Εφαρμόστε πάγο. Ακουμπήστε μια παγοκύστη για να αποφύγετε το πρήξιμο.

Πάρτε κάποιο αντιισταμινικό ή κρέμα κορτιζονούχο για τη φαγούρα και κάποιο παυσίπονο για τον πόνο αν χρειάζεται.

Εάν έχετε σοβαρή αναφυλακτική αντίδραση, ξαπλώστε και αφαιρέστε με πολύ προσοχή το κεντρί ώστε να μην διαχυθεί το δηλητήριο στους ιστούς και ζητήστε άμεσα ιατρική βοήθεια.

Σημεία και συμπτώματα αλλεργικής αντίδρασης

Κνίδωση.
Κνησμός στα μάτια.
Συσφιγκτικό αίσθημα στο λαιμό και στο θώρακα.

Επείγοντα σημεία και συμπτώματα

Οίδημα του λάρυγγα, που προκαλεί δυσχέρεια αναπνοής.
Βήχας ή συριγμός.
Σοβαρή κνίδωση.
Κοιλιακές κράμπες, ναυτία και εμετός. Ελάττωση της αρτηριακής πίεσης που μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια της συνείδησης.

Εάν το τσίμπημα είναι στο λαιμό ή στο στόμα, θα πρέπει να αντιδράσετε άμεσα, γιατί αν πρηστεί θα εμποδίζει τη δίοδο του αέρα. Γλείψτε ένα παγάκι ή να πιείτε άφθονο παγωμένο νερό. Αν διαπιστώσετε ότι δυσκολεύεστε να αναπνεύσετε ή πρήζεστε στο πρόσωπο ή στο λαιμό, απευθυνθείτε στο πλησιέστερο νοσοκομείο.

Εάν γνωρίζετε την ευαισθησία σας για την εμφάνιση αλλεργικού σοκ, συμβουλευτείτε προληπτικά τον γιατρό σας και έχετε πάντα μαζί σας κάποια φάρμακα πρώτης βοήθειας (όπως αντιισταμινικά, κορτιζόνη, κάποιο εισπνεόμενο βρογχοδιασταλτικό, ένεση αδρεναλίνης για σοβαρές περιπτώσεις).

Προσοχή: Αλλα κάνουμε σε μέλισσα και άλλα σε σφήκα

Αν δεν υπάρχουν φάρμακα χρησιμοποιήστε μαγειρική σόδα, αμμωνία, ξίδι ή λεμόνι. Υπάρχει όμως διαφοροποίηση στη χρήση, αν μας τσιμπήσει μέλισσα βάζουμε αμμωνία ή πολτό από μαγειρική σόδα, γιατί το δηλητήριο είναι όξινο και με την αμμωνία εξουδετερώνεται.

Στο τσίμπημα της σφήκας το δηλητήριο είναι αλκαλικό και με το ξίδι (όξινο) εξουδετερώνεται.

Αν το κάνουμε ανάποδα είναι σαν να υποβοηθήσαμε το τσίμπημα.

Να φοράτε ταυτότητα (λαιμό, χέρι) με την αλλεργική πάθηση σας και με τηλέφωνο επικοινωνίας με άτομο που είναι ενήμερο για το νόσημα σας σε περίπτωση απώλειας επαφής με το περιβάλλον.

Και λίγα λόγια για το δηλητήριο

Ένας μεγάλος αριθμός μελετών έχει πραγματοποιηθεί για τη σύνθεση του δηλητηρίου των μελισσών. Ένα μεγάλο μέρος του βασικού προσδιορισμού των ενώσεων, της απομόνωσης τους και της μελέτης των φαρμακολογικών αποτελεσμάτων τους έγινε στη δεκαετία του ’50 και τη δεκαετία του ’60.

Το 88% του δηλητηρίου είναι νερό. Η γλυκόζη, η φρουκτόζη και τα φωσφολιπίδια που περιέχονται στο δηλητηρίου είναι παρόμοια με αυτά στο αίμα της μέλισσας (Crane, 1990). Τουλάχιστον 18 φαρμακολογικά ενεργά συστατικά έχουν περιγραφεί, συμπεριλαμβανομένων διάφορων ενζύμων, πεπτιδίων και αμινών. Το δηλητήριο από άλλα είδη Apis είναι παρόμοιο, αλλά ακόμη και τα δηλητήρια από τις διάφορες φυλές του κάθε είδους είναι ελαφρώς διαφορετικά το ένα από το άλλο. Η τοξικότητα του δηλητηρίου της Αpis cerana έχει αναφερθεί να είναι δύο φορές υψηλότερη από αυτό της Α.Mellifera

Πηγή medialabnews