Πυρηνική σύντηξη: Το νέο Ιερό Δισκοπότηρο των δισεκατομμυριούχων

Για τους περισσότερους ο Sam Altman είναι o άνθρωπος που έφερε την τεχνητή νοημοσύνη πιο κοντά μας με το ChatGPT. Ο διευθύνων σύμβουλος της OpenAI όμως, ο οποίος ήταν μεταξύ των πιο σημαντικών επενδυτών της Silicon Valley για περισσότερο από μια δεκαετία, έχει βάλει ένα από τα μεγαλύτερα στοιχήματα της καριέρας του σε μια εταιρεία που μπορεί να είναι ακόμη πιο φουτουριστική: μια startup πυρηνικής σύντηξης που ονομάζεται Helion Energy Inc.

Είναι ένας από τους δισεκατομμυριούχους που ελπίζουν να δουν τη φυσική διαδικασία με την οποία παράγεται ενέργεια στα αστέρια να προσφέρει απεριόριστη ενέργεια στην ανθρωπότητα, όπως αναφέρει σε ρεπορτάζ της η Wall Street Journal.

Ο Jeff Bezos, ο Peter Thiel, ο Bill Gates και ο Marc Benioff είναι επίσης μεταξύ εκείνων που στοιχηματίζουν ότι ο επί δεκαετίες στόχος της κατασκευής αντιδραστήρων σύντηξης απέχει πλέον λίγα χρόνια από το να γίνει πραγματικότητα.

O μυθικός μονόκερως γίνεται πραγματικότητα

«Είναι το ιερό δισκοπότηρο. Είναι ο μυθικός μονόκερως», είπε ο Benioff, Διευθύνων Σύμβουλος της Salesforce Inc., ο οποίος επένδυσε στο Commonwealth Fusion Systems του MIT. Ο κ. Γκέιτς είναι επίσης επενδυτής σε αυτό.

Η σύντηξη θεωρείται από καιρό ως εναλλακτική λύση καθαρής ενέργειας σε σχέση με πηγές που καίνε ορυκτά καύσιμα και απελευθερώνουν αέρια θερμοκηπίου. Άλλες τεχνολογίες και εφαρμογές που αναπτύσσονται στηριζόμενες στη σύντηξη περιλαμβάνουν ισχυρούς μαγνήτες, καλύτερα λέιζερ ή ακτινοθεραπεία για την έρευνα για τον καρκίνο. «Δεν έχει όρια αν μπορείς να το κάνεις να λειτουργήσει».

Οι προγραμματιστές κυρίως στις ΗΠΑ, τον Καναδά και την Ευρώπη ακολουθούν ένα κύμα δυναμικής από τον Αύγουστο του 2021, όταν οι επιστήμονες στο Εθνικό Εργαστήριο Lawrence Livermore πλησίασαν στο να επιτύχουν περισσότερη ενέργεια σε μια αντίδραση σύντηξης από ό,τι είχε τεθεί με λέιζερ.

Πολλοί πίστευαν ότι μια σημαντική ανακάλυψη ήταν επικείμενη. Ήρθε τον Δεκέμβριο όταν το εθνικό εργαστήριο πέτυχε καθαρό κέρδος για πρώτη φορά.

Η διαδικασία

Η πυρηνική σύντηξη συμβαίνει όταν δύο ελαφροί ατομικοί πυρήνες συγχωνεύονται για να σχηματίσουν έναν ενιαίο βαρύτερο. Αυτή η διαδικασία απελευθερώνει τεράστιες ποσότητες ενέργειας, χωρίς εκπομπές άνθρακα και περιορισμένη ραδιενέργεια, αλλά οι εταιρείες θα πρέπει να βρουν έναν τρόπο να μετατρέψουν αυτή την ενέργεια σε καθαρή ισχύ.

Ο κ. Benioff είπε ότι πείστηκε από τον Vinod Khosla, τον συνιδρυτή της Sun Microsystems, ο οποίος ήταν πρώτος επενδυτής στην ιδιωτική σύντηξη, με την οποία είχε ασχοληθεί πρωτίστως η ακαδημαϊκή κοινότητα και τα εθνικά εργαστήρια έρευνας.

Το ενδιαφέρον του κ. Khosla εστιάζει στην ικανότητα κατασκευής ενός μεγάλου υπεραγώγιμου ηλεκτρομαγνήτη υψηλής θερμοκρασίας. Πέρασε 15 μήνες στη δέουσα επιμέλεια και προσέλαβε τρεις ομάδες για να αξιολογήσουν το σχέδιο πριν επενδύσει.

Πιστεύει ότι πολλά σχέδια σύντηξης θα πρέπει να δοκιμαστούν και επενδύει σε μια άλλη εταιρεία, τη Realta Fusion, από το Πανεπιστήμιο του Wisconsin-Madison. «Ακόμα κι αν κάποιος από αυτούς μπορεί να λειτουργήσει, ο πλανήτης είναι πολύ καλύτερα από το πώς τον βλέπω», είπε.

Ως επενδυτής, ο κ. Khosla βλέπει τη συγχώνευση ως εξής: «Οικονομικά είτε χάνεις μία φορά τα χρήματά σου είτε μπορείς να βγάλεις χίλιες φορές τα χρήματά σου», είπε ο κ. Khosla. «Αυτά είναι τα μαθηματικά της σύντηξης».

Ο Vinod Khosla πέρασε περισσότερο από ένα χρόνο κάνοντας τη δική του έρευνα προτού επενδύσει στην ιδιωτική σύντηξη.

Βιομηχανικές εταιρείες, μεγάλες εταιρείες πετρελαίου και κρατικά επενδυτικά ταμεία υποστηρίζουν τις προσπάθειες μαζί με το Υπουργείο Άμυνας, το οποίο αναζητά ένα σύστημα ισχύος μικρού μεγέθους για δορυφορική πρόωση.

«Υπάρχει εύλογη πιθανότητα τουλάχιστον μία, ίσως και δύο εταιρείες να επιδείξουν συνθήκες σύντηξης αυτή τη δεκαετία», δήλωσε ο Ernest Moniz, διευθύνων σύμβουλος της μη κερδοσκοπικής ερευνητικής ομάδας Energy Futures Initiative και πρώην υπουργός Ενέργειας των ΗΠΑ.

Ο κ. Moniz είπε ότι οι βελτιώσεις στη μεγάλης κλίμακας μηχανική μάθηση έχουν επιταχύνει τα πειράματα και έχουν βοηθήσει αρκετές εταιρείες να επιτύχουν ή να προσεγγίσουν τις ακραίες θερμοκρασίες και πιέσεις που απαιτούνται για τις αντιδράσεις σύντηξης.

Οι παραλληλισμοί με την τεχνητή νοημοσύνη

Οι εταιρείες και οι υποστηρικτές τους βλέπουν παραλληλισμούς με τις πρόσφατες εξελίξεις στην τεχνητή νοημοσύνη, η οποία απαιτεί επίσης τεράστια ποσά υπολογιστικής ισχύος για την εκτέλεση μοντέλων.

Ο κ. Altman, του οποίου η εταιρεία OpenAI βρίσκεται πίσω από το chatbot τεχνητής νοημοσύνης ChatGPT, έχει επενδύσει 375 εκατομμύρια δολάρια στο Helion. Η συγκεκριμένη εταιρεία με έδρα το Everett του Wash. χρησιμοποιεί μια τεχνολογία που ονομάζεται μαγνητο-αδρανειακή σύντηξη και στοχεύει να αποδείξει ότι μπορεί να παράγει καθαρή ηλεκτρική ενέργεια το επόμενο έτος.

Στη Helion, ο κ. Altman είναι κάτι παραπάνω από παθητικός επενδυτής. Λειτουργεί ατύπως και ως σύμβουλος. Ορισμένοι υπάλληλοι της Helion άρχισαν να χρησιμοποιούν το ChatGPT για να δουν πώς μπορεί να επιταχύνει τις εργασίες τους.